nin lehdarı bulunduğu 30.09.2014 keşide tarihli ... seri nolu 40.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ve menfi tespit davasına konu olan diğer iki çek ile ilgili bedelin tahsil edilmesinden dolayı istirdat davasına dönüştüğünden 80.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Dava; taraflar arasında akdedilen araç satış sözleşmesinden kaynaklı menfi tespit ve istirdat talebine ilişkindir. Dosya içeriğinden; davanın açılmasından sonra davalı şirketin iflasına karar verildiği anlaşılmaktadır. İİK.'nun 194. maddesinde "Acele haller müstesna olmak üzere müflisin davacı ve davalı olduğu hukuk davaları durur ve ancak alacaklıların ikinci toplanmasından on gün sonra devam olunabilir" hükmü yer almaktadır. Dava, davalı şirketin yargılama aşamasındaki iflası nedeniyle kayıt kabul davasına dönüşmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, İİK 72.maddesi uyarınca açılmış menfi tespit ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açılmış istirdat davasıdır. Davaya konu uyuşmazlık davalı -----tarafından düzenlenen ------- adet faturadan dolayı davacının borçlu olup olmadığı, davacının yaptığı ödemelerin iadesini isteyip isteyemeyeceği hususlarına ilikindir. ------- Menfi Tespit ve İstirdat Yönünden Sıfatı Değerlendirilidiğinde; Davaya konu kaçak elektrik tutanakları ve faturalar davalı ---- tarafından düzenlenmiş, davacı tarafından yapılan ödemeler de yine davalı---- yapılmıştır. Bu nedenle husumetin davalı----- değil, diğer davalı ----- yöneltilmesi gerektiği anlaşılmakla, ----- açılan menfi tespit ve istirdat davasının sıfat yokluğu (pasif husumet) nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir. Ancak kısa kararda sehven eksik yazılan "menfi tespit ve istirdat" reddine ibaresi gerekçeli kararda düzeltilmiştir....
Tüketici Mahkemesi' nin 2021/12 Esas, 2021/361 Karar sayılı dosyanın gerekçeli kararında menfi tespit talebi yönünden ve istirdat talebi yönünden ayrı ayrı değerlendirilerek ayrı ayrı reddine karar verdiğini, yerel mahkemenin gerekçeli kararda ayrı ayrı karar vermesi ve 21/05/2021 tarihli duruşmada verdiği kararın birbiriyle çatıştığını, yerel mahkemenin istirdat ve menfi tespit yönünden ayrı ayrı karar vermesinin, dosyaların tefrik edilmesi talebinin kabul edilmesi gerektiğini kanıtladığını, mahkemenin gerekçeli kararında istirdat ve menfi tespit yönünden ayrı bir şekilde karar verdiğini ancak lehine tek vekalet ücreti hükmettiğini, bu hususun açıkça hukuka aykırı olduğunu, menfi tespit ve istirdat davalarının tamamen birbirinden bağımsız dava türleri olduğunu, bu nedenle ayrı ayrı değerlendirilmelerinden anlaşılacağı üzere lehine bir değil iki ayrı vekalet ücreti hükmedilmesi gerektiğini, davalıların ayrı ayrı vekilleri olmasının ya da ayrı nedenden dolayı dava reddedilmişse davalıların...
Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, B: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146). Bu durumda İİK’nın 72/6 maddesi gereğince bedele dönüşen isteminin temeli menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davası devam ederken, icra takibi konusu borcun bir kısmı ödenirse, menfi tespit davası ödenen borç kesimi için (kısmi) istirdata dönüşür. Ödenmeyen borç kesimi için ise menfi tespit davası olarak kalmakta devam eder....
Mahkemesi Kararının Özeti: Mahkemece, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre davacının menfi tespit talebinin kabulüne karar verilmiştir. Temyiz: Karar, taraf vekillerince temyiz etmiştir. Gerekçe: 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Çözümü gereken husus, davacının davalı tarafça yapılan haksız icra takibi üzerine açtığı menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilip edilemeyeceğidir. İcra İflas Kanununun 72. maddesine göre, borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Somut olayda; davacı yapılan icra takiplerinin haksız olduğunu, bu icra takipleri ile istenilen alacaklardan sorumlu olmadığını ileri sürerek borçlu olamadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Yargılama devam ederken davacı İzmir 11....
Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 24/07/2019 KARAR TARİHİ : 21/10/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 06.12.2022 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; Bursa 15. İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas sayılı icra dosyasında gönderilen 89/1, 89/2 ve 89/3 haciz ihbarnamelerinin usulüne uygun tebliğ edilmediği ve müvekkilinin dava dışı takip borçlularına herhangi bir borcu olmadığını belirterek, dava dışı borçlulara Bursa 15. İcra Dairesinin 2019/... Esas sayılı icra dosyasından borçlu olmadığının tespitine, davalının kötü niyetli olması gözetilerek %20 kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İcra İflas Kanununun 72/6 maddesi gereğince menfi tespit davası olarak açılan davaya istirdat davası olarak devam edilmiş ve açıklanan gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir. Takip konusu borç ödenmekle davacının menfi tespit ve araç üzerindeki yakalama kararının kaldırılması taleplerinin konusuz kaldığı anlaşıldığından..." şeklindeki gerekçe ile, Davanın kabulü ile, yargılama sırasında dava konusu borç ödenmekle dava İcra ve İflas Kanununun 72/6 maddesi gereğince istirdat davasına dönüştüğünden, davacı tarafından Ordu İcra Müdürlüğünün 2020/7107 esas sayılı dosyasına ödenen 7.723,79 TL paranın davalıdan geri alınarak davacıya verilmesine; Takip konusu borç ödenmekle davacının menfi tespit ve araç üzerindeki yakalama kararının kaldırılması taleplerinin konusuz kaldığı anlaşıldığından bu talepler hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dair karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdata ilişkin davada Ankara 5. Asliye Hukuk, Ankara 8. Sulh Hukuk ve Ankara 6....
Davacı vekili her ne kadar açmış olduğu davanın menfi tespit davası olduğunu ileri sürmüş ise de dava dilekçesi incelendiğinde davacı vekilinin menfi tespit isteminin yanı sıra icra takip dosyasına ödenen bedelin ödenmesini de talep ettiği görülmektedir. Bu nedenle davacı vekilinin davası menfi tespit isteminden ibaret değildir. Davacı vekili menfi tespit isteminin yanı sıra icra takip dosyasına ödenen bedelin de iadesini talep etmiş olduğundan uyuşmazlık 6502 Sayılı Yasanın 73/A maddesine göre zorunlu arabuluculuk müessesine tabidir. Tüm bu nedenler ile ilk derece mahkemesi kararı mevzuata uygun olduğundan istinaf talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesisi usul ve yasalara uygun görülmüştür....
Somut olayda davacı vekilinin menfi tespit ve istirdat talebinde bulunduğu, bu nitelikteki davaların bir bütün olarak ve işin esasına girilerek mahkemece çözüme kavuşturulması gerektiği halde, İlk Derece Mahkemesince istirdat davasının tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmesi ve bu uyuşmazlığın zorunlu arabuluculuğa tabi olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK'nun 353/1-a-5 maddesi gereğince yerel mahkeme kararının esası incelenmeksizin ortadan kaldırılmasına ve davanın tefrik edildiği menfi tespit davası ile birleştirilerek yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
