Vasiyetnamenin tenfizi davaları, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesi'nce açılan vasiyetnamenin, TMK'nın 595 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliği işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tespiti içindir. Diğer bir anlatımla, vasiyetnamenin tenfizi davası, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tespitinden ibarettir. Bu tespit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi için vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir. Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar....
Vasiyet edilen mal, lehine mal vasiyet edilene doğrudan intikal etmeyeceğinden, vasiyet edilen malın adına tescili için vasiyetnamenin tenfizi davası açılması gerekir. Bu nedenle, öncelikle davacının açtığı vasiyetnamenin tenfizi davasında dava konusu taşınmazların davacı adına tesciline karar verilmelidir. Ancak, vasiyetnameye konu taşınmazın Hazineye ait yerde Tapu Tahsis Belgesine dayalı gecekondu niteliğinde bulunduğuna göre bu belgeye dayanarak infazının mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olduğundan mahkemece re'sen araştırılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine ilişkin hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin tenfizi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde bir kısım davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili dava dilekçesinde; muris...tarafından düzenlenen 12/02/1993 tarihli vasiyetname ile dava konusu taşınmazın 20/80 hissesinin müvekkiline vasiyet ettiğini, vasiyetnamenin açıldığınıu, ardından mirasçı ... tarafından tenkis ve tapu iptali davası açıldığını ve davanın reddedildiğini belirterek; dava konusu taşınmazdaki muris hissesinin tenfizi suretiyle müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Vasiyet alacaklısı, kendisine vasiyet edilen şey üzerindeki mülkiyet hakkını ancak bu malın vasiyetin yerine getirilmesi (tenfizi) yoluyla kendisi adına tescili sonucunda kazanır. Vasiyetnamenin tenfizi davası, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona, yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı açılır. Vasiyetnamenin tenfizi ve buna bağlı olarak tapu iptal ile tescil davası vasiyetnamenin açılıp okunduğu, itiraza uğramadan veya itiraz edilmiş ise itirazların reddedilmesi sonucunda kesinleştiğine dair bir tespit davasıdır. Somut olayda davacılar; vasiyetnamenin tenfizi ile vasiyetnameye konu taşınmazların adlarına tescilini talep etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 13/02/2019 NUMARASI : 2018/420 ESAS 2019/62 KARAR DAVA KONUSU : Vasiyetnamenin Tenfizi KARAR : Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin tenfizi nedeniyle tapu iptal ve tescil davası sonunda davanın reddine dair karar davacı tarafından istinaf edilmekle dosya üzerinden yapılan incelemede; KARAR Davacı tarafından verilen 01/10/2018 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Muris Haşim Özer'in 12/08/1995 tarihinde vefat ettiğini, Vefatından önce düzenlenmiş bulunan vasiyetname Mudanya Sulh Hukuk Mahkemesinin 1995/393 E. 1996/105 K....
2011/315 E. sayılı dosyası ile açtığı vasiyetnamenin iptali davasının ise reddedilip kesinleştiğini ileri sürerek,muris ...’a ait vasiyetnamenin tenfizini istemişlerdir....
Davalılar ... ... ve ... ..., murisin, vasiyetname tanziminden sonra vasiyetname konusu gayrimenkullerden 2556 parsel sayılı taşınmazı 1998 yılında davacıya tapuda satış işlemi ile devir ettiğini, böylece murisin ölüme bağlı tasarruf iradesinden vazgeçmiş sayılacağını ve vasiyetnamenin hükümsüz kaldığını, geçersiz vasiyetnameye dayanılarak tenfiz ve tescil talebinde bulunulmayacağını ileri sürerek, davanın reddini, dilemişlerdir. Davalılar ... ve ..., dava konusu taşınmazların davacının hakkı olduğunu ve davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir. Mahkemece, davanın kabulü ile; -... ili, ... İlçe ... Kasabası, ... Mevkii, 115 parsel sayılı taşınmazın davalılar adına olan hisselerin tamamı davacı adına vasiyet edildiğinden vasiyetnamenin tenfizi ile davalıların hisselerinin tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, -... İli ... İlçe, ......
Vasiyetnamenin tenfizi davasında, davanın kabulüne karar verilebilmesi için, diğer şartların yanı sıra vasiyetnamenin ayakta kalıp kalmadığının belirlenmesi gerekir. Bu sebeple, dava konusu olan vasiyetnamenin bir iptal davasına konu olup olmadığının araştırılması gerekir. Dava konusu olan vasiyetname, bir iptal davasına konu olmuş ise, bu dava bekletici mesele yapılmalıdır. Vasiyetnamenin iptali davası sonucunda verilen hükmün kesinleşmesinin beklenilmesi ve ulaşılacak sonuç uyarınca bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda; davacı, eldeki dava ile, vasiyetnamenin tenfizini talep etmekte; davalı ... ise, 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/110 esas sayısı ile açtığı dava ile, vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini talep etmektedir. Bu durumda, vasiyetnamenin tenfizi davası için, iptal davasının sonuçlanmasının bekletici mesele yapılması gerekecektir....
Görüldüğü gibi, vasiyetnamenin açılmış olması, terekenin seçilmiş (ve külli mirasçı durumundaki) kişi ile kendisine belirli bir mal vasiyet edilene ( cüz'i mirasçıya ) geçmesini sağlamaya yeterli olmamaktadır. Diğer yandan, vasiyetnameye ve davaya konu taşınmazların dava tarihinde halen muris .......... İnce adına kayıtlı oldukları anlaşılmaktadır. Tapu kütüğünde işlem yapılabilmesi için, vasiyete konu taşınmazların öncelikle muris adına olan tapu kayıtlarının belirtilen şekilde tenfizi için yeni mülkiyet kaydına esas işlemin yapılması gerekecektir. Bir ayni hakkın tesisi için davanın tapu iptali ve tescil davası mahiyetinde olduğu düşünülmelidir. Karşılaştırıldı Mahkemece, yukarıda izah edilen hususlar dikkate alınarak, yeniden hüküm tesisi gerekirken, bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
Yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; 02.07.2018 tarihli bozma ilamında davanın esasına girilerek, dava konusu taşımazlara ilişkin tüm tapu kayıtlarının (kadastro tutanakları dahil) dosyaya getirtilmek suretiyle tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiş, mahkemece bozma sonrasında yapılan yargılama sırasında söz konusu tapu kayıtları getirtilmeksizin UYAP üzerinden temin edilen eksik tapu kayıtlarındaki bilgilere istinaden davanın ayna ilişkin olup tapu iptal ve tescil davası olarak görülebileceği gerekçesiyle konusuz kalan dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir....
