Bir kişinin galle alacağına hak kazanabilmesi için öncelikle galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini yaptırması gerekmektedir. kişinin vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için iki hususun varlığı gerekir. Bunlardan ilki davacının vakfın kurucusu ile olan soybağının kanıtlamasıdır. Ancak 1943 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile davacıların soybağlarını birkaç kuşağa kadar ispat etmeleri halinde soybağının ispatı şartının ifa edilmiş sayılacağını hükme bağlamıştır. Bunun dışında ikinci husus ise, vakfiye galle fazlası şartının bulunmasıdır. Neticeten kesinleşmiş mahkeme kararı ile vakıf evladı olduğunun tespiti için kan bağı ispat edilmeli ve vakfiyede galle fazlası şartı bulunmalıdır. Bu şartların varlığı halinde dava kabul edilir ve verilecek kararla davacının talep konusu vakfın vakıf evladı olduğu tespit edilmiş olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak ve tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davacının, dava açtığı dilekçesine eklediği Osmanlıcası ve Ankara 41. Noterliği'nin 28.03.2011 gün ve 13011 yevmiye numaralı belge ile günümüz Türkçesine aktarılan dava konusu vakfa ait olduğunu iddia ettiği belgeler, Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilerek sözü edilen vakfın mevcut durumu ve kayıtlarda olup olmadığı sorularak mevcutsa bu vakfa ait galle alan evlat ve tevliyet listesi ile dayanakları evrakın getirtilip dosyaya konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine yeniden GERİ ÇEVRİLMESİNE, 17.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Vakıflar Yönetmeliğinin 53. maddesinde; vakıf için belirlenen gelir fazlası (intifa hakları) vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararıyla ispat edenlere vakıf mazbut ise Vakıflar Genel Müdürlüğü, mülhak ise mütevelli tarafından ödeneceği öngörülmüştür. Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini istediği ...'nın mazbut bir vakıf olduğu, vakfiye yerine kaim 1328 tarihli ilama göre galle fazlasının şartsız olarak kız ve erkek ayrımı yapılmaksızın evlada bırakıldığı, davacının ... tarafından 14.02.1973 tarihinde evlat edinildiği, gerçekte onun biyolojik (zürri) çocuğu olmadığı, bu davada davacının ...'nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini istediği, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2022 NUMARASI : 2019/545 ESAS, 2022/74 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti) KARAR : Kocaeli 5....
ın vakfın mütevellisi ve yararlanı olduğunu, dava açmakta hukuki yararı olmadığını, galle fazlasının batın şartı ile evlada bırakıldığını, ancak hükümde ve bilirkişi raporunda batın şartının hiç dikkate alınmadığını, eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporunun hükme esas alındığını, açıklanan ve resen dikkate alınacak sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3 üncü maddesine göre mülhak vakıf, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından yönetilen vakıflardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, tevliyete ve galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere göre davacının tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
CEVAP Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, dava konusu vakfın galle fazlasının alınabilmesi için kural olarak öncelikle vakıf kurucusu ile kan bağının ispatlanması, sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerektiğini, dava konusu vakfın vakfiyesinde batın şartı bulunması halinde bu hususun da değerlendirilmesi gerektiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ... 01.07.2018 tarihinde öldüğünden konusu kalmayan talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; davacı ... vakıf evlatlarından ...’ün eşi olmakla birlikte vakfiyede galle fazlası yalnız vakıfın soyundan gelenlere tahsis edildiğinden davasının reddine; davacı ...'nın babası ...'ün kardeşi ...'ün çocuklarının dava konusu vakfın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının ... 2....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı T7 vekili istinaf dilekçesinde özetle, mahkeme kararında dava tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti olarak belirtilmesine rağmen hüküm kısmında galleye müstehak vakıf evladı olduğuna hükmedildiğini, bilirkişi raporunda vakfın vakfiyesinden galle fazlasının dağıtımına ilişkin (hayır şartı, batın şartı gibi) mevzulara değinilmediğinden eksik ve hatalı olduğunu, ek rapor taleplerinin mahkemece dikkate alınmadığını, kararın hatalı ve eksik inceleme üzerine kurulduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti talebine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, kararı davalı T7 istinaf etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı Kararı ile galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilen davacıya bu güne kadar davalı idarece herhangi bir ödeme yapılmadığı ileri sürülerek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 7.500 TL nin faiziyle davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Davacının galle almaya müstahak vakıf evladı olduğuna dair Erzurum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı kararı Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 21.04.2011 tarih 2011/1043-5476 sayılı ilamıyla bozulmuştur. Vakıflar Yönetmeliğinin 53/2 maddesinde, vakıf için belirlenen gelir fazlası (intifa hakları) vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararıyla ispat edenler ile onların evladına vakıf mazbut ise ... mülhak ise mütevellisi tarafından ödeneceği öngörülmüştür....
