"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 30/09/2015 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil olmaz ise temliken tescil tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 04/02/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, TMK'nın 724. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, dava konusu taşınmazların dava dışı kooperatif tarafından yarım bırakılması nedeniyle kendileri tarafından tamamlandığını, kendilerinin iyi niyetli olduğunu, taşınmazın değerinin arsanın değerinden fazla olduğunu belirterek tapu iptali tescil olmadığı taktirde taşınmaz bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kendilerine ödenmesini talep ve dava etmişlerdir....
Bir kimsenin kendi malzemesi ile başkasının tapulu taşınmazına sürekli, esaslı ve mütemmim cüzü (tamamlayıcı parçası) niteliğinde yapı yapması halinde malzeme sahibinin iyiniyetli olması yanında diğer bazı koşullar da mevcutsa malzeme sahibi yapının bulunduğu alan ile yapının kullanılması için zorunlu arazi parçasının tescilini mülkiyet hakkı sahibinden isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 724. maddesi hükmü gereğince temliken tescil davasının kabul edilebilmesi için tapuya kayıtlı özel mülkiyete konu bir taşınmaz üzerinde temelli kalması amacıyla bir yapı yapılmış olmalıdır. Somut olayda, dava konusu taşınmaza taşan kısımda bulunan sera, taşınmazın esaslı ve mütemmim cüzü niteliğinde olmadığından temliken tescil talebinin reddedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir....
DELİLLER: Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İskilip Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/245 esas ve 2021/283 karar sayılı kararına karşı, asıl davada davacı karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvuru üzerine, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki asıl dava; el atmanın önlenmesi - kal - ecrimisil, karşı dava; TMK'nun 724 ve devamı maddeleri uyarınca temliken tescil, birleşen dava; temliken tescil olmadığı takdirde irtifak hakkı tesisi istemine ilişkindir....
Bu özelliğinden dolayı taşkın yapıya dayanan temliken tescil isteği taşınmaza bağlı kişisel hak niteliğindedir. Taşılan arazi malikinin devir borcu eşyaya bağlı bir borç olduğundan inşaat maliki hakkını taşılan arazinin her malikine karşı kullanabilir. Yeni malikler de Türk Medeni Kanununun 725. maddesinde belirtilen haklardan yararlanabilecekleri gibi borçlardan da sorumlu olur. Bu tür davalarda taşkın yapıyı yapan kişinin taşınmazı lehine, taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkı yoksa durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde taşkın yapıyı yapan kimse, taşan kısım için uygun bir bedel karşılığında irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir. TMK’nın 725. maddesine dayanılarak tescil talebinde bulunulabilmesi bazı koşulların varlığına bağlıdır; a) Birinci koşul, malzeme sahibinin iyiniyetli olmasıdır....
Bu özelliğinden dolayı taşkın yapıya dayanan temliken tescil isteği taşınmaza bağlı kişisel hak niteliğindedir. Taşılan arazi malikinin devir borcu eşyaya bağlı bir borç olduğundan inşaat maliki hakkını taşılan arazinin her malikine karşı kullanabilir. Yeni malikler de Türk Medeni Kanununun 725. maddesinde belirtilen haklardan yararlanabilecekleri gibi borçlardan da sorumlu olur. Bu tür davalarda taşkın yapıyı yapan kişinin taşınmazı lehine, taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkı yoksa durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde taşkın yapıyı yapan kimse, taşan kısım için uygun bir bedel karşılığında irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir. TMK’nin 725. maddesine dayanılarak tescil talebinde bulunulabilmesi bazı koşulların varlığına bağlıdır; a) Birinci koşul, malzeme sahibinin iyiniyetli olmasıdır....
Davacı prokol gereği şirkete ait 464 parsel sayılı taşınmazda 5000 m2 yerin adına tescilini ve kullanım hakkı tanınan su nedeniyle irtifak hakkı tesisini istemiştir. Davacı protokol gereği kendisine düşen edimi yerine getirmiş ve şirketteki hissesini davalı ...’e devretmiştir. Davacının protokol gereği tapu iptali ve tescil, irtifak hakkı tesisi isteminin reddi doğru ise de tazminat talebi yönünden hisseyi devir alan ...’in sorumlu tutulması gerekirken davalı ... ...’ünde sorumlu tutulması doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın davalıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.10.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Bu özelliğinden dolayı taşkın yapıya dayanan temliken tescil isteği taşınmaza bağlı kişisel hak niteliğindedir. Taşılan arazi malikinin devir borcu eşyaya bağlı bir borç olduğundan inşaat maliki hakkını taşılan arazinin her malikine karşı kullanabilir. Yeni malikler de TMK'nın 725. maddesinde belirtilen haklardan yararlanabilecekleri gibi borçlardan da sorumlu olur. Bu tür davalarda taşkın yapıyı yapan kişinin taşınmazı lehine, taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkı yoksa durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde taşkın yapıyı yapan kimse, taşan kısım için uygun bir bedel karşılığında irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir. TMK'nın 725. maddesine dayanılarak tescil talebinde bulunulabilmesi bazı koşulların varlığına bağlıdır; a)Birinci koşul, malzeme sahibinin iyiniyetli olmasıdır....
Belirtilen koşulların varlığı hâlinde, taşkın yapı maliki uygun bir bedel ödeyeceğini bildirerek açacağı yenilik doğurucu nitelikteki temliken tescil davası ile taşkın kısmın mülkiyetini veya üzerine bir irtifak hakkı kurulmasını isteyebilir. Ayrıca, iyi niyet savunmasının yukarda açıklanan niteliği dikkate alınıp, bu savunma içerisinde temliken tescil isteğinin de bulunduğu kabul edilerek, tescil talebi, ayrı bir davaya gerek olmaksızın açılan bir elatmanın önlenmesi ve yıkım davasında savunma yoluyla da ileri sürülebilir. Esasen bu kuralın uyuşmazlıkların en kısa sürede sağlıklı biçimde çözümlenmesi ve dava ekonomisi yönünden büyük yarar sağlayacağı da kuşkusuzdur....
Mahkemece, Türk Medeni Kanununun 725. maddesine dayanılarak açılan temliken tescil davasının koşulları oluşturulan bahisle kabulüne, bilirkişinin 13.06.2006 krokisinde kırmızı ... 38.20 m2 yüzölçümündeki taşınmaz bölümüne ait kaydın 1289 parselden iptali ile davacı ... adına tesciline, birleşen meni müdahale ve kal istemine ilişkin davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, taraflar temyiz etmiştir. Yasal ayrıcalıklar dışında, Türk Medeni Kanunun 684/1 ve 718/2 maddelerine göre, arazinin mülkiyeti ve buna bağlı olan tasarruf hakkı o arazide kalıcı olmak koşuluyla yapılan şeyleri de kapsar. Bunun ayrıcalıklarından birisi de Türk Medeni Kanunun 725. maddesinde bu kuralın istisnalarından birisi düzenlenmiş olup, madde hükmü; "Bir yapının başkasına ait araziye taşırılan kısmı, eğer yapıyı yapan malik taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkına sahip bulunuyorsa, ona ait taşınmaz bütünleyici parça olur....
DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi, Yıkım; Karşı Dava: Geçit Hakkı Tesisi, Temliken Tescil K A R A R Dosya içerisinde bulunan 16/12/2015 havale tarihli, Harita Kadastro Teknikeri İlhami Tokaç tarafından düzenlenen fen bilirkişi raporunun aslı ve ekleri temin edilmek suretiyle dosyaya eklendikten sonra Dairemize tekrar gönderilmek üzere yerel mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 29/04/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verilmiştir....
