Mahkemece, davacının 2. haciz ihbarnamesine 11/08/2014 tarihinde itiraz ettiği, buna karşın davalının 09/09/2014 tarihinde 3.haciz ihbarnamesi çıkardığı ve bu ihtarnamenin 20/09/2014 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, bunun üzerine davacının icra hukuk mahkemesinde 09/10/2014 tarihinde şikâyet davası açtığı ve 02/10/2014 tarihinde işbu davayı açtığı, her ne kadar icra hukuk mahkemesince yapılan yargılamada şikâyetin kabûlüne ve 3.haciz ihbarnamesinin iptaline karar verilmiş ise de, davacının işbu davayı icra mahkemesine dava açmadan önce açtığı, icra mahkemesine açılan dava işbu davadan önce açılmış olsa bile, icra mahkemesince nasıl bir karar verileceğini önceden bilmesinin mümkün olmadığı ve icra mahkemesindeki davanın reddi halinde eldeki menfi tespit davasına devam etmekte hukukî yararın bulunduğu ancak 3.haciz ihbarnamesi icra mahkemesince iptal edildiğinden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Bu durumda davacıların takibin geri kalan kısmından dolayı borçsuz oldukları anlaşıldığından menfi tespit davasının kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken bu husus gözden kaçırılmıştır. Mahkemece, menfi tespit davalarında da davanın kısmen kabulüne karar verileceği düşünülmeden davanın tamamen reddi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir. Mahkemece yapılması gereken iş öncelikle davacılara eksik dava harcını tamamlattırmak ve dosya kapsamına göre yukarıda belirtildiği gibi menfi tespit davalarının mahiyetine uygun karar vermektir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 25/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;Dava, İİK madde 89/1 gereğince açılmış menfi tespit davasıdır. Eldeki dava İİK 89. maddesine göre açılan menfi tespit davasıdır. İİK'nun 89. maddesi gereğince açılan menfi tespit davasında görev alacaklı ile borçlu arasındaki borcun niteliğine göre değil, borçlu ile borçluya borcu olduğu ileri sürülen ve kendisine İİK'nun 89. maddesi gereğince haciz ihbarnamesi gönderilen davacı arasındaki borç ilişkisinin niteliğine göre belirlenir. Bu borç ilişkisinin niteliği ticari ise görev ticaret mahkemesine aittir. Davacı ile davalı kişi arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır. Uyuşmazlık takip hukukundan kaynaklanmakta olup görevli mahkeme Asliye Hukuk mahkemesidir. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2015/15365 esas 2016/3253 karar ve yine 19. Hukuk Dairesinin 2016/3568 esas 2016/6425 karar ve ... BAM 23. Hukuk Dairesinin 2018/2249 esas ve 2022/90 karar sayılı ilamları) İİK 89....
İcra Müdürlüğü’nün 2010/9676 E. sayılı dosyalarına yönelik menfi tespit ve istirdat davasıdır. Dava dilekçesinde yapılan açıklamalarda davacının her iki takip dosyasına yönelik ne miktarda menfi tespit davası açtığı açıklanmamış, ancak 100.-TL üzerinden harç yatırılarak menfi tespit davası kısmi olarak açılmıştır. Menfi tespit davasının kısmi olarak açılması usulen mümkün değildir. Bu nedenle mahkemece öncelikle davacının dava konusu yaptığı her iki takip dosyasında kendisinden talep edilen alacak miktarlarından ne kadarı için menfi tespit davası açtığı açıklattırılmalı ve yapılan bu açıklamaya göre eksik harç tamamlattırılarak yargılamaya devam edilmelidir. Dava dosyasında, davacının takip öncesi sebeplere dayanarak kendisinden sorumlu olduğu miktarlardan daha fazla talepte bulunulduğunu iddia ettiği, ayrıca takip sonrası menfi tespit sebebi olarak, yaptığı harici ödemelerin de icra dosyasına yansıtılmadığını iddia ettiği görülmektedir....
Şirketine karşı açtığı menfi tespit ve istirdat davasının reddine, davalı Tam Factoring A.Ş.'ne karşı açtığı istirdat davasının reddine, birleşen dava yönünden ise, davalı Özakıncılar.. Ltd. Şirketine karşı açtığı menfi tespit davasının derdestlik sebebiyle, HMK'nın 114/1-ı ve 115/2. maddelerince usulden reddine, davalı ... Factoring A.Ş.'ne karşı açtığı menfi tespit davasının dava açıldıktan sonra davaya konu 23/01/2016 keşide tarihli 16.200,00 TL bedelli çekin davalı Özakıncılar .. Ltd. Şti. tarafından bedeli ödenerek davalı ...Ş.'den iade alındığı anlaşıldığından konusu kalmayan davanın esası hakkında karar vermeye yer olmadığına karar verilmiştir. Karar, asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava ve birleşen dava çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespitine ilişkindir....
