DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, mirasbırakanları...’ın 29/12/1987 tarihli vasiyetname ile 765 Ada 25 Parsel sayılı taşınmazını çocuklarına bıraktığını, ancak vasiyetnamenin tanziminden 7 yıl sonra davalının mirasbırakanın yaşlı olmasından da faydalanarak hile, baskı ve tehditle taşınmazı satış suretiyle adına tescil ettirdiğini, işlemin gerçek bir satış olmayıp muvazaalı olduğunu; davalının aynı yöntemleri kullanarak davacıların miras paylarından feragat etmelerini sağladığını, bu feragatların rızaya dayalı olmayıp baskı ile alındığını, ayrıca mirastan feragat tarihinde mirasbırakanın sağ olduğunu ileri sürerek feragat işlemlerinin geçersizliğine, 765 Ada 25 Parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile taşınmazın tüm yasal mirasçılar adına tesciline, olmadığı takdirde dava konusu tasarrufun tüm mirasçıların saklı payı oranında tenkisine karar verilmesini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakan babası .....'un dava konusu 455 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payını davalı ...'a aslında bağış olduğu halde satış göstererek temlik ettiğini, işlemin mirastan mal kaçırmak amacıyla muvazaalı şekilde yapıldığını ileri sürerek, davalı adına olan payın tapusunun iptali ile payları oranında mirasçılar adına tescilini istemiştir. Davalı ..., dava konusu payı bedelini ödemek suretiyle gerçek bir satım sonucu edindiğini ileri sürerek, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, işlemin muvazaalı yapıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı ... tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'In raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı terekeye iade istemine ilişkindir....
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince, davanın BK’nın 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali olarak nitelemesi ve buna göre aciz belgesi aramaması yerinde olmakla birlikte , daha sonra İİK’nın 278-279 ve 280 koşullarının kararda tartışılmış olması çelişkili ve hatalı olmakla birlikte, davacı alacaklının BK’nın 19.maddesine dayalı olarak açtığı muvazaalı işlemin iptali davasında, işlemin tarafları olan borçlu, üçüncü kişi, dördüncü kişi ve devir silsilesi içinde kalan tüm kişiler arasındaki işlemin muvazaalı olduğunu ispatlaması gerektiği, bu davalarda İİK’nın 283/2. maddesinde bedele dönüşme hükmünün kıyasen uygulanmasının mümkün olmaması nedeni ile karar sonuç olarak usul ve yasaya uygun bulunduğundan Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir....
Bu hususun inceleme dışı bırakılması da işlemin sağlıklı yapılıp yapılmadığının tespitini imkansız kılmıştır. Muris baskı altında kalarak ve mal kaçırma amacıyla hiç bir bakıma muhtaçlığı yokken bu işlemi tesis etmiştir ki akıl sağlığının yerinde olup olmadığı da kuşkuludur. Bunun da ötesinde murisin adına kayıtlı başka taşınmazı olmadığı halde bu şekilde işlem tesisi saklı payı ihlal etmektedir. Burada kasıt olduğu da dikkate alınırsa sadece bu husustan dahi işlemin iptali yasal zorunluluktur." şeklindeki istinaf sebepleri ile Geyve Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/653 Esas - 2021/362 Karar sayılı kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmişlerdir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava; "muris muvazaası" hukuksal sebebine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescili, olmadığı taktirde; saklı payın zedelenmesi hukuksal sebebine dayalı saklı pay oranında aynen veya nakten tenkis istemlerine ilişkindir....
Dava TBK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptaline ilişkindir. HMK'nin 33.maddesine göre Hakim, Türk hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur. Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK 19.maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK'nun 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır....
Her nekadar, muvazaayı düzenleyen Türk Borçlar Kanununun 19.maddesinde ve öteki kanun hükümlerinde muvazaalı sözleşmelerin hüküm ve sonuçları hakkında bir açıklık bulunmamakta ise de; taraflar arasında alacak ve borç ilişkisi doğurmayacağı, muvazaanın varlığının hiçbir süreye bağlı olmaksızın her zaman ileri sürülebileceği, mahkemece kendiliğinden (resen) göz önünde bulundurulması gerektiği, belirli bir sürenin geçmesi, sebebin ortadan kalkması veya ilgililerin olur (icazet) vermesi ile geçerli hale gelmiyeceği, uygulamada ve bilimsel görüşlerde ortaklaşa kabul edilmektedir. Öte yandan, muvazaanın varlığını iddia eden taraf Medeni Kanunun 6. maddesi gereğince bu iddiasını isbat etmek zorundadır. BK'nun 19.maddesine dayalı davalarda işlemin iptali için sadece üçüncü kişinin değil aynı zamanda dördüncü kişi var ise ona yapılan işleminde muvazaalı olduğunun ispatlanması gerekmektedir....
Mahkemenin, davanın reddine ilişkin ilk kararı, dairemizin 01.07.2014 tarih 2013/6484 Esas 2014/10414 Karar sayılı ilamı ile, davanın BK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali olmasına rağmen İİK'nun 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali davası olarak nitelemenin hatalı olduğu, mevcut delillerden davalı kooperatifin, arsa maliklerinin alacaklarının tahsilini engellemek amacıyla kooperatife kalması gereken dava konusu taşınmazları kooperatif yönetim kurulu üyeleri dava dışı ... ve ...'a devrettiği,dava dışı ...'in dava konusu taşınmazları önce eşine sonra eşi tarafından kardeşi ...'e devrini sağladığı,dava açıldıktan sonra da davalı ...'in dava konusu taşınmazları dava dışı 4.kişiye devretmesinin davalılar ... ve ...'in, davalı borçlu kooperatifin durumunu ve amacının bilebilecek kişilerden olması yapılan devir işlemlerinin muvazaalı olması nedeniyle davacının davasının kabulü ile davalı kooperatif tarafından davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil,tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...’ın ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... parsel sayılı taşınmazlarını ölünceye kadar bakma akdi ile davalı eşi ve çocuklarına temlik ettiğini, yapılan işlemlerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile payı oranında adına tesciline, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan eşi ...’ın 4 parça taşınmazını davalı yeğenlerine yarı yarıya ölünceye kadar bakma akdi ile, 1 parça taşınmazını ise davalı yeğeni ...’e satış suretiyle temlik ettiğini, asıl amacın bakım olmadığını, devirlerin muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini, aksi takdirde tenkisini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir....
