Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında açılan alacak ve tespit davaları sonucu verilen hüküm ve karara yönelik olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin ... bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 ... kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 10. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 ... Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 25.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle sosyal güvenlik hukukunun, kamu hukuku mu, yoksa özel hukuk alanına mı girdiği ve primin hukuki niteliğinin ne olduğu hususlarının tespit edilmesi gerekmektedir. Sosyal güvenlik hukuku çerçevesinde oluşturulan sigortalılık ilişkisi bir kamu hukuku ilişkisidir. Bu ilişki yasa gereği kendiliğinden meydana gelir. Sigortalı olma yükümü sigortalının iradesinden bağımsızdır. Yasanın emredici kuralı doğrultusunda ortaya çıkar. Sigortalı olma hak ve yükümlülüğünden kaçınılmaz. İşverenin sigortalıları bildirmek, primleri ödemek gibi kaçınamayacağı yükümlülükleri vardır. Bu nedenle sigortalı-işveren-Kurum arasında kamu hukukundan kaynaklanan bir ilişki söz konusudur. Kamu hukuku içinde yer alan sosyal güvenlik hukuku, bir kamu hizmetinin yürütümünü düzenlediği için aynı zamanda “ idare hukukunun da” bir parçasıdır. Özel hukukla bağını sınırlı olarak korumuştur....
Sosyal güvenlik “sosyal risk” olarak adlandırılan bazı durumların bireyler üzerinde yarattığı etkileri giderme düşüncesi üzerine kuruludur (Güzel, A./ Okur,A.R./ Caniklioğlu, N.: Sosyal Güvenlik Hukuku, 16. Baskı, İstanbul, 2016, s. 3). Sosyal riskleri gidermeye çalışan sosyal güvenlik kavramı sosyal güvenlik politikalarının ve sistemlerinin gelişim ve genişlemesine etken olmuş, bu gelişme ve genişleme sosyal güvenlik politikalarının ve sistemlerinin finansmanının düzenli ve güvenceli gelir kaynaklarından giderilmesini gerekli kılmıştır (Balcı, M./ Yılmaz, H.: Sosyal Sigorta Prim Alacaklarının Takip ve Tahsili, Ankara, 2014, s. 19). 23. Türk sosyal sigortalar sistemi, sosyal güvenlik politikalarının ve sistemlerinin finansmanını ağırlıklı olarak prim rejimine dayandırmaktadır....
Nedeni çok açık olup, bu konuda yetişmiş ihtisas mahkemelerinin yorumu ve ilgili sosyal güvenlik yasalarının doğru yorumlanabilme yetisi öne çıkmaktadır.Bir eylemin haksız fiil olması sosyal güvenlik açısından çok önemli değildir.Ceza hukukunda ücretlerin çifte bordro ile bildirilmesi, prim kaybına sebebiyet verilmesi, hizmetlerin hiç bildirilmemesi farklı kimlikle işe girilmesi esasen ceza hukukunda evrakta sahtecilik ve yalan beyanda bulunma suçlarını oluşturulabileceğine rağmen, sosyal güvenlik hukukunu bu yönüyle etkilemez. Esasen bu hukuki ilişkilerin hepsi birer haksız fiildir ve İş Mahkemelerinde davalarının görülmesine engel teşkil etmemektedir. Sosyal devlet anlayışında sosyal güvenlik hakkından vazgeçilemez. Ancak fiili çalışma olgusuna önem verilir. Aynı gerekçe ile yukarda sayılan eylemlerin haksız fiil olması nedeniyle yüksek daire çoğunluk görüşüne göre bu konulu davaların genel mahkemelerde görülmesi gerekecektir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 05/12/2019 NUMARASI : 2017/719 E., 2019/1084 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : İDDİANIN ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı şirkete ait işyerinde 21/03/2017 tarihinden 03/05/2017 tarihine kadar çalıştığını ancak sigorta bildirimlerinin yapılmadığını, bu nedenle davalı şirkete ait işyerinde 21/03/2017- 03/05/2017 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin davalarda (maddi tazminat davaları) öncelikle haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından sigortalıya bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tazminattan düşülmesi gerektiği Yargıtay’ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 20/04/2021 NUMARASI : 2018/261 ESAS - 2021/307 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Yukarıda mahkemesi ile esas ve karar numarası yazılı dosya üzerinden verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin davalı T4 (SGK'da) 4.4003.254846.33.04 sicil numarasıyla işlem gören dava dışı işyerinde 01/12/1989 tarihinde çalışmaya başladığını ve en az bir günlük çalışmasının olduğunu, işyerinden müvekkili adına 01/12/1989 işe giriş tarihli işe giriş bildirgesinin davalı SGK'ya verildiğini, buna dayanılarak belirtilen tarihin emeklilik yönünden sigortalılık başlangıç tarihi olarak esas alınması talebiyle davalı SGK'ya başvuruda bulunulduğunu, ancak davalı SGK tarafından müvekkilinin bu yöndeki başvurusunun reddedildiğini beyanla; müvekkilinin sigortalılık başlangıç tarihinin 01/12/1989 tarihi olarak...
Yapılacak iş; Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenen maluliyet oranı ile Adli Tıp Üçüncü İhtasas Dairesince belirlenen maluliyet oranı arasında çelişki bulunması nedeniyle, bu çelişkiyi gidermek için Adli Tıp Kurumu Genel Kurulundan rapor alınarak, davacının sürekli iş göremezlik oranını kesin olarak belirlemek, belirlenen bu oran Kurumca belirlenen orandan farklı ise, tespit edilen bu oran esas alınarak davacıya gelir bağlanmasını Kurumdan talep etmek, Kurumun bu istemi kabul etmemesi halinde giderek Sosyal Güvenlik Kurumu ile davacıyı hasım göstermek suretiyle maluliyet oranının tespiti davası açması için önel vermek, çıkacak sonuca göre Sosyal Güvenlik Kurumuna olayda işverenin % 50 oranında kusurlu bulunduğu bildirilerek peşin sermaye değerini sorarak bulunan gerçek zarardan düşülmek ve ilk kararı davacının temyiz etmediği de gözetilerek bir karar vermektir....
çocukları için, yürürlükten kaldırılan ilgili sosyal güvenlik mevzuatının Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı düzenlemelerine yer verilmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 12/01/2022 NUMARASI : 2019/777E - 2022/5K DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Yukarıda mahkemesi ile esas ve karar numarası yazılı dosya üzerinden verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin dava dışı T4 Ltd. Şti....