Hukuk Dairesi tarafından yapılan İstinaf incelemesi neticesinde 2021/1100 E. 2023/332 Karar sayı ve 23/02/2023 tarihli ilam ile "Davalı vekilinin usule ilişkin istinafı; her iki davanın birlikte görülemeyeceği farklı usullere tabi olduğu ve genel hükümlere göre açılan açılan menfi tespit davası yönünden yetki itirazının reddinin yerinde olmadığına ilişkindir. Davalı vekili, davacı şirketin İİK 72. md dayalı menfi tespit davası yönünden süresi içinde yetki itirazında bulunmuş, yetkili mahkemenin İİK 72/8 md göre İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu ileri sürmüştür. Dava takipten önce, çek nedeni ile açılan menfi tespit davası olmayıp takipten sonra açılan menfi tespit davası olmakla İİK 72/8 maddesinin dikkate alınması gerekir. İİK 72/8.md uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davaları takibi yapan icra dairelerinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir....
Tekstil AŞ.’nin açtığı menfi tespit davalarının kabulüne ... Tekstil AŞ.’ nin 50.000.00 YTL’ lik çekle gerek ... Tekstil AŞ.’ ye gerekse ciro yolu ile hamil olan ...’e borçlu olmadığının tespitine, %40 kötüniyet tazminatının ...’den alınarak ... Tekstil AŞ.’ ye ödenmesine ... Tekstil AŞ.’ nin açtığı birleşen alacak davasının reddine karar verilmiş, hüküm menfi tespit davasının davalıları ... Tekstil AŞ. ... ve temlik alan ... vekili ile birleşen davada davacı olan ... Tekstil AŞ. vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, ... Tekstil AŞ.’ nin birleşen alacak davası ile ilgili temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Hükmü temyiz eden vekillerin menfi tespit davasına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; çek bir tediye vasıtası olup kural olarak mevcut bir borcun tasfiyesine yönelik olarak verildiğinin kabulü gerekir....
GEREKÇE: Dava; üçüncü kişinin açtığı İİK 89/3.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır. Davacı, birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin usulüne uygun tebliğ edilmediğini, bu nedenle bu ihbarnamelere itiraz edilemediğini, takip borçlusuna ve takip alacaklısına borcunun olmadığını ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı ise davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi tarafından, "...davanın İİK. 89/3. maddesi gereği üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davası olduğu, İİK'nun 89. maddesi uyarınca açılacak menfi tespit davalarının 3.haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerektiği, 89/3 haciz ihbarnamesinin davacıya 20.08.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise 15 günlük süre dolduktan sonra 11/03/2021tarihinde açıldığı, yasada öngörülen işbu sürenin hak düşürücü süre olduğu, davacının ıslaha yönelik talebine itibar edilmediğinden, davanın hak düşürücü süre yönünden usulden reddine" karar verilmiştir....
İcra Hukuk Mahkemesinin 2022/184 Esas sayılı dosyasıyla mirası ret ettiğini belirterek borca itiraz ettiğini ve söz konusu yargılamanın devam etmekteyken işbu davayı açtığını, davacı borçlunun icra mahkemesinde yaptığı borca itiraz davası devam ederken açtığı işbu menfi tespit davasını açmakta hukuki yararı olmadığını, -Davacıların borca itiraz ettiklerini belirtmişlerse de kambiyo hukukuna dair borca itirazın 5 gün içerisinde İcra Hukuk Mahkemesine yapılması gerektiğini, -Davacıların menfi tespit davası açmakta hukuki yararı olmadığı gibi mirasçılarının borçlu olmadıklarını ispat etmeleri gerektiğini, -Davacıların sırf mirası ret ettiklerini belirterek menfi tespit davası açamayacaklarını, kambiyo hukuku ile ilgili menfi tespit davası açılması için bedelsizlikten kaynaklanan, irade bozuklukları, teminat senedi, takas ve ibradan kaynaklı, hükümsüzlükten kaynaklanan gibi haller için bir menfi tespit davası açılabileceğini, mirası ret etmek kambiyo hukuku ile ilgili olmadığı için davacıların...
Kahramankazan Asliye Hukuk Mahkemesince davacının icra takibinden sonra davalıya borçlu olmadığının tespiti talebi ile menfi tespit davası açtığı, icra takibinin İstanbul İcra Dairelerinde yapıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. İstanbul 8. Asliye Hukuk Mahkemesince ise dava konusu uyuşmazlıkta genel yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesi olup, davalının ve davacının yerleşim yerinin Kahramankazan/Ankara adresi olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir. İcra ve İflas Kanunu’nun 72/son maddesine göre menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir. Bu madde hükmüne göre menfi tespit ve istirdat davaları ile ilgili yetki düzenlemesi kamu düzenine ilişkin değildir. Davacı menfi tespit talebi ile Kahramankazan'da dava açmış bu suretle... mahkemelerinin yetkisini benimsemiştir....
