TMK'nın 545. maddesi uyarınca miras sözleşmesinin geçerli olabilmesi için resmi vasiyetname şeklinde yapılması zorunludur. (Yargıtay İ. B. K. 11.02.1959 tarih 16/14 sayılı Kararı) Vasiyetnamenin açılması ise TMK'nın 596. Maddesinde düzenlenmiş olup vasiyetname açılırken sulh hakimince izlenmesi gereken usul belirtilmiştir. Miras sözleşmesinin ve bu kapsamda yer alan mirastan feragat sözleşmesinin "resmi vasiyetname şeklinde yapılması hususu yalnızca" geçerlilik şekline ilişkin olup, mirastan feragat sözleşmelerinin vasiyetnamelerdeki usul doğrultusunda açılıp okunacağına ilişkin kanunda bir hüküm bulunmadığı gibi noterde düzenlenmiş olan mirastan feragat sözleşmesinin mirasbırakanın ölümü halinde sulh hakimine gönderilmesine dair de bir düzenleme söz konusu değildir. Bu açıklamalar doğrultusunda mahkemece talebin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
Davacıların vasiyetnameyi vasiyetnamenin açılması davasından önce öğrendiklerine ilişkin yazılı bir delil sunulmadığından, bu yöne ilişkin istinaf itirazları yerinde görülmemiştir. 2- ) Davalı Tarafın Esasa Yönelik İstinaf İtirazları Yönünden İse: Yukarıda da ifade edildiği üzere dava; sözlü vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. TMK. 539.madde “Mirasbırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmi ve el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurabilir. Bunun için mirasbırakan, son arzularını iki tanığa anlatır ve onlara bu beyana uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yükler. Resmi vasiyetname düzenlenmesinde okur yazar olmak koşulu dışında, tanıklara ilişkin yasaklar, sözlü vasiyetteki tanıklar için de geçerlidir....
TMK'nun 539.maddesinde düzenlenen "Sözlü vasiyetname"nin geçerli olabilmesi için aynı kanunun 540/1.maddesine göre, mirasbırakan tarafından görevlendirilen tanıklardan biri, kendilerine beyan edilen son arzuları yer, yıl, ay ve günü de belirterek hemen yazar, bu belgeyi imzalar ve diğer tanığa imzalatır. Yazılan belgeyi ikisi birlikte vakit geçirmeksizin sulh veya asliye hakimine verirler ve mirasbırakanı vasiyetname yapmaya ehil gördüklerini, onun son arzularını olağanüstü durum için de kendilerine anlattığını hakime beyan ederler. TMK. 539.madde “Mirasbırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmi ve el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurulabilir. Bunun için mirasbırakan, son arzularını iki tanığa anlatır ve onlara bu beyana uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yükler....
Ayrıca vasiyet eden vasiyetname düzenlendiği tarihten sonra yaptığı tasarruflarla düzenlenen vasiyetnameden farklı işlem yaparsa vasiyet edenin vasiyetnameden dönme arzusu olduğu düşünülür ki bu durumda da vasiyetnamenin iptali gerekir. Somut olayda davacı, murisin toplamda dört adet vasiyetnamesi olduğunu, açılan vasiyetnamenin bunlardan ilki olduğunu, vasiyetnamedeki bahsedilen bir arsanın zaten müvekkiline ait olduğunu, ayrıca vasiyetnamenin şekil şartlarına uygun olmadığı iddia ederek vasiyetnamenin iptalini talep etmiştir. TMK'nın 538/1. maddesine göre, el yazılı vasiyetnamenin baştan sona bizzat vasiyetçinin el yazısı ile yazılmış ve el ile imza edilmiş, düzenleme tarihi belirtilmiş vasiyetnamedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin açılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde mirasçı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davada, müteveffa ...'a ait ... 20. Noterliği tarafından düzenlenen 23.12.2005 tarihli 035541 yevmiye numaralı vasiyetnamenin açılıp okunması talep edilmiş; mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm mirasçı Hazine tarafından temyiz edilmiştir. Dava; vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir. 1- Vasiyetnamenin açılması; vasiyetname ile ilgili işlemlerden biri olup; vasiyetnamede bulunan tasarrufların içeriğinin anlaşılabilmesi ancak vasiyetnamenin açılması ile mümkündür....
