İcra Müdürlüğü'nün 2003/2234 Esas sayılı dosyası üzerinden muhtıra gönderildiğini, müvekkillerinin gönderilen muhtırada murisin borçlu olduğu takip dosyası nedeniyle 18/04/2017 tarihi itibariyle 49.844,71 TL toplam borcu olduğunu öğrendiklerini, müvekkillerine babalarının ölümü sonrası herhangi bir mal vs kalmadığı gibi söz konusu takip dosyasında murisin borçlu olduğunu öğrenmeleri ve bunun kendilerinden yasal mirasçılar olması nedeniyle istenilmesinin hukuka aykırı olduğunu, murisin ölüm tarihinde borcu karşılayacak aktif mal varlığı olmadığını, terekenin borca batık olduğunun görüldüğünü belirterek terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. TMK'nın 605/2 nci maddesine dayanan mirasın reddi istemi süreye tâbi olmayıp mirasçıların iyi niyetli ya da kötü niyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibarıyla murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). 2. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi hâlinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir....
Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda; müteveffanın 05/08/2021 tarihinde vefat ettiği, eldeki davanın 04/03/2022 tarihinde hasımsız açılmış olduğu, davacıların, müteveffanın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddi kararı verilmesi talebinde bulundukları anlaşılmıştır. Bu durumda isteğin, uygulamada "Gerçek ret" olarak da bilinen Türk Medenî Kanununun 605/1. Maddesine dayandığından söz edilemeyecektir. Zira davacılar her ne kadar davayı hasım göstermeksizin açmış iseler de, mirasın gerçek reddi davası açma süresinden sonra açılan eldeki davada, terekenin borca batık olduğunun tespitini talep etmişlerdir....
Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca TMK'nun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına ilişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması zorunludur....
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; davanın kabulune, muris T9 ölüm tarihinde terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile davacılar tarafından mirasının hükmen reddine dair karar verildiği anlaşılmıştır....
Mirasın hükmen reddinde terekenin borca batık olduğunun tespiti gerekir.Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması, terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla terekenin borca batık olduğunu gösterir. Mirasbırakanın ödemeden aczi, ölüm tarihine göre belirlenir. Somut davada ise; muris Hasan Tahsin ÖZER'in ölüm tarihi itibariyle borç miktarının 546.030,64 TL olarak hesaplandığı, aynı tarih itibarıyla murise ait taşınmazın ve malvarlığının bulunmadığı , bu nedenle murisin terekesinin ölüm tarihi itibarıyla borca batık olduğu, bu sebeple TMK nın 605/2. maddesinde belirtilen şartın gerçekleştiğine dair 22.10.2021 tarihli rapor dosya arasına kazandırılmıştır. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görüleceğinden, murisin tüm alacaklıları mahkemece tespit edilerek davaya dahilleri sağlanmıştır....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir....
Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması; terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Ancak, tereke borca batık olmasına rağmen; TMK'nın 610/2 maddesinde açıklanan şekilde tereke işlemlerine karışan, tereke mallarını gizleyen veya kendine maleden mirasçı, mirası reddedemez. Somut olayda davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece, davacıların 02.05.2012 tarihinde vefat eden murisleri Ş.. İ..'in terekesinin aktifi ve pasifinin belirlenebilmesi için yeterli araştırma ve incelemenin yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemece, murisin ölüm tarihi itibariyle tüm malvarlığı ile borçlarının tutarı araştırılarak terekenin aktifi ile pasifi belirlendikten sonra terekenin borca batık olup olmadığının tespit edilmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04/07/2018 NUMARASI : 2018/100 ESAS 2018/582 KARAR DAVA KONUSU : Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti KARAR : Beykoz 1....
Dava, TMK'nın 605/2. maddesinde yer alan mirasın hükmen reddi (terekenin borca batık olduğunun tespiti) isteğine ilişkindir. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Bu maddeye dayanan talepler süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının da bir önemi bulunmamaktadır. Mirasçılar, Türk Medeni Kanunu'nun 610. maddesinde yazılı aykırılık bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilirler. Dava, alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu tür davalar, menfi tespit davası niteliğinde olup yetkili mahkeme davalı-alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir....
