İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunun temel ilkelerinden birisi de, işçi-sigortalı lehine yorum ilkesidir. İş hukukunun temel prensipleri arasında yer alan işçinin korunması ilkesinin bir sonucu olan işçi lehine yorum ilkesi, sosyal güvenlik hukukunda kendini sigortalı lehine yorum şeklinde göstermektedir. Sosyal güvenlik hukukunda genel amaç, bu haktan olabildiğince fazla kesimin yararlanabilmesi yani kapsamının genişletilmesidir. Diğer bir ifadeyle bu hukukun uygulanmasında esas alınacak temel ilkelerden birisi de şartlar elverdiği ölçüde sigortalı lehine yorum yapılmasıdır. 5. Sosyal devlet; bireylere belirli bir sosyal güvenlik hakkı ve asgari gelir düzeyi öngören, sağlık ve refah hizmetlerinden serbestçe yararlanma ve belirli bir yaşa kadar eğitim olanağı sunan, bir takım sosyal riskleri önleyici tedbirler alan devlet anlayışıdır. Sosyal devlet olmanın bir gereği ve sonucu da, sosyal güvenlik hakkının tüm bireylere sağlanması ve güvence altına alınmasıdır....
(b) bendine tabi sigortalılara ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olamayacağı, sosyal güvenlik destek primine tabi olanların primlerinin, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edileceği hüküm altına alındıktan sonra Geçici 14. maddesinde, bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanların, vazife malûllük, malûllük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanun'la yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği, ancak, bu Kanun'un 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin süreler hariç olmak üzere çalışılan süreleri için, sosyal güvenlik destek...
Belirli bir sosyal güvenlik statüsüne giren kimsenin sosyal güvenliğinin, hasren o statü çerçevesinde sağlanması gerekir, ikinci kez sosyal güvenlik sağlanmasına olanak yoktur. Bir kimsenin kapsamında bulunduğu sosyal güvenlik kurumu dışında başkaca sosyal güvenlik kurumuna yönelmesi mümkün değildir..." gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. 1479 sayılı Yasanın sağlık sigortasının kapsamını belirleyen Ek 11. maddesindeki, "Ancak, diğer Sosyal Güvenlik Kanunlarına ve özel Kanunlara göre sağlık yardımlarından faydalananlar yararlanamazlar." düzenlemesi 24.08.2000 tarihli, 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 28. maddesiyle kaldırılmış olup, 24.07.2003 tarihli, 4956 sayılı Yasanın 37. maddesiyle yapılan düzenlemede de bu yönde engelleyici bir hükme yer verilmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... ve ... aleyhine 19/04/2016 gününde verilen dilekçe ile tespit (sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan) talebi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın usulden reddine dair verilen 07/11/2017 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 30.maddesinin 1.bent hükmü, bir işçinin Türk mevzuatına tabi olmadan önce Fransız Sosyal Güvenlik rejimlerinden birine tabi olmuşsa Fransız mevzuatına ilk tabi olunan tarihin, Türkiye’de Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortalarına ilk defa tabi olduğu tarih olarak kabul edileceğini öngörmüştür....
Hak sahibi kız çocuklarına bağlanan gelir ve aylıklar yönünden kanun koyucu tarafından 06.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı Kanunun 53. maddesiyle 506 sayılı Kanuna “Bu Kanuna göre gelir veya aylık almakta olan kız çocuklarının sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerdeki sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmaya başlamaları veya bu ülkelerin sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir veya aylık almaya başlamaları halinde, bağlanan gelir ve aylıkları kesilir.” hükmünü içeren Ek 47. madde eklenerek böylelikle, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerdeki sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmaya veya bu ülkelerin sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir veya aylık almaya başlama olguları da gelir/aylık kesme sebebi olarak kabul edilmiştir....
Somut olayda, dava, davacı ile Sosyal Hizmetler Burdur İl Müdürlüğü arasındaki alacak iddiası nedeniyle açılan menfi tespit davası olup; davanın Sosyal Güvenlik Kurumu hasım gösterilerek açılması hatalıdır. Yukarıda açıklandığı üzere, görev hususu kamu düzeniyle ilgili olduğundan, davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin temyiz isteminin reddine dair 22.07.2013 tarihli ek kararının bozulması ve Hukuk Muhakemeleri Kanununun 366. maddesi gereğince asıl hükmün temyizini amaçlayan temyiz itirazlarının incelenmesi gerekmiştir. 3- Yukarıda açıklandığı şekliyle; dava Sosyal Güvenlik Hukuku'na ilişkin olmayan ve davacı ile Sosyal Hizmetler Burdur İl Müdürlüğü arasındaki alacak iddiası nedeniyle açılan menfi tespit davasına yönelik olduğundan, davaya bakmakla İş Mahkemesi'nin değil; genel mahkemelerin görevli olduğu açıktır....
Md.lüğü aralarındaki tespit davası hakkında ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinden verilen 30.4.2007 günlü ve 27/251 sayılı hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. K A R A R 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile ... ve Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı devredilmiş olmakla, davalı vekilinin devir alan Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'ndan alınmış usulüne uygun vekaletnamenin eklendikten sonra gönderilmek üzere dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 22.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi...
Bu süre içinde Kuruma yazılı bildirimde bulunmayanlar ile Kurumca tespit edilemeyenlerden sosyal güvenlik destek primi, 53 üncü maddeye göre hesaplanarak tahsil edilir. Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş süreler, bu Kanuna göre sigortalılık süresi olarak eğerlendirilmez, ödenen primler 39'uncu madde hükmüne göre toptan ödeme olarak iade edilmez ve bu sürelerle ilgili olarak 24/05/1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun hükümleri uygulanmaz." maddeleridir. Davacı tarafından, ortak olduğu şirket hissesini ortaklar kurulu kararı ile 15.08.2005 tarihinde devrettiğini ve bu tarih itibariyle vergi mükellefiyetinin hisseleri devralan ...'a geçmesi ile vergi mükellefiyeti sonladığından bu tarih itibariyle sosyal güvenlik destek primi borcu olmadığını fazladan tahsil edilen ve ödediği primlerin iadesi istemiyle açmış olduğu davada, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir....
Türkiye Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti arasında akdedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 30’uncu maddesinin 1’inci bent hükmü, bir işçinin Türk mevzuatına tabi olmadan önce Fransız Sosyal Güvenlik rejimlerinden birine tabi olmuşsa Fransız mevzuatına ilk tabi olunan tarihin, Türkiye’de malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilk defa tabi olduğu tarih olarak kabul edileceğini öngörmüştür. Somut olayda; her ne kadar Lyon Başkonsolosluğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ateşeliği’nin hükme esas alınan yazısında, davacının Fransa'daki sigortalılık süresi ve dönemleri gösterilmiş ise de; anılan belgenin, davacının Ateşeliğe yaptığı başvuru üzerine yapılan incelemeler sonucu düzenlendiği, Fransa Sigorta Merciine ait bulunmadığı ve Fransa yaşlılık sigorta rejimi bilgilerini içermediği anlaşılmaktadır....
