Vakıflar Yönetmeliğinin 56. maddesinin ilk fıkrasında, “Galle fazlasına ilişkin ilk derece mahkemesi kararının ilgili bölge müdürlüğüne ya da mülhak vakıf yöneticiliğine tebliğ edilmesi halinde, galle fazlası karar tarihinden itibaren ilgililerine ödeninceye kadar emanet hesaplarda izlenir.”, Yönetmeliğin 57. maddesinde ise, “Emanet hesabına alınan galle fazlaları, alacağın doğduğu tarihten itibaren beş yıl içerisinde talep edilmemesi hâlinde vakfının hesabına gelir kaydedilir” düzenlemelerine yer verilmiştir. Vakıflar Kanunu’nun 7. maddesine göre, mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren beş yıllık süre içinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne ya da ilgili mülhak vakıf yönetimine başvuru yapılmamış ise, galle üzerindeki hak sahipliği hakkı düşer. Bununla birlikte mahkeme kararı ile birlikte beş yıllık süre içinde başvuru yapılmış, ancak emanet hesapta izlenen galle alacağı beş yıl içinde talep edilmemişse, beş yıllık alacak vakfın hesabına gelir kaydedilecektir....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1.Davalı ... vekilinin temyizi yönünden; Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2. Davacı ... mirasçılarının temyizi yönünden; a.... dava açıldıktan sonra 17.02.2015 tarihinde vefat etmiş, bunun üzerine mirasçılarından ... ile ... Birleşen ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/179 Esas sayılı dosyası üzerinden dava açmışlar ve İlk Derece ve Bölge Adliye Mahkemesi ... dışındaki davacıların davasının kabulü ile vakfın galle fazlasına müstehak evlat olduklarının tespitine, ... yönünden ise vefat etmiş olması sebebi ile davanın reddine karar verilmiş, ayrıca Bölge Adliye Mahkemesince ... aleyhine vekalet ücretine hükmedilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Açılan dava; vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Davacılar, anneleri olan ve vefat etmiş bulunan Mine Akdağ'ın Kayseri 2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/396 E. 2016/773 K.sayılı dava dosyasında verilen karar ile davalı El-Hac T4 müstahik evladı olduğunu ve annelerinin vefat etmesi nedeniyle eldeki davayı açtıklarını belirterek davalı vakfın galle fazlasından yararlanan evladı olduklarına karar verilmesini talep etmiştir. Dosya arasında yer alan Kayseri 6. SHM'nin 2021/791 E. 2021/148 K.sayılı veraset ilamına göre davalıların 24.06.2021 tarihinde vefat eden Mine Akdağ'ın mirasçıları olduğu anlaşılmaktadır....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut vakıflar, bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (Vakıflar Genel Müdürlüğü) yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar olarak tanımlanmıştır. Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3, 6 ve 76 ıncı maddeleri, Vakıflar Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut vakıflar, bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (...) yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar olarak tanımlanmıştır. Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
Buna göre Vakıflar Kanununun 3'üncü maddesinde "galle fazlası" olarak tanımlanan ve vakfın hayrat ve akarlarının onarımı ile vakfiyelerindeki hayrat hizmetlerin ifasından sonra kalan miktarın vakfiye uyarınca vakfedenin yaşayan altsoylarına dağıtımı, Gelir Vergisi Kanununda gayrımenkul sermaye iradı olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla galle fazlasının dağıtımından elde edilen payın da Gelir Vergisi Kanununun gayrımenkul sermaye iradına ilişkin hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesinin 1'inci fıkrasında, vakıfların, madde bentlerinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmış, sözü edilen maddenin 5'inci fıkrasının (a) bendinde de, 70'inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerin tevkifata tabi olduğu belirtilmiştir....
Paşa Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiştir. Mahkemece, yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, davalı İçişleri Bakanlığı yönünden usulden reddine karar verilmiş; Mahkeme hükmüne karşı davalı ... Vakıf temsilcisi tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı Vakıf vekilince Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Dava, Vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3.maddesinde, ......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak ve tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istemlerine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmakla birlikte, kamu düzenine aykırılık halleri bu hükmün istisnasıdır ve bölge adliye mahkemesince resen gözetilmesi gerekir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3.maddesine göre, Mülhak Vakıf Mülga 743 sayılı TMK’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından; mazbut vakıf ise bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı TMK’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince T3nce yönetilen vakıflar olarak tanımlandıktan sonra, aynı Kanun'un 6. ve 7. maddelerinde ise mazbut vakıfların T3 tarafından yönetilip temsil edileceği hükme bağlanmıştır....
