AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 22/06/2021 NUMARASI : 2021/397 2021/407 DAVA KONUSU : Velayet (Velayetin Düzenlenmesi) KARAR : Mersin 2. Sulh Hukuk Mahkemesi ile Mersin 2. Aile Mahkemesi arasında oluşan görev uyuşmazlığının merci tayini yoluyla giderilmesi Mersin 2. Aile Mahkemesi tarafından talep edilmekle dosya kapsamı incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep, küçüğe veli veya vasi atanması istemine ilişkindir. Davacı T1 vekili dava dilekçesinde özetle; Vasi atanması istenilen T3 18 yaşından küçük olduğu, annesi T5 vefat ettiğini, bu nedenle Medineye vasi olarak müvekkilinin atanmasını talep ve dava etmiştir. Mersin 2. Sulh Hukuk Mahkemesi vermiş olduğu kararında; Küçük çocuklara veli atanmasına ilişkin düzenlemenin TMK 337/2 maddesi uyarınca Aile Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden görevsizlik kararı verildiği görülmüştür. Mersin 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı baba; velayet sahibi annenin, çocuğa ilgisiz olduğunu ve çocuğun yaşam şartlarının kötü olduğunu iddia ederek, " dava konusu küçük ...'in velayetinin kendisine verilmesini "talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından; 21.02.2015 doğumlu dava konusu çocuğun evlilik dışında doğduğu, velayetinin davalı annede bulunduğu (TMK m.337/1), çocuğun davacı baba tarafından tanındığı anlaşılmaktadır. Olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime aittir (HMK m.33). Davacının talebi velayetin kaldırılmasına ilişkindir. Velayet kamu düzenine ilişkin olup, re'sen araştırma ilkesi geçerlidir....
Davaya konu çocuk ile velayet sorumluluğuna sahip olan ebeveyn arasında çıkar çatışmasının bulunduğu nazara alınarak çocuğu davada temsil etmek üzere temsil kayyımının atanması için (TMK m. 426/2) vesayet makamına ihbarda bulunulması, atanacak temsil kayyımının duruşmaya daveti ve göstermesi halinde tüm deliller birlikte değerlendirilerek hasıl olacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik hasım ve inceleme ile hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. 2-Velayet, kamu düzenine ilişkindir. Davanın kabulü halinde küçüğe vasi atanması gerektiği ve velayete yönelik düzenlemelerde asıl olanın "velayet" (TMK m. 335/1) olduğu hususu da gözetilerek dava sonucu verilecek karardan etkilenmesi muhtemel olan dava dışı babaya davanın ihbar edilerek varsa göstereceği delilleri toplanarak, hasıl olacak sonuç uyarınca bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir....
Bu durumda, eşler halen evli olsalar bile gerekmesi halinde hakim velayetin birlikte kullanılmasına (TMK.md.336/1) müdahale ile geçici velayet düzenlemesi yapılarak velayeti ana veya babadan birinin üstlenmesine karar verilebilir. Velayet kamu düzenine ilişkindir. Velayet düzenlemesinde aslolan çocuğun sağlık, eğitim ve ahlaki bakımdan yararıdır. Bu bakımdan geçici velayet düzenlenmesi için ayrı yaşamakta haklılık aranmaz. O halde delillerin bu çerçevede değerlendirilerek, küçüğün üstün menfaati dikkate alınarak geçici velayet düzenlemesi yapılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2-Davacı yargılama sonuçlanıncaya kadar davalı baba yanında bulunan müşterek çocuk ile kişisel ilişki kurulmasını talep ettiği halde, mahkemece bu hususta bir karar verilmemesi de doğru olmamıştır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Velayet ya da Çocukla Kişisel İlişkinin Yeniden Düzenlenmesi- : Kişisel İlişkinin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-karşı davalı baba tarafından reddedilen velayetin değiştirilmesi olmadığı takdirde ise kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davası ve davalı-karşı davacı annenin kabul edilen kişisel ilişkinin kaldırılması davası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Davacı-karşı davalı babanın reddedilen velayetin değiştirilmesi davası yönünden temyiz itirazlarının incelenmesinde; Velayetin düzenlenmesine ilişkin dava çekişmesiz yargı işidir (HMK m. 382/2-b-13). Bölge adliye mahkemesince çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlar kesin nitelikte olup, bu kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamaz....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 14/12/2022 NUMARASI : 2022/875 2022/943 DAVA KONUSU : Velayet (Velayetin Düzenlenmesi) KARAR : Taraflar arasındaki vesayet davasında Adana 1.Sulh Hukuk Mahkemesi ile Adana 3. Aile Mahkemesi arasında oluşan görev uyuşmazlığının merci tayini yoluyla giderilmesi talep edilmekle dosya kapsamı incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; küçük T4 evlilik dışı birliktelikten meydana geldiğini, resmiyette babası olmadığını fakat DNA Testi sonucu babası olduğunu öğrendiğini, küçüğün şu an tüm bakım ve ihtiyaçlarını karşıladığını bu sebeple TMK 404. Maddesi gereğince vesayet altına alınması için karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ı tanımış ise de tanıma ile velayetin kendiliğinden babaya geçmeyeceği, vesayet makamı tarafından babanın velayeti talep edip etmeyeceği konusunda görüşü alınarak talep etmesi durumunda velayetin kendisine verilmesi yönünde dava açma hakkının tanınması , açılacak velayet davasının sonucuna göre işlem yapılması gerektiğinden küçüğün menfaati, usul ekonomisi sebebiyle davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait bulunduğu ....." gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Dosya kapsamından; kısıtlı adayının 19.06.2014, annesinin 10.11.1998 doğumlu oldukları, anne ve babanın evli olmadıkları, kısıtlı adayının babası tarafından tanındığı anlaşılmaktadır. Somut olayda, öncelikle tartışılıp değerlendirilecek konu, evlilik dışı doğan ve annenin yaşının küçük olması nedeni ile velayet altında bulunmayan küçüğün TMK.337/2 maddesi uyarınca kendisini tanıyan babasının velayeti altına konulup konulmayacağına yönelik olacaktır....
TMK'nın 337/2. maddesinde "Ananın, küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayetin kendisinden alınmış olması durumunda hâkimin çocuğun menfaatine göre vasi atayacağı veya velayeti babaya tevdii edeceği" öngörülmüştür. Somut olayda öncelikle tartışılarak değerlendirilecek konu velayetin babaya tevdi edilip edilmeyeceğine yönelik olacaktır. Velayetin tevdii hususu aile mahkemesinin görev alanı içerisinde bulunduğundan öncelikle bu husus aile mahkemesince değerlendirilecek, küçüğün babasının velayeti altına konulması mahkemece uygun görülürse aile mahkemesince bu konuda karar verilecek aksi halde TMK. 337 maddesi gereğince küçüğe vasi tayin edilmek üzere dosya sulh hukuk mahkemesine gönderilecektir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Mardin Aile Mahkemesi YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 09/06/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Mahkemesince küçüğün babasının sağ olduğu ve velayet düzenlenebilecekken vasi atanmasına yer olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ise baba tarafından açılmış bir velayet davası bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Dava, boşanma davası sonucunda velayet kendisine verilen annenin vefatı nedeniyle küçüğe Türk Medenî Kanununun 337. maddesi uyarınca vasi tayin edilmesi istemine ilişkindir. TMK'nın 337/2. maddesinde "ananın, küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayetin kendisinden alınmış olması durumunda hâkimin çocuğun menfaatine göre vasi atayacağı veya velayeti babaya tevdii edeceği" öngörülmüştür. Somut olayda öncelikle tartışılarak değerlendirilecek konu velayetin babaya tevdi edilip edilmeyeceğine yönelik olacaktır....
Dava; velayetin değiştirilmesi, olmazsa kişisel ilişki kurulması talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde velayetin değiştirilmesi talebinin reddine, kişisel ilişki talebinin kabulüne karar verilmiş, taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Çocuk, tarafların evlilik dışı ilişkisinden doğmuş, baba ile soybağı "tanıma" (TMK. m. 295/1) ile kurulmuştur. Ana ve baba evli değilse velayet anneye aittir. (TMK. m. 337/1) Ana küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayet kendisinden alınmışsa, hakim, çocuğun menfaatine göre, vasi atar veya velayeti babaya verir. (TMK. m. 337/2) Bu haller bulunmadıkça evlilik dışı doğan çocuğun velayeti kanun gereği annede (TMK. m. 337/1) olduğundan, velayetin anneye bırakılması yönünde ayrıca bir hakim kararına ihtiyaç yoktur....
