Sosyal Güvenlik kurumlarının görevi Sosyal Sigorta kanunları çerçevesinde kapsama aldıktan kişileri koruma garantisini sağlamaktır, Sigorta hukukunda amaç, yüksek standartta Sosyal Güvenlik sağlayan bir sistemin otuşturulmasıdır......yasanın aradığı koşullan yerine getiren .... sigortalının ona uygun hakkını alması zorunludur... ..böylece Sosyal Güvenlik sağlayarak, kişileri yaşadıktan toplum İçinde insan onuruna yaraşır şekilde ve onu başkalarına muhtaç etmeyecek, asgari bir hayat standartı sağlanmak istenmiştir, aksinin düşünülmesi, 1982 anayasasının 62.md.de belirtilen Sosyal Güvenliğin bir insan hakkı olduğuna ilişkin İlkeye de aykırılık oluşturur." Şeklindeki kararın da Sosyal Güvenlik Kurumuna sigortalılık şartları ile Sigortanın takibi konusunda sorumluluk yüklemektedir....
Eksik inceleme ile bozma gerekçesine katılmakla birlikte, çoğunluğun puantaj kaydı nedeni ile eksik günleri yazılı delille kanıtlaması gerektiği görüşü aşağıda ayrıntılı gerekçeleri ile açıklanacağı üzere sosyal güvenlik hakkının vazgeçilmez temel hak olmasına, kamu düzeninden bulunmasına, resen araştırma ilkesine, çalışma olgusunun hukuki fiil olmasına, ispat hukuku ilkelerine uygun değildir. II. Sosyal Güvenlik Hukukunun Niteliği: 6. Herkes kişiliğine bağlı, dokunulmaz devredilmez, vazgeçilmez, temel hak ve hürriyetlere sahiptir.”. Sosyal güvenlik hakkı, bireylerin geleceğe güvenle bakmalarını sağlayan bir insan hakkıdır. Aynı zamanda “sosyal güvenlik, sosyal hukuk devleti içerisinde yer alan ve bu ilkeyi oluşturan temel kavramlardan birisidir”. Bu esası göz önüne alan anayasa koyucu “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” başlığı altında sosyal güvenlik hakkını da düzenlemiş ve 60’ncı madde ile “Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir....
Hukuk Dairesi'nin ihtisas alanı İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, temel görevi Sosyal Güvenlik Hukuku olup, Dairemiz, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sosyal güvenlik mevzuatına göre açılan rücu davalarını, Sosyal Güvenlik Mevzuatı kapsamında kurum aleyhine açılan alacak ve tespit davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar ile özel kanunlarda başka hüküm bulunmadığı takdirde, 5510, 506, 5434, 1479, 2925, 2926, 2108, 2829, 2147, 3201, 6183 sayılı Yasalar'dan doğan uyuşmazlıklar nedeniyle İş Mahkemeleri tarafından verilen hüküm ve kararları incelemekle görevlidir....
Uyuşmazlık tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 17.04.2008 tarihli 5754 sayılı Yasanın 79. maddesiyle değişik 3201 sayılı Yasının 3.maddesi, “Bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilenler ile, yurt dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri sigortalının Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması yoksa, Sosyal Güvenlik Kurumuna, Türkiye’de çalışması varsa, en son tabi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna müracaat etmek suretiyle bu Kanunla getirilen haklardan yararlanırlar....
