Buna göre sebepsiz zenginleşme kapsamında bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Açıklanan nedenlerle, öncelikle iade borcunun kapsamı belirlenmeli, fakirleşme ve zenginleşme zamanı tespit edilmelidir. Davalı-karşı davacının, taşınmaza yaptığını iddia ettiği giderleri sebepsiz iktisap hükümleri uyarınca davalılardan isteyebilmesi için yaptığı giderlerin mal varlığından çıkmış ve davacı-karşı davalı tarafın mal varlığına geçmiş olması gerekir. Dosyanın incelenmesinde; dinlenen tanık beyanlarına göre davalı-karşı davacı tanıkları ... ve ...’ın beyanına göre taşınmazın davalı tarafından kullanıldığı, henüz kullanımından çıkmadığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, paylı mülkiyete konu taşınmaza ilişkin olarak sulama, gübreleme, ilâçlama, budama gibi yapılan masrafların mahsulü tek başına satan paydaştan sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca tahsili istemine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesinindir. Ne var ki dosya, Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulunun 29.03.2016 gün ve 2016/10647 E - 2016/13119 K sayılı kararı ile hukuki nitelendirme yapılmaksızın maddi hatta sonucu Dairemize gönderilmiş olduğundan, 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Yasanın 21. maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60/3 maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesine, 25.02.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi....
G E R E K Ç E Uyuşmazlık, paylı mülkiyete tabi taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince yukarıda özetlenen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı taraflarca istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 6100 Sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilir; aynı Kanunun 357. maddesine göre de İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemeyeceği ve istinafta yeni delillere dayanılamayacağına ilişkin maddeleri çerçevesinde inceleme yapılmıştır. Kural olarak taşınmaz üzerindeki mevcut bir binanın daha kullanılır hale gelmesi ve sağlanacak faydanın artırılması için yapılan onarım ve harcamalar, faydalı ve zorunlu giderler niteliğindedir....
Dava konusu uyuşmazlık; davacının, tapudan satın aldığı taşınmaza yaptığı iyileştirme bedellerinin, açılan dava sonucunda taşınmazın elinden çıkması nedeni ile, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalıdan tahsili istemine ilişkin icra takibine yönelik itirazın iptali talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşme; haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından veya emeğinden yararlanma olarak tanımlanmakta olup iki mal varlığı arasındaki sebepsiz değer kaymasının geri döndürülmesi ile giderilmektedir. Aynen iade veya ikame şeyin iadesi mümkün değilse, zenginleşen, zenginleşme değerini geri vermekle yükümlüdür. Buna göre sebepsiz zenginleşen, halihazırdaki malvarlığı ile sebepsiz zenginleşme olmasaydı malvarlığının bulunacağı farazi durum arasındaki farkı iade ile yükümlüdür. Bu bağlamda sebepsiz zenginleşme davası, hukuksal bir neden olmaksızın malvarlığında kazanım meydana gelen kişi aleyhine açılır....
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, davacının söz konusu taşınmaza yapmış olduğu tadilatlar nedeniyle yapmış olduğu masrafların tahsiline yönelik açılan dava, iş bu dava ile birleştirilmiş ve yapılan yargılama sonucunda asıl davanın kısmen kabulü ile 10.025,24 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, birleşen davanın kabulü ile 28.120,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen davanın davalıları tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalı tarafın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- Birleşen dava, haricen satın alınan taşınmaza yapılan tamirat bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalılardan tahsili istemine ilişkindir. 02.02.1991 gün 1990/1 E.-1991/1 K.sayılı YİBK'da vurgulandığı gibi...
Mahkemece; tanık beyanlarına göre tüm iyileştirme giderlerinin davacı tarafından karşılandığı gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile; 21.200,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde taraflarca temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2)Dava, davaya konu taşınmaza, davacı tarafından yapıldığı iddia olunan faydalı ve zorunlu masrafların (bina) sebepsiz zenginleşme kurallarına göre, diğer paydaşlardan tahsili istemine ilişkindir. Temyize konu uyuşmazlık, davalıların, davacı aleyhine sebepsiz zenginleşip zenginleşmedikleri noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme kurallarına göre, alacak talebinde bulunabilmek için fakirleşme ve zenginleşme anının birlikte gerçekleşmesi gerekir....
HD 2020/775 E. 2021/252 K.), kural olarak kiracı tarafından kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin dava tarihi itibarıyla uygulanması gereken vekâletsiz işgörme ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kiraya verenden istenmesinin mümkün olduğu, Yerleşik uygulamanın kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle 6098 Sayılı TBK'nın 527. maddesi kapsamında vekâletsiz iş görme hükümlerine göre kiraya verenden isteme hakkının bulunduğu yönünde olduğu, kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğunun kabul edildiği, bu nedenle kiracının kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebileceği, davacının, davalının taşınmaza yaptığı iyileştirmeler nedeniyle sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek talepte bulunduğu; sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak...
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, kiralanan taşınmaz üzerinde yapılan faydalı masrafların davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu alacağın kira ilişkisi nedeniyle yapılmış bir masraf olduğu, kira ilişkisinden doğan alacak davalarının sulh hukuk mahkemelerinde görüleceği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak davası olduğu ve uyuşmazlığın çözümünde asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 Sayılı HMK.'...
Dava, ortak taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masrafların Borçlar Kanun'u 61. maddesi gereğince sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili talebine ilişkindir. Paydaşların giderilmesine konu olan taşınmazlara, paydaşlar tarafından faydalı ve zaruri masraf yapılmış ise; bu masraf, diğer paydaşlardan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istenebilir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle, fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme borçlusunun bu madde uyarınca satışın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülemez. Zira, dava konusu iştirak halinde malik olunan taşınmazda davacı paydaş tarafından yapıldığı iddia olunan muhtesatın diğer paydaşlara izale-i şuyu davası sonuçlanmadığından herhangi bir katkısı bulunmamaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde 25.000 TL alacağın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabul ve kısmen reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davada, dava konusu taşınmaza davacı tarafından yapılan faydalı ve zorunlu masrafların tamamının BK'nun 61-66 maddeleri gereğince sebepsiz zenginleşme kurallarına göre davalıdan tahsili talep edilmektedir....