Mahkemece Türk Medeni Kanunu'nun 596/2.maddesi uyarınca bilinen tüm mirasçılar ve diğer ilgililer usulüne uygun çağrılmadan, vasiyetnamenin açılıp okunmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup dava dilekçesinde her ne kadar yargılamanın yenilenmesi talebi ile birlikte vasiyetnamenin açılması istenmiş ise de hasımsız olarak yürütülen davanın kesin hüküm teşkil etmeyip tarafları bağlamayacağı gözetilerek vasiyetnamenin yukarıda bahsedilen usul çerçevesinde açılıp okunması gerekirken davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin açılması davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm mirasçılardan ..., ..., ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dava, MK'nun 596.maddesinde yer alan vasiyetnamenin açılması ve ilgililere okunması istemine ilişkin olup, mahkemece bu nedenle verilen kararda isabetsizlik görülmemiştir. Bu nedenle murisin düzenlediği vasiyetnamenin açılıp okunması Noterlik tarafından mahkemeden istendi. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 06.06.2013 günü oybirliğiyle karar verildi....
Temyiz Sebepleri Mirasçı ... temyiz dilekçesinde, karar verilirken Mustafakemalpaşa Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/1377 Esas, 2016/1117 Karar sayılı kararı ile açılan vasiyetnamenin tenfizi davasından feragat edildiği halde bu hususun göz önünde bulundurulmadığını belirterek açıklanana ve re'sen nazara alınacak sebeplerle hükmün kaldırılmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Talep, Türk Medeni Kanunu'nun 596 ncı maddesi gereğince vasiyetnamenin açılması isteğine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk Türk Medeni Kanunu'nun 596 ncı maddesinde; "Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır. " düzenlemesi yer almaktadır. 3....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Talep, Türk Medeni Kanunu'nun 596 ncı maddesi gereğince vasiyetnamenin açılması isteğine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1.Türk Medeni Kanunu'nun 596 ncı maddesinde; "Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır. " düzenlemesi yer almaktadır. 2. Vasiyetnameler, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, tesliminden başlayarak bir ay içinde miras bırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır. Vasiyetname açılırken bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer, açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır ve vasiyetname mahkemece belirlenen günde gelen mirasçılara okunur (TMK.md.596)....
Maddede, vasiyetnamenin mirasbırakının yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, MK.nun 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği açıklanmıştır. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tesbit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Bu nedenle, sulh hakiminin görevi, MK.nun 596.maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır. Mahkemece, vasiyetnameler mirasçılara usulüne uygun tebliğ edilip yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunma işlemi yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
TMK'nın 595.maddesi gereğince; mirasbırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmaksızın hemen sulh hakimine teslimi zorunlu olup, vasiyetname teslimden başlayarak bir ay içinde açılır ve ilgililere okunur. Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Vasiyetnamenin iptali davasında; öncelikle, dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığı araştırılarak, vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme tarihli şerhini içerir onaylı sureti getirtilerek, dosya içine konulması gerekir. Somut olayda; muris N...G..'a ait 21.07.2010 tarihli vasiyetnameye ilişkin, Kdz. Ereğli 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/929E sayılı vasiyetnamenin açılması dosyasının dava tarihinde derdest olduğu anlaşılmaktadır....
Vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi için herşeyden önce vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir. Davaya konu vasiyetname .... 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 22.01.2014 günlü ve 2013/1271 E. 2014/67 K. sayılı kararı ile açılarak okunmuş, karar 10.02.2014 tarihinde kesinleşmiştir. .... 2. Sulh Hukuk Mahkemesince kesinleşme şerhi 10.09.2015 tarihinde dosyaya işlenmiş, eldeki dava ise 15.12.2014 tarihinde açılmıştır. Buna göre, vasiyetnamenin açılıp okunmasına ilişkin kararın eldeki dava öncesinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Somut olayda; davalılardan ...n ve ...n vasiyetnamenin açılması davasında vasiyetnameyi kabul etmediklerini ve süresi içinde yargı yoluna başvuracaklarını bildirmişler, temyize konu eldeki davada da, davalılar tenfizi talep olunan vasiyetnameyi kabul etmediklerini bildirmişlerdir....
Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır." düzenlemesi bulunmakta olup, vasiyetname açıldığında mirasta hak sahibi olduğu tespit edilenlere TMK'nun 597.maddesi uyarınca vasiyetnamenin ilgili kısımlarının örneğinin tebliğ edilmesi gerekmektedir. Vasiyetnamenin açılması davasında mahkemenin görevi vasiyetnamenin açılması ve ilgililere tebliğden ibarettir. Vasiyetnamenin geçerli olup olmaması, vasiyetnamenin açılması davasında değerlendirilebilecek bir husus değildir. Bu nedenle vasiyetnameyi açıp ilgililere tebliğ eden mahkeme vasiyetnamenin tespitine yönelik bir hüküm kurarak dosyadan el çeker. Öte yandan uygulamada vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunanlara ve ilgililere bir aylık süre verilmesinin sebebi TMK'nun 598/2.maddesindeki düzenlemedir....
Ayrıca taraf teşkili sadece davanın açılması aşamasında değil, yargılamanın diğer aşamalarında da göz önünde bulundurulmalıdır. 4. Somut olayda; mahkemece, vasiyetnamenin açılmasına karar verilmiş ise de dava dosyası incelendiğinde vasiyet lehdarına ve mirasbırakanın kendisinden evvel vefat eden kızı ...'un çocukları olan mirasçılar ..., ... ... ve ...'e vasiyetnamenin ve vasiyetnamenin okunacağı duruşma gün ve saatini bildirir davetiyenin tebliğ edilmediği anlaşılmıştır. Dolayısıyla taraf teşkili sağlanmadan vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine yönelik karar verildiği anlaşılmıştır. 5. Hal böyle olunca; mahkemece, yukarıda belirtilen Yasa maddeleri dikkate alınarak, tüm yasal mirasçılara ve vasiyet lehtarına vasiyetname ekli duruşma gününü bildirir tebligat yapılmak suretiyle taraf teşkili sağlandıktan sonra, yapılacak yargılama neticesinde karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. V....
nın 596 ve Tüzüğün 36/2. maddesine uygun olarak vasiyetnameyi açıp, lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır.(Yargıtay 3.HD.2020/513- 1273 E K) Somut olayda; Vasiyetnamenin açılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hüküm mirasçılar Nuran Çevik ve İsmail Ferdi Oktay tarafından istinaf edilmiş ise de; istinaf sebebi olarak ileri sürülen hususların vasiyetnamenin iptali talep edildiğinde incelenebilecek hususlardan olduğu, kaldı ki aynı mirasçıların vasiyetnamenin iptali için dava açtıkları, ilk derece mahkemesinin bekletici mesele yapmasını gerektirir bir neden bulunmadığı anlaşılmıştır....
