AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 15/01/2021 NUMARASI : 2020/509 ESAS 2021/13 KARAR DAVA KONUSU : Velayet (Velayetin Değiştirilmesi) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile boşandıklarını, müşterek çocuk Sinan'ın velayetinin anneye verildiğini ve 200 TL iştirak, 200 TL yoksulluk nafakasına hükmedildiğini, velayetin tarafına verilmesini, yoksulluk ve iştirak nafakasının kaldırılmasını talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; Mahkemenin 08/12/2020 tarihli ara kararında özetle; Davacının tedbiren velayet talebinin davanın esasına ilişkin olması ve yargılamayı gerektirmesi sebebi ile reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi-Kişisel İlişkinin Yeniden Düzenlenmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından velayetin değiştirilmesi talebinin reddi yönünden, davalı tarafından ise, babanın kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi talebinin kabul edilmesi yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Hukuk Muhakemeleri Kanununun m.362/1-ç maddesine göre çekismesiz yargı islerinde verilen kararlar temyiz kanun yoluna başvurulamayacak olan kararlardandır. HMK'nın 382/2-b-13. maddesinde "Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi” işleri çekişmesiz yargı işleri arasında sıralanmıştır....
Anne ve babanın, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklamaları halinde hâkim velayet hakkını kaldırabilir. (TMK. m. 348) Velayet altında bulunmayan her küçük, vesayet altına alınır. Somut olayda davacı vasi tayini isteminde bulunmuş olup, ayrıca velayetin kaldırılması isteminde bulunmamış olmasına göre uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesince değerlendirilip sonuçlandırılması gerekmektedir. HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Samsun 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE , HMK'nın 23/1 ve 362/1- c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi....
Şartların değişmesi halinde her zaman velayetin değiştirilmesi yeniden dava edilebilir. Velayet, kamu düzenine ilişkin olup bu hususta ana ile babanın istek ve beyanlarından ziyade çocuğun menfaatlerinin dikkate alınması zorunlu olup, yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir. Buna göre velayetin düzenlenmesinde asıl olan, küçüğün yararını korumak ve geleceğini güvence altına almak olduğundan, çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimini engelleyen ve süreklilik arz edeceği anlaşılan her olay, tehlikenin büyüklüğü, doğuracağı onarılması güç sonuçlar değerlendirilerek sonuca varılmalı; velayetin belirlenmesi ve düzenlenmesinde öncelikle çocuğun yararı göz önünde tutulmalıdır. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde asıl olan küçüğün yararını korumak ve geleceğini güvence altına almaktır....
Velayet sahibinin; sağlayacağı eğitim ile çocuğu istenilen ölçüde dürüst, kötü alışkanlıklardan uzak, iyi ahlâk sahibi, çalışkan ve bilgili bir insan olarak yetiştirmek hak ve yükümlülüğü bulunmaktadır. Ayrılık ve boşanma durumunda velayetin düzenlenmesindeki amaç, küçüğün ileriye dönük yararlarıdır. Velayetin kaldırılması ve değiştirilmesi şartları gerçekleşmedikçe, ana ve babanın velayet görevlerine müdahale olunamaz. Velayetin düzenlenmesinde asıl olan, küçüğün yararını korumak ve geleceğini güvence altına almak olduğundan, çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimini engelleyen ve süreklilik arz edeceği anlaşılan her olay, tehlikenin büyüklüğü, doğurabileceği onarılması güç sonuçlar değerlendirilerek sonuca varılmalı; velayetin belirlenmesi ve düzenlenmesinde öncelikle çocuğun yararı göz önünde tutulmalıdır....
Somut dosyada, tarafların boşanmaları sonucunda müşterek çocuk 2008 doğumlu Reysa'nın velayetinin annesine verildiği, bu kararın 25/02/2019 tarihinde kesinleştiği, 24/05/2019 tarihinde baba tarafından açılan velayet değişikliği davasında, annenin davayı kabulü ile başka bir araştırma yapılmaksızın velayetin değiştirilerek babaya verildiği anlaşılmıştır. Buna göre, her ne kadar önceki velayet değişikliği kararı kesinleşmiş olsa da, o davada kamu düzenine ilişkin olan velayet davası yönünden çocuğun menfaati uyarınca gerekli araştırmanın yapılmadan kabul ile davanın sonuçlandığı, bu nedenle eldeki dava yönünden çocuğun menfaatinin araştırılması gerekli olup, kesinleşen velayet değişikliği kararının bağlayıcı olmadığı anlaşılmıştır....
Mahkemece velayet sahibinin değiştirilmesini gerekli kılan bir durumun bulunup bulunmadığı hususunda 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş. Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 5. maddesi uyarınca, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacıdan oluşan heyete inceleme yaptırılarak yeniden uzman raporu alınması, anne ve babanın gerektiğinde mahkemece yeniden bizzat dinlenerek ekonomik ve sosyal durumları ile çocuğa bakım olanakları konusunda kendilerinden bilgi alınması, çocuğun üstün yararı gözetilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, gerçekleşecek sonucuna göre çocuğun velayetinin düzenlenmesi gerekir. Açıklanan yönler gözetilmeden, eksik inceleme ile çocuğun velayeti konusunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmişlir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Çocuk Mahkemesi Taraflar arasındaki velayet hukukuna ilişkin davada Bursa 2.Çocuk ile 1. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Bursa ... Başsavcılığının davanamesi ile Aile Mahkemesinde açılan velayet görevini yerine getiremeyen anne - baba hakkında velayetin kaldırılması ve küçüklere vasi tayini istemine ilişkindir. T.M.Y.'nın 346 - 348. maddelerinde düzenlenen uyuşmazlıklarda, velayet görevini yerine getirmeyen anne-babanın her ikisinden velayetin kaldırılacağı ve çocuğa vasi tayin edileceği hüküm altına alınmıştır. Davanın, 5395 Sayılı Yasadan kaynaklanan tedbir istemi olmadığı, T.M.Y.'nın 346. vd. maddelerinde düzenlenen ve T.M.Y.'nın 2. kitabında yer alan uyuşmazlığın Aile Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava; çocuk ile kişisel ilişkinin düzenlenmesi davası iken ıslah ile velayetin değişirilmesi ve iştirak nafakası davasıdır. Davalı süresinde aleyhine verilen hükümlere karşı istinaf talebinde bulunmuştur....
Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Bu bilgiler ışığında somut olaya bakıldığında, tarafların Beykoz Aile Mahkemesinin 2011/904 Esas 2012/202 Karar sayılı kararı ile boşandıkları ve velayetin anneye verildiği anlaşılmıştır....
