Somut olayda; vasiyetnamenin iptali talebi ile ilgili mahkemece bir inceleme ve değerlendirme yapılmadığı, vasiyetnamenin aslının ve açılıp okunduğuna ilişkin sulh mahkemesi dosyasının celbedilmediği, vasiyetnamenin iptali davasının her iki davacı yönünden süresinde açılıp açılmadığına ilişkin delillerin toplanmadığı, vasiyetnamenin iptali talebi değerlendirilmeden doğrudan terditli talep olan tenkis davasının süresinde açılmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verildiği, bu hali ile hükmün eksik incelemeye dayalı olduğu anlaşılmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/10/2014 NUMARASI : 2013/299-2014/531 Taraflar arasındaki vasiyetnamenin iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davada ve birleşen davada; tarafların müşterek murisi olan İzzet noterde düzenlenen 09.02.2004 tarihli vasiyetnamesi ile tüm malvarlığını davalıya vasiyet ettiği, murisin vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte temyiz kudretine sahip olmadığı (bu nedenle askerliğini yapamadığı ve evlenmediği) vasiyetnamenin baskı ve aldatma ile düzenletildiği, vasiyetname tanıklarının davalı ile bağlantılı oldukları ileri sürülerek vasiyetnamenin iptali talep edilmiştir. Davalı cevap dilekçesi vermemiş, yargılamaya katılmamıştır....
TMK 557.maddesinde, vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması olarak dört tanedir. Murisin, işlem tarihinde fiil ehliyetine haiz bulunup bulunmadığına ilişkin olarak Adli Tıp Kurumundan rapor alınmış, bu raporun incelenmesinden, murisin vasiyeti düzenlediği tarihte fiil ehliyetine haiz olduğu anlaşıldığından dolayı, ehliyetsizlik iddiasına dayalı olarak, vasiyetnamenin iptali talebine ilişkin verilen red kararında bir isabetsizlik görülmemiştir....
ve.... aleyhine açtığı birleşen 2008/220 Esas sayılı dava da mirasbırakanın, ahşap ev, bahçe vasıflı, 583 parsel sayılı taşınmazın tamamını kendisine vasiyet ettiğini, 02/03/2005 gün ve 4121 yevmiyeli vasiyetnamenin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/903 Esas sayılı dosyasında açıldığını, diğer mirasçıların vasiyetnameyi kabul ettiklerine ilişkin beyanlarını imzaları ile teyit ettiklerini belirterek vasiyetnamenin tenfizine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur. Mahkemece; 2008/116 Esas sayılı, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tenkis isteğine ilişkin asıl dava ile birleşen 2008/206 ve 2008/335 Esas sayılı vasiyetnamenin iptali olmadığı taktirde tenkis istemli davaların reddine, birleşen 2008/220 Esas sayılı, vasiyetnamenin tenfizi istemli davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm asıl davanın davacıları tarafından asıl davada verilen ret kararına yönelik olarak temyiz edilmiştir....
Tüm bu açıklamalara göre, davacı asilin 23/06/2017 tarihli duruşmadaki beyanı ile açmış olduğu vasiyetnamenin iptali davasında talep sonucunda kısmen veya tamamen vazgeçmemiştir. Sadece vasiyetnamenin iptali davasında, dayandığı hukuki sebeplerden ehliyetsizlik hukuki sebebinden vazgeçmiştir. Hal böyle olunca, davacının açmış olduğu, vasiyetnamenin iptali davasının diğer hukuki sebepler yönünden incelenerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu, açılan davanın kabulü gerektiğini, vasiyetnamenin düzenlenmesine katılması yasak olan tanıkların katıldığını, bu yönden şeklen geçersiz olduğunu, bu nedenlerle yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE : Açılan dava, vasiyetnamenin ehliyetsizlik ve şekil eksikliği hukuki nedenlerine dayalı iptali istemine ilişkindir. TMK'nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; ehliyetsizlik, vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir....
Eldeki dosyada iddianın içeriğinden ve ileri sürülüş biçiminden davada ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuki nedenlerine dayalı tapu iptali - tescil, vasiyetnamenin iptali ile terditli istek olarak tenkise dayanıldığı açıktır. Ne var ki, mahkemece ehliyetsizlik iddiası yönünden bir inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Ehliyetsizlik iddiasının kamu düzeniyle ilgili olması ve ehliyetsizliğin saptanması halinde diğer nedenlerin incelenmesine gerek kalmayacağı hususları gözetildiğinde, anılan isteğin öncelikle ele alınması gerekir. Bilindiği üzere; davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme, değerlendirebilme ve ayırt edebilme kudreti (gücü) bulunmayan bir kimsenin kendi iradesi ile hak kurabilme, borç (yükümlülük) altına girebilme ehliyetinden söz edilemez. Nitekim 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun (TMK) “fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir” biçimindeki 9....
Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar ..., İsmigül Köprülü, ... vekili tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 14/11/2011 tarihinde verilen dilekçeyle vasiyetnamenin ehliyetsizlik nedeni ile iptali terditli tenkis; birleştirilen dava davacıları ..., İsmigül Köprülü, ... vekili tarafından, birleştirilen davalılar ..., ..., ... aleyhine 14/11/2011 gününde verilen dilekçeyle tapudaki bağış işleminin ehliyetsizlik nedeniyle iptali, tapudaki satış işleminin muvazaa nedeniyle iptali terditli tapudaki bağış işleminin muris muvazaası nedeniyle iptali, tapudaki satış işleminin muvazaa nedeniyle iptali terditli tenkis; birleştirilen davada davacısı ... vekili tarafından birleştirilen davada davalılar ... ve ... aleyhine 15/11/2011 gününde verilen dilekçe ile vasiyetnamenin ehliyetsizlik nedeniyle iptali terditli tenkis; birleştirilen davada davacı ... vekili tarafından, birleştirilen davada davalı ... aleyhine 17/02/2011 gününde verilen dilekçe ile vasiyetnamenin ehliyetsizlik nedeniyle iptali terditli...
Somut olayda; davacılar tarafından vasiyetnamenin irade sakatlığı, ehliyetsizlik ile şekil eksikliği nedenleriyle iptali talep edilmiş ise de; kararda sadece ehliyetsizlik ve şekil eksikliğine nedenleri yönünden toplanan deliller değerlendirilmiş irade sakatlığı nedeniyle vasiyetnamenin iptali talebi yönünden toplanan deliller hakkında bir değerlendirme yapılmamıştır. Diğer bir anlatımla, irade sakatlığı nedeniyle vasiyetnamenin iptali istemi yönünden gerekçe gösterilmeden hüküm kurulmuş olup, Yargıtay'ın kukuki denetim yapması imkansız kılınmıştır. 3- Davacı tarafın tenkis istemine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Davada, mirasbırakana ait vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkisi talep edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı ölünceye kadar bakım akdinin iptali, olmazsa tenkis isteklerine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan ...’ın maliki olduğu ... parsel sayılı taşınmazı vasiyetname düzenlemek suretiyle ölünceye kadar bakma akdi ile davalıya devrettiğini, temliğin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek mirasbırakanın fiil ehliyetinden yoksun olarak yaptığı vasiyetnamenin iptaline olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir....
