ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 08/02/2022 DAVA: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) KARAR TARİHİ: 14/06/2022 YAZIM TARİHİ: 14/06/2022 Davacılar vekili davalı ...'ın sürücüsü, davalı ...Şirketinin işleteni, davalı sigorta şirketinin kaskocusu olduğu ... ile müvekkillerinin çocukları ...'un idaresindeki ... plakalı aracın çarpışması sonucu meydana gelen kaza neticesinde destek ...'un vefat ettiğini ileri sürerek açtığı maddi ve manevi tazminat istemli davada ayrıca davalıların menkul, gayrimenkul ve üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine teminatsız ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulmasını istemiş, mahkeme 01/10/2021 tarihli tensip tutanağının 25 nolu ara kararı ile ihtiyati tedbir talebinin reddine, ihtiyati haciz talebinin ise 10.000 TL teminat mukabilinde kabulü ile davalılar ... ile ...Şirketi adına kayıtlı taşınır ve taşınmaz malları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar vermiştir....
Bilindiği üzere, uyuşmazlık bir miktar para alacağına ilişkin ise 2004 sayılı İİK 257. vd. maddeleri gereğince ihtiyati haciz; uyuşmazlığın dava konusu hakkında olması halinde 6100 Sayılı HMK'nun 389. vd maddeleri gereğince ihtiyati tedbire ilişkin geçici hukuki koruma kararı verilmesi istenebileceği açıktır. Davacı vekili dilekçesinde tazminat istemine karşılık ihtiyati tedbir mahiyetinde ihtiyati haciz kararı verilmesini istemiştir. 6100 Sayılı HMK'nun 33. maddesi gereğince olayları anlatmak taraflara, hukuki niteleme mahkemeye aittir. İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz iki ayrı koruma tedbiri olup amaçları, konuları ve sonuçları bakımından birbirinden farklıdır. Biri diğerinin yerine geçmek üzere karar verilmez. Diğer bir anlatımla talep ya ihtiyati haciz ya da ihtiyati tedbir şeklinde nitelendirilip hüküm altına alınmalıdır....
Uyuşmazlık, ilamdan kaynaklanan alacak için ihtiyati haciz isteğine ilişkindir. Bilindiği üzere uyuşmazlık bir miktar para alacağına ilişkin ise İİK 257. vd. maddeleri gereğince ihtiyati haciz; uyuşmazlığın dava konusu hakkında olması halinde 6100 Sayılı HMK'nun 389. vd maddeleri gereğince ihtiyati tedbire ilişkin geçici hukuki koruma kararı verilmesi istenebileceği açıktır. İstem, haksız fiilden kaynaklanan tazminata (para alacağı) yöneliktir. 2004 Sayılı İİK 257. vd. maddeleri gereğince ihtiyati hacize karar verebilmek için alacağın muaccel olup olmadığı önem taşımaktadır. Somut olayda, alacak ilama dayandığı ve ilamın infazı için kesinleşmesine gerek bulunmadığından alacak muaccel hale gelmiş ve tazminat/ilam borçlusu ilam tarihinde temerrüde düşmüştür. ......
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, Mersin 11.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/28 D.İş sayılı dosyasında 27.10.2022 tarihinde verilen ara karar ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine, davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin kısmen kabulü ile davacının manevi tazminat istemi bakımından talep edilen ihtiyati haciz talebinin reddine, davacının maddi tazminat istemi bakımından talep edilen ihtiyati haciz isteminin kabulü ile, davalıların adına kayıtlı taşınır ve taşınmaz malları ile davalılar adına kayıtlı olması halinde 34 XX 323 plaklı çekici ile 34 XX 313 plakalı araç üzerine dava değeri olan 40,00 TL ile sınırlı olmak üzere takdiren teminatsız ihtiyati haciz konulmasına karar verildiği; 31.10.2022 tarihli ara karar ile davacılar vekilinin ihtiyati haciz talebinin reddine, davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine, 18.11.2022 tarihli ara karar ile davacılar vekilinin ihtiyati haciz talebi ile ihtiyati tedbir taleplerinin ayrı ayrı reddine, 05.04.2023 tarihli...