Devletin, iyi niyetli vatandaşın sosyal güvenlik hakkını koruması önemli bir güvencedir. Sosyal güvenlik hakkı, bireylerin geleceğe güvenle bakmalarını sağlayan bir insan hakkı olup aynı zamanda sosyal hukuk devleti içerisinde yer alan ve bu ilkeyi oluşturan temel kavramlardan birisidir. Bu nedenle de sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davalarda Kurum tarafından icra edilen işlemlerin anayasal bir hak olan sosyal güvenlik hakkını zedelememesine dikkat edilmelidir. Nitekim aynı esaslar Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 06.10.2020 tarih ve 2016/10-1602 Esas, 2020/711 Karar sayılı ilamında kabul edilmiştir. 9. Genel olarak idarenin, özel olarak da somut uyuşmazlıkta Sosyal Güvenlik Kurumun hukuki sorumluluğu idare işlevinden kaynaklanmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesinde 21/12/2011 tarihinde açılan davada 25/06/2013 tarihli karar ile "Davaya bakma görevi Sosyal Güvenlik İş Mahkemesine ait olduğundan mahkememizin görevsizliğine, kararın kesinleşmesi ve istek halinde dosyanın Sosyal Güvenlik İş Mahkemesine gönderilmesine..." dair karar verilmiştir. ... 8. İş Mahkemesinin... E sayılı dosyasına tevzi edilen dava dosyasında 05/03/2014 tarihli karar ile "Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine açılan Sosyal Güvenlik Hukuku'ndan kaynaklı tespit davasının HSYK 1. Dairesinin 20/11/2012 tarih 2783 sayılı kararı ile Sosyal Güvenlik Hukuku'ndan kaynaklanan davalara bakmakla görevli İş Mahkemeleri'nin görev ve yetkisi dahilinde kaldığı anlaşıldığından, dava dosyasının İstanbul Sosyal Güvenlik Mahkemeleri'ne gönderilmesine..." dair karar verilmiştir. ... 19. İş (Sosyal Güvenlik) Mahkemesinin ......
Asliye Hukuk Mahkemesinde 21/12/2011 tarihinde açılan davada 25/06/2013 tarihli karar ile "Davaya bakma görevi Sosyal Güvenlik İş Mahkemesine ait olduğundan mahkememizin görevsizliğine, kararın kesinleşmesi ve istek halinde dosyanın Sosyal Güvenlik İş Mahkemesine gönderilmesine..." dair karar verilmiştir. ... 8. İş Mahkemesinin... E sayılı dosyasına tevzi edilen dava dosyasında 05/03/2014 tarihli karar ile "Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine açılan Sosyal Güvenlik Hukuku'ndan kaynaklı tespit davasının HSYK 1. Dairesinin 20/11/2012 tarih 2783 sayılı kararı ile Sosyal Güvenlik Hukuku'ndan kaynaklanan davalara bakmakla görevli İş Mahkemeleri'nin görev ve yetkisi dahilinde kaldığı anlaşıldığından, dava dosyasının İstanbul Sosyal Güvenlik Mahkemeleri'ne gönderilmesine..." dair karar verilmiştir. ... 19. İş (Sosyal Güvenlik) Mahkemesinin ......
Sosyal güvenlik merkezleri idari işlemler açısından, sosyal güvenlik merkezi, sağlık sosyal güvenlik merkezi ile mali hizmetler sosyal güvenlik merkezi olarak üç kategoriye ayrılır. Yönetmeliğin 11.maddesi ile sosyal güvenlik merkezlerinin görevleri belirtilmiş olup sosyal güvenlik merkezlerinin bulundukları yerde Kurumun başta 5502 sayılı Yasa olmak üzere mevzuattan kaynaklanan görevleri doğrultusunda hizmet verdikleri ve yaptıkları işlemlerin sigortalılar ve Kurum yönünden bağlayıcı olduğu anlaşılmakla sosyal güvenlik merkezlerinin 6100 sayılı HMK'nın 14/1 maddesine göre şube niteliğinde oldukları açıktır....
Sosyal Güvenlik Hukukunda iş göremezlik oranının tespiti davalarının Sosyal Güvenlik Kurumu ile birlikte işverene karşı yöneltilmesi gerekir. Burada sosyal güvenlik ilişkisinden kaynaklanan belirli bir hak veya durum uyuşmazlık konusu edilmektedir. Bu nedenle davanın sosyal güvenlik ilişkisinin tarafları olan sigortalı, işveren ve Kurum arasında görülmesi gerekir. Sürekli iş göremezlik oranının tespiti istemine ilişkin dava sonucunda mahkemece verilecek hüküm gerek işverenin gerekse Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanını etkileyeceğinden işveren ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunmaktadır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 25.12.2013 tarihli ve 2013/10-485 Esas, 2013/1749 Karar sayılı kararı). 28. Öte yandan mecburi dava arkadaşı olan işveren ve Kurum açısından ayrı değerlendirme yapılması mümkün olmayıp her ikisi yönünden de uyuşmazlığı sona erdirecek, tekrar dava konusu olmayacak şekilde tek bir karar verilmesi gerekmektedir....
Hükmün, ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dava, 20.04.2002 - 20.02.2008 döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilmeyen çalışmaların tespiti istemine ilişkin olup; Mahkemece; Yargıtay bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın talep gibi kabulüne karar verilmiştir. Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur....