Türk Medeni Kanunu'nun 538.maddesinde, "El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek, başından sonuna kadar murisin el yazısı ile yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur.", 2 maddesinde de “El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hakimine veya yetkili memura bırakılabilir.” hükmünü ihtiva etmektedir. Türk Medeni Kanunu'nun 538/2. Maddesinde yer alan düzenleme emredici bir hüküm değildir. Diğer bir deyişle, el yazılı vasiyetname tevdi olunmamışsa, bu husus vasiyetnameyi hükümsüz kılmaz, bu sebeple vasiyetnamenin iptali yoluna gidilemez. Şu halde, el yazılı vasiyetname resmi mercie bırakılmamış olsa bile, yine geçerlidir. TMK'nun 595.maddesi hükmüne göre, bir kişinin ölümü halinde bir vasiyetnamesi ortaya çıkarsa bunu bulan kişi sulh hakimine vermekle yükümlüdür. Ölüme bağlı tasarrufların iptali nedenleri aşağıda açıklanan nedenler olup, bunlar sınırlı sayıdadırlar....
Vasiyetname usulünce açılıp ilgililere tebliğ edilmeden Türk Medeni Kanunu'nun 559. ve 571.maddesinde gösterilen 1 yıllık hak düşürücü süreler işlemeye başlamaz. Somut olaya gelince; ... Hukuk Mahkemesi'nin 05/09/2012 tarih ve 2012/731-950 E-K sayılı vasiyetnamenin açılması dosyasında verilen karara göre muris ... tarafından tanzim edilen 10/10/1999 tarihli el yazılı vasiyetnamenin okunduğu belirtilerek, vasiyetnamenin açılması dosyasının 11/10/2012 tarihinde kesinleştirildiği görülmüştür. Vasiyetnamenin açılması davasında, yasal mirasçı (davalı-birleşen davada davacı) ... " ..."adresine gönderilen dava dilekçesi davacı (birleşen davada davalı) ... beyanı üzerine Tebligat Kanunu 21.maddeye göre tebliğ edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin açılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde bir kısım mirasçılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, vasiyetnamenin açılıp okunması istemine ilişkindir. Mahkemece, vasiyetnamenin açılıp okunmuş sayılmasına karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde ... ve ... dışındaki mirasçılar vekilince temyiz edilmiştir. Vasiyetnamenin açılması; vasiyetname ile ilgili işlemlerden biri olup; vasiyetnamede bulunan tasarrufların içeriğinin anlaşılabilmesi ancak vasiyetnamenin açılması ile mümkündür....
Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin açılması davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm mirasçılardan ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. ....tarafından ..... vasiyetnamesi tereke hakimliğine tevdi edilmek üzere gönderilmiştir. Mahkemece, murisin mirasçılarına duruşma günü bildirilip vasiyetname tebliğ edilmiş olduğundan ve mirasçılar duruşmaya iştirak ederek huzurlarında vasiyetname açılıp okunduğundan vasiyetnameden el çekilmesine esasın bu şekilde kapatılmasına karar verilmiş, hüküm mirasçı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava, MK.nun 596. maddesinde yer alan vasiyetnamenin açılması ve ilgililere okunması davasıdır....
e ait 08/11/1994 tarihli 19018 yevmiye numaralı mirastan feragat sözleşmesinin açılıp okunmasına ve vasiyetnameden bu şekilde el çekilmesine karar verilmiş; hüküm mirasçı ... tarafından temyiz edilmiştir. ... ile ..., ...., ..., ... tarafından 08/11/1994 tarihinde.... Noterliği nezdinde 19018 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde mirastan feragat sözleşmesi imzalanmış olup muris ..., 13/11/2013 tarihinde vefat etmiştir. Mirastan feragat sözleşmesi ve kapsamı Türk Medeni Kanunu'nun 528 ve devamındaki maddelerinde düzenlemiş olup, miras sözleşmesinin bir çeşididir. TMK'nın 545. maddesi uyarınca miras sözleşmesinin geçerli olabilmesi için resmi vasiyetname şeklinde yapılması zorunludur. (Yargıtay İ. B. K. 11.02.1959 tarih 16/14 sayılı Kararı) Vasiyetnamenin açılması ise TMK'nın 596. Maddesinde düzenlenmiş olup vasiyetname açılırken sulh hakimince izlenmesi gereken usul belirtilmiştir....