Diğer bir anlatımla, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasında alacağın güvence altına alınması amacıyla kural olarak ihtiyati haciz koruma tedbirine başvurulabilecek, ihtiyati tedbir konulması talep edilen davalıların malvarlığının davanın konusunu oluşturmaması nedeniyle ihtiyati tedbir kararı verilemeyecektir. Ne var ki uygulamada bu türden açılan davalarda ileri sürülen ihtiyati tedbir/ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz ve buna benzer taleplerin, mahkemece hukuki nitelendirilmesinin ihtiyati haciz olarak yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Bu itibarla davacılar vekilinin ihtiyati tedbir olarak adlandırdığı talebinin, ihtiyati haciz niteliğinde olduğu kabul edilmiştir. Zarar haksız eylemden kaynaklandığından tazminat haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. Buradaki "muacceliyet" kavramı, alacaklı tarafından talep ve dava edilebilir hale gelmiş olma anlamındadır....
Somut olayda davacı vekili dava dilekçesinde, açıkça ihtiyati haciz talep etmiş olup, ihtiyati tedbir talebi bulunmamaktadır. İhtiyati tedbir ile ihtiyati haciz kararları farklı sonuçları olan geçici hukuki koruma tedbirleri olup, mahkemece ihtiyati haciz yerine ihtiyati tedbir koşullarının oluşmaması nedeniyle talebin reddine karar verilmesi yukarıda yazılı yasa maddeleri hükümlerine açıkça aykırılık teşkil etmektedir....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı ihtiyati haciz talebinin reddine dair verilen ara kararın süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Davacılar vekili, davalı ...’nın murisinin sürücü olduğu araç içinde bulunan davacıların desteğinin meydana gelen tek taraflı trafik kazasında vefat ettiğini belirterek davacılar için toplamda 80.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı taraf, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, alacağın muaccel olmaması nedeniyle ihtiyati haciz kararı da verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş; ara karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir....
de ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında tazmin yükümlülüğü olay tarihi itibariyle muaccel hale geldiğini, mahkemece geçici hukuki yollarından biri olan ihtiyati haciz tedbir müessesinine ait yakın ispat koşulunun gerçekleştiğini ileri sürerek ihtiyati haciz talebinde bulunulmuştur....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...Dava; Ayıplı Maldan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Açılan dava ile davacının üretimden kaynaklı ayıplı mal iddiasına dayandığı, üretim hatasından kaynaklı ayıpların üreticiye halefiyet ilişkisinin kendisine tanıdığı haklar ile sınırlı yöneltebileceği, çeşitli Yargıtay ve BAM içtihatlarında da görüleceği üzere 6089 Sayılı TBK göre halefiyetten kaynaklı olarak üretici şirket T8 Tic. Ltd. şirketine Türkiye distrbitörü T4 Ltd. Şirketinin yöneltebileceği haklarla sınırlı olarak ileri sürebileceği, halefiyet ilişkisinin kül halinde sirayet ettiği ve T4 Ltd. Şti'nin tüketici sıfatının bulunmasının mümkün olmadığı, üretimden kaynaklı olarak mülga 4077 Sayılı Tüketiciyi Koruma Kanunu 4. maddesinde açıkca ''İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı... ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. ......
Bu fıkranın gerekçesinde "özellikle uygulamada farklı geçici hukuki korumaların birbirinin yerine kullanılmasının hatta -ihtiyati tedbir zımnında ihtiyati haciz kararı verilmesi- gibi aslında kanuna tamamen aykırı geçici hukuki koruma kararı oluşturulmasının önüne geçilmesi amaçlanmıştır." denmiştir. Eldeki davada istem, ölümlü trafik kazasından kaynaklanan haksız eyleme dayanan maddi,manevi tazminat (para alacağına) yönelik olduğuna göre; ilk derece mahkemesince geçici hukuki koruma tedbirinin ihtiyati haciz olduğu kabul edilmesi suretiyle inceleme yapılması ve davacılar vekilinin ihtiyati haciz isteğinde bulunmasında hukuka aykırılık yoktur. Öte yandan, 2004 Sayılı İİK 257 ve devamı maddeleri gereğince ihtiyati hacize karar verebilmek için bir alacağın varlığı ve bu alacağın muaccel olup olmadığı önem taşımaktadır....
