İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince, dava konusu taşınmazın tarafların aile konutu olduğu, ipotek işleminde davacının açık rızasının alınmadığı, ipotek işleminin kesin hükümsüz olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile dava konusu Kayseri İli Yahyalı ilçesi Seydili Mah. 41 ada 40 parselde kayıtlı daire üzerinde 1.dereceden ihbar olunan şirket lehine konulan ve daha sonra T4 temlik edilen 06.03.2015 tarih ve 846 yevmiye nolu 125.000,00 TL'lik ipoteğin fekkine, karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalılardan T4 hükmün tamamı yönünden istinaf talebinde bulunmuştur. GEREKÇE : Dava, TMK nun 194. maddesine dayalı ipoteğin kaldırılması talebine ilişkin olup, ilk derece mahkemesi kararı davalılardan T4 tarafından tamamı yönünden istinaf edilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : İpoteğin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi yönünden; davalı banka tarafından ise yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, rızası dışında aile konutu üzerine ipotek konulduğunu, bu durumun Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesine aykırı olduğunu iddia ederek ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İlk derece mahkemesince yargılama aşamasında davalı eşin ölmüş olduğu anlaşıldığından konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile konutu şerhi konulması K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK.nun 194.maddesi uyarınca aile konutu üzerindeki ipoteğin kaldırılması isteğine ilişkin bulunduğuna ve davada zilyetliğe dayanılmadığına göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 29.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; aile konutu olan ... ve Harmanlara giden ... nolu bağımsız bölüm üzerine davacı kadının bilgisi olmadan davalı banka lehine ipotek konulduğu, TMK 194 üncü madde gereğince ipoteğin geçersiz olduğunu, davacı kadının okuma yazması olmayıp imza dahi atamadığını, açık ve yazılı muvafakati olmadan yapılan ipotek işleminin geçersiz olduğunu iddia ederek 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi gereğince davasının kabulüne ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 2....
Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş tarafından, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmemesi halinde, işlem tarafı iyiniyetli üçüncü kişinin ayni hak kazanımı 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu'nun 1023.maddesi hükmü ile korunmuştur. Bilindiği üzere, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu'nun 1023.maddesi, tapuya güven ilkesini öngörmektedir. 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu'nun 194.maddesi III.fıkrası ise, tapuya güven ilkesinin aynen sürdürülmekte olduğunun bir ifadesidir. İpotek tesis edildiği tarihte, tapu kütüğünde aile konutu olduğuna dair şerh bulunmadığına göre, lehine ipotek tesis edilen davalının kazanımı, iyi niyetli olması halinde korunur (TMK. md. 1023). Kanunun iyi niyete hukuki bir sonuç bağladığı durumlarda, aslolan iyi niyetin varlığıdır. Ancak durumun gereklerine göre, kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse de iyi niyet iddiasında bulunamaz (TMK. md. 3)....
Dahili davalı T4'ın ölümü nedeniyle evlilki birliği ölümle sona erdiğinden davakonusuz kalmışolup karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiştir." gerekçesiyle; davacının aile konutu niteliğindeki taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına yönelik davasının konusuz kaldığı anlaşılmakla karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Davacılar Necat ve Nuriye vekili Av. Muhammed Akın vekili 31/01/2020 tarihli istinaf dilekçesinde özetle; kararın kaldırılarak davalarının kabulüne karar verilmesi yönlerinden istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Davalı banka vekili istinafa cevap vermemiştir. Dava, ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, rızası dışında aile konutu üzerine ipotek konulduğunu, bu durumun Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesine aykırı olduğunu iddia ederek ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İpoteğin Kaldırılması - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından ipoteğin kaldırılması talebinin reddi kararı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı kadın tarafından ipoteğin kaldırılması talebinin reddi kararı temyiz edilmiştir. Davacı kadın, aile konutu üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep etmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 194/1. maddesine göre, “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz." Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi “Konulmuş olmasa da” eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiili ehliyetleri sınırlandırılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, TMK'nın 194. maddesi gereğince aile konutu üzerinde bulunan ipoteğin kaldırılması talebine ilişkindir. Davacı taraf; verilen red kararına yönelik olarak süresinde istinaf talebinde bulunmuş ve kararın kaldırılmasını talep etmiştir. HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonucunda; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 194/1. maddesine göre, "Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz,” Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi “konulmuş olmasa da” eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. TMK 194....
Yani ipoteğin fekki için borcun tamamının ödenmiş olması gerekmektedir. Fakat huzurunuzdaki somut olayda davacının eşi T3'ın tarafımıza borcu bulunmaktadır. Borç ilişkisine ilişkin alacak cari hesabı ek beyan olarak mahkemeniz dosyasına sunulacaktır. İşbu sebeple davacının ipoteğin fekki talebinin reddi gerekmektedir. Zira Yargıtay borcun ödendiğini iddia ederek ipoteğin fekki davası açılan durumlarda alacağın ödenip ödenmediği hususunun titiz bir şekilde irdelenmesini istemektedir. " beyan etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; "........Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde: Dava konusunun ipoteğin kaldırılması olduğu, davacının iddiasının dava konusu ipoteğin verilmesi esnasında ipoteğe konu taşınmazın müşterek konut olması nedeniyle eş muvafakatnamesinin alınması gerekirken bu muvafakatnamenin alınmadığı olduğu, medeni kanunun 194....
Davacı kadın vekili; ipoteğin kaldırılması davasının kabulüne karar verilmesi gerektiğine ve vekalet ücretine yönelik istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dava; hak sahibi eş tarafından diğer eşin rızası alınmadan, davalı kişi lehine verilen aile konutu üzerindeki ipoteğin kaldırılması isteğine ilişkindir (TMK md.194). Somut olayda, dava açıldığı tarihte davacı adına miras yolu ile intikal eden (diğer mirasçılar mirası reddetmişlerdir.) taşınmaz üzerinde davalı kişi lehine konulmuş bir ipoteğin varlığı söz konusu olup, davacı sağ eş dava açarak ipoteğin geçersiz olduğunu ileri sürmüştür. Şayet iddia edildiği gibi açık rıza alınmamış ise bu ipotek işleminin geçersiz olduğu açıktır. Dolayısıyla, geçerli bir işlemin olmadığının kabul edildiği hallerde, malik olan eşin ölümünün bu işleme hukukilik kazandırması düşünülemez. Diğer bir anlatımla ölü olan bir işlem diriltilemez....
