"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi, Eski Hale Getirme ve Tazminat K A R A R Dava tapu kaydına bağlı taşınmazlarda komşuluk hukukuna aykırı davranışın giderilmesi ile birlikte komşuluk hukukundan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olduğuna göre; Yargıtay Başkanlar Kurulunun 09/02/2018 tarih ve 2018/1 sayılı Kararı ile 21/02//2018 tarih ve 30339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.03.2018 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtayın Ceza ve Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca dosyanın temyiz inceleme yeri olan 14.HUKUK DAİRESİ’NE GÖNDERİLMESİNE, 28.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Aynı maddenin ikinci fıkrasında, mülkiyet hakkının nasıl korunacağı hükme bağlanmış, 730 ve 737. maddeleriyle de taşınmaz malikinin başkalarına zarar vermesinin önlenmesi hedeflenmiştir. Yapma, kaçınma, katlanma olarak özetlenebilecek bu sınırlamaların önemli bir bölümü TMK'nın "komşu hakkı" başlığı altında, 737 ile 750. maddelerinde düzenlenmiş, 751 ile 761. maddelerinde de yine malikin yapması ve katlanması gereken hususlar belirtilmiştir. Komşuluk hukukundan kaynaklanan tazminat davalarında öncelikle davacının uğramış olduğu zararın miktarının bilirkişi aracılığı ile tespit edilmesi, tazminatın bu zarara göre tayin ve takdir edilmesi gerekir. Hemen belirtmek gerekir ki, tazminat miktarı hiçbir zaman zararı aşamaz. Ancak, davacının zararın artmasında kusuru varsa, tazminat miktarı 6098 sayılı BK'nın 52. maddesine göre indirilmeli veya tamamen ortadan kaldırılmalıdır....
Asliye hukuk mahkemelerinin görevi HMK'nin 2. maddesinde belirlenmiş olup 2/1 maddesine göre dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin davalarda aksine bir hüküm bulunmadıkça asliye hukuk mahkemeleri görevlidir; 2/(2) maddesine göre de bu Kanun ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir. Başka bir deyişle Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre asliye hukuk mahkemeleri genel görevli mahkemedir. Somut olayda; dava, tarafların ticari faaliyetinden kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkin olmayıp, TMK’nin 737. maddesinden kaynaklanan komşuluk hukukuna ilişkindir. ( Yargıtay 14.HD'nin 24/02/2020 tarih ve 2016/17233 Esas, 2020/2091 Karar sayılı ilamı ) Davanın konusu davalının eyleminden kaynaklanan maddi tazminat talebidir. Bu durumda dava konusu uyuşmazlıkta görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir....
Asliye hukuk mahkemelerinin görevi HMK'nin 2. maddesinde belirlenmiş olup 2/1 maddesine göre dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin davalarda aksine bir hüküm bulunmadıkça asliye hukuk mahkemeleri görevlidir; 2/(2) maddesine göre de bu Kanun ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir. Başka bir deyişle Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre asliye hukuk mahkemeleri genel görevli mahkemedir. Somut olayda; dava, tarafların ticari faaliyetinden kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkin olmayıp, TMK’nin 737. maddesinden kaynaklanan komşuluk hukukuna ilişkindir. ( Yargıtay 14.HD'nin 24/02/2020 tarih ve 2016/17233 Esas, 2020/2091 Karar sayılı ilamı ) Davanın konusu davalının eyleminden kaynaklanan maddi tazminat talebidir. Bu durumda dava konusu uyuşmazlıkta görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir....
DELİLLER : Tapu kayıtları, Kroki, Keşif, Bilirkişi raporları ve ek raporları, Fotoğraflar, Delil listeleri, sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, komşuluk hukukundan kaynaklanan el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir. TMK m. 683 deki "Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir” hükmü ile mülkiyet hakkının kanunla toplum yararına kısıtlanabileceği temel ilke olarak kabul edilmiştir. Aynı maddenin ikinci fıkrasında, mülkiyet hakkının nasıl korunacağı hükme bağlanmış, 730 ve 737. maddeleriyle de taşınmaz malikinin başkalarına zarar vermesinin önlenmesi hedeflenmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 07/12/2021 NUMARASI : 2018/207 ESAS, 2021/457 KARAR DAVA KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Tapulu Taşınmazda Komşuluk Hukukuna Aykırılığın Giderilmesi),Tazminat (Kaynağa Zarar Vermekten Kaynaklanan) KARAR : Davacılar vekilinin istinaf başvurusu üzerine Düzce 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/207 Esas, 2021/457 Karar sayılı gerekçeli kararı incelendi....
Komşuluk hukukundan kaynaklanan elatmanın önlenmesi davalarında davalının kusurlu olması aranmaz. Davalının kusurlu olup olmaması, kasıtlı hareket edip etmemesi, elatmanın önlenmesi davasına etkili değildir. Yeter ki, davalının eylemi ile davacının zararı arasında illiyet bağı bulunsun. Davalının hiçbir kusuru olmasa dahi, elatmanın önlenmesine, eski hale getirme ve tazminata hükmedilebilir. Kural olarak davacının zararının doğmaması için bir önlem almaması da elatmanın önlenmesi davasını etkilemez. Mahkemece yapılacak araştırmalarda somut olayın özelliği, komşu taşınmazların yerleri, nitelikleri, konumları, kullanma amaçları göz önünde tutularak, normal bir insanın hoşgörü ve tahammül sınırlarını aşan bir elatmanın bulunup bulunmadığı tespit edilmelidir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 05/05/2015 NUMARASI : 2012/617-2015/163 Uyuşmazlık; davalı tarafa ait inşaatta gerekli önlemlerin alınmaması sebebiyle davacı ve davacının kiracısının işletmekte olduğu binanın zarar görmesi sebebiyle (TMK 730. maddesi komşuluk hukukundan kaynaklanan) uğranılan zararın tazmini talebine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 14.Hukuk Dairesinindir. 11.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6644 sayılı Yasanın 2.maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60.maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 15.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu durumda mahkemece komşuluk hukukuna dayalı olarak açılan elatmanın önlenmesi ve kal talebinin konusuz kalmış olması nedeniyle bu hususta karar verilmesine yer olmadığına tazminat talebinin ise tespit raporu ile belirlenen zarar miktarı üzerinden kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın tümden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine 14.11.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Komşuluk hukukundan kaynaklı yükümlülüklere aykırılıktan kaynaklı zararın tazminine karar verebilmek için, hukuka aykırı kusurlu eylem sonucu oluşan zarar ve hukuka aykırı kusurlu eylem ile zarar arasında illiyet bağının olması gerekir. Oluşan zararın kapsamı belirlenirken ise, tarafların zararın oluşumuna hangi oranda etki ettikleri yani müterafik (bölüşük) kusurlarının olup olmadığı belirlenerek davacının zararın artmasında kusuru varsa, tazminat miktarı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 52. maddesine göre indirilmeli veya tamamen ortadan kaldırılmalıdır. TMK'nın 730 ve 737. maddelerinden doğan sorumluluk kusura bağlı bir sorumluluk olmadığından, davalının kusursuz olması tazminat miktarının düşürülmesinde etkili olamaz....
