Dava; gereğince TTK m. 439’a dayanarak açılan özel denetçi tayin talebine dayalı olarak özel denetçi tayini davasıdır. Tarafların delilleri toplanmış ve değerlendirilmiştir. Davalı şirkete ait sicil kayıtları, toplantı tutanakları, pay defterleri, tutanaklar, ilanlar, incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Davacılar şirket ortağı olup, yönetici olmayan ortakların TTK m. 438 ve devamına göre özel denetçi atanması talep hakkı bulunmaktadır. Zira her pay sahibinin haklarını kullanabilmesi için gerekli olduğu takdirde bilgi alma ve inceleme hakkı bulunmaktadır. TTK m. 437 ye göre şirket ortağı pay sahibinin finansal tabloları ve diğer defter ve kayıtları incelemeyi isteme hakkına sahiptir. Yine pay sahibinin Genel Kurulda yönetim kurulundan şirketin işleri, denetçilerden denetim yapılma şekli ve sonuçları hakkında talepte bulunma hakkı vardır....
için şirket merkezine de gidildiğini, davalı yanca bu belgelerin verilmediğini, selirli olayların açıklanması amacıyla 25.09.2021 tarihli Genel Kurulda Özel Denetçi tayini için müvekkili tarafından olumlu oy kullanılması suretiyle Genel Kurulda Özel Denetçi tayini talep edildiğini, ancak bu talebin oy çokluğuyla reddi nedeniyle işbu dava ile TTK 438. vd madde hükümleri uyarınca özel denetçi tayin edilmesini talep ve dava etmiştir....
TTK nun 439 maddesinde "(1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir. (2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır. " düzenlemesine yer verilmiştir. Davalı şirketin 17/01/2022 tarihinde yapılan genel kurulunda davacının şirkete özel denetçi atanması talebinin kabul görmediği ve davacının üç aylık süre içinde eldeki bu davayı açarak mahkememizden özel denetçi atanmasını istediği anlaşılmaktadır....
Maddeleri uyarınca özel denetçi tayini davasıdır. Özel denetçi tayini istemine ilişkin olarak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu(HMK)'nun 440/1. maddesi, Mahkeme, şirketi ve istem sahiplerini dinledikten sonra kararını verir, şeklindedir. Maddenin 2. fıkrası ise, Mahkemenin istemi yerinde görürse, istem çerçevesinde inceleme konusunu belirleyerek bir veya birden fazla bağımsız uzmanı görevlendirir. Mahkemenin kararı kesindir, şeklinde düzenlenmiştir. Anılan madde bütün olarak değerlendirildiğinde özel denetçi tayini istemi hakkında mahkemenin vereceği karar kesindir. İlk derece mahkemesince, karara karşı kanun yolunun açık olduğunun belirtilmesi de sonuca etkili değildir. Her ne kadar İlk derece Mahkemesince özel denetçi tayini talebinin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair verilen kararına karşı istinaf yoluna başvurulmuş ise de; TTK'nın 440....
Maddeleri uyarınca özel denetçi tayini davasıdır. Özel denetçi tayini istemine ilişkin olarak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu(HMK)'nun 440/1. maddesi, Mahkeme, şirketi ve istem sahiplerini dinledikten sonra kararını verir, şeklindedir. Maddenin 2. fıkrası ise, Mahkemenin istemi yerinde görürse, istem çerçevesinde inceleme konusunu belirleyerek bir veya birden fazla bağımsız uzmanı görevlendirir. Mahkemenin kararı kesindir, şeklinde düzenlenmiştir. Anılan madde bütün olarak değerlendirildiğinde özel denetçi tayini istemi hakkında mahkemenin vereceği karar kesindir. İlk derece mahkemesince, karara karşı kanun yolunun açık olduğunun belirtilmesi de sonuca etkili değildir. Her ne kadar İlk derece Mahkemesince özel denetçi tayini talebinin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair verilen kararına karşı istinaf yoluna başvurulmuş ise de; TTK'nın 440....
AŞ ile yapılan işlemlerinin örtülü kazanç transferi niteliğinde olması sonucu şirket özsermayesinin korunup korunmadığı bakımından bilgi verilmediği, davacının bu bilgileri istemekte yasal menfaati bulunduğu anlaşılmış olmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.Aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Yukarıda açıklanan nedenlerle; H Ü K Ü M /. 1-Davanın kabulü ile; ... San. Ve Tic A.Ş ye TTK 439 ve 440 md gereğince YMM/bağımsız denetçi ... ın 15.000 TL ücretle özel denetçi atanmasına, Özel denetçi nin davalı şirket ile dava dışı ... Faktöring A.Ş....
Bu, özel denetim talebinde bulunabilmenin ön koşuludur. Madde gerekçesinde ifade edildiği üzere, bu önşart özel denetim talebinin kötüye kullanılması ve şirkete zarar vermesi tehlikesinin azaltılması amacıyla getirilmiştir. Böylece özel denetim talebi, bilgi alma veya inceleme yapma hakkının kullanılmasının pay sahibine yardımcı olamadığı durumlarda başvurulabilecek fer'i (ikincil, tali) bir yoldur. Anonim şirketlerde özel denetçi tayini isteyecek pay sahibi veya sahiplerinin sermayenin en az onda birine, halka açık anonim şirketlerde yirmide birine sahip olması yeterlidir. Davacının bu oranda pay sahibi olduğu ticaret sicil kayıtlarından anlaşılmıştır. Ticaret Sicil kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Davalı tarafın da buna ilişkin bir itirazı yoktur. TTK.'nun 439. madde ve fıkrasına göre; genel kurulda özel denetçi tayini isteği reddedilen pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir....
Amaç şirket organlarını belirli işlemleri açıklama yükümlülüğü altında bırakarak azlığın hukuki statüsünün iyileştirilmesidir.Kanunda düzenlendiği şekliyle özel denetim periyodik olmayan yani istenilen zamanda yürütülebilen esas bakımından sınırlandırılmamış ancak işletmenin belirli alanlarını kapsayan bir denetim biçimidir. Özel denetçi talebinin kabulü halinde TTK.nun 438. Maddesi, esas alınacak reddi halinde ise TTK.nun 439. Maddesi hükmü gereği sermayenin en az onda birine sahip pay sahipleri şirket merkezinin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesinden özel denetçi tayini talep edilebilecektir. 6102 sayılı TTK özel denetçi tayini talebini açıkça gündeme bağlılık ilkesi kapsamından çıkarmıştır. Mahkemenin özel denetçi tayin edebilmesi için aranan koşulların başında pay sahiplerinin Genel Kurulda daha önceden bilgi edinme ve inceleme haklarını kullanmış olmaları gelmektedir.Genel Kurulda bu konuda talepte bulunma mahkemeye başvuru için tüketilmesi gereken bir yoldur....
yönelik olduğu, yasanın amacının dışına çıkılmak istendiği değerlendirilmekle, koşulları oluşmayan özel denetçi tayini isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
DAVANIN KONUSU : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) KARAR TARİHİ : 07.07.2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 07.07.2023 İzmir 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.04.2023 tarih 2022/658 E. 2023/276 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, başkan ... tarafından düzenlenen rapor dinlenip, dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi....
