HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1014 KARAR NO : 2023/542 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GÜROYMAK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/05/2022 NUMARASI : 2019/284 ESAS, 2022/114 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Nişanın Bozulması Nedeniyle Tazminat Ve Hediyelerin Geri Verilmesi) KARAR : Güroymak Asliye Hukuk Mahkemesi 25/05/2022 Tarih, 2019/284 Esas, 2022/114 Karar sayılı ilamı aleyhine davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı yan ile 20 Nisan 2019 tarihinde Bitlis ili, Güroymak ilçesinde evinde nişanlandıktan sonra 24 Nisan 2019 tarihinde resmi nikah olmadan Van ilinde düğün merasimi yapıldığını, müvekkilinin kaynanası ve kız kardeşi tarafından kötü muameleye maruz kaldığını, kaynanası tarafından psikolojik şiddet uygulandığını, evliliğin...
DAVA KONUSU : Nişanın Bozulması Nedeniyle Hediyelerin Geri Verilmesi KARAR : Dairemizce yapılan dosya üzerinden inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İSTEM:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin oğlu Baki Çakır ile davalının nişanlandıklarını, nişan nedeni ile davalıya hediyeler geldiğini, aradan geçen süreçte müvekkilinin oğlu ile davalı arasındaki nişanın 08/06/2018 tarihinde son bulduğunu, nişanın sonlanmasında müvekkilinin oğlunun veya müvekkilinin bir kusuru bulunmadığını, alışılmışın dışındaki hediyeler olduğunu bildirerek, bir tane bilezik (25gr-22 ayar), 5 taş yüzük, 5 çeyrek altın, 1 Cumhuriyet altını, 1 tane zincir (8,5 gram) 2 çerçeve (içerisine üç altın takılan tanesi 7,5 gram), bir bileklik (13 gram) casper marka cep telefonu (alındığı tarih itibari ile 1.632 TL )aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmadığı takdirde parça borcu olmadığından mislen iadesine, mislen iadesinin mümkün olmaması durumunda sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğini...
Dava; nişanın bozulması nedeniyle hediyelerinin iadesi, bunun mümkün olmaması halinde bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde yetkisizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş, dosyanın süresinde yetkili mahkemeye gönderilmesi talep edilmediği gerekçesiyle 29/11/2021 tarihli ek karar ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, davacı tarafça 29/11/2021 tarihli ek karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı, nişanın bozulmasından dolayı 3.000 TL değerindeki yemek odası takımı, 2.892 TL değerinde ki beyaz eşyaların iadesi ile 10.000 TL manevi tazminat talep etmiş, davalı karşı dava ile nişanın bozulmasından dolayı 2.000 TL manevi tazminatın tahsilini istemiştir.Mahkemece yemek odası takımı için 2.450 TL, beyaz eşyalar için 2.892 TL olmak üzere toplam 5.432 TL maddi tazminat ve 2.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Taraflar arasındaki nişan sebebi ile maddi ve manevi tazminat ve çeyiz eşyalarının iadesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, düğünden bir gün önce nişanlarının bozulduğunu, davalının ve ailesinin tehdit ve hakaretlerine maruz kaldığını, çeyiz eşyalarının iade edilmediğini, üniversiteyi kazanmasına rağmen davalının istememesi nedeni ile eğitimine devam etmediğini, nişanın bozulması sebebi ile psikolojik çöküntüye uğradığını, bu nedenlerle 5.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi tazminat ile çeyiz eşyalarının aynen iadesini, mümkün değil ise bedelini talep etmiştir.Davalı; eşyaların davacıya iade edildiğini, nişanın bozulmasında kusurunun olmadığını belirterek davanın...
Nişanın hukuken geçerli olması için belli bir rituel içinde yapılmış olması, nişanın duyurulması(ilan edilmesi) ve aile bireylerinin şahitliği çerçevesinde yapılması gerekmektedir.Davacı dava dilekçesinde nişanın bozulması nedeni ile kişilik haklarının zedelendiğini iddia ederek, maddi ve manevi tazminat ile alacak isteminde bulunmuş ise de; taraflar arasında geleneksel anlamda nişan merasimi bulunmamaktadır.Somut olayda; taraflar gayri resmi şekilde bir araya gelmiş olup, bu durumda nişandan ve yasal olarak korunması gereken bir birliktelikten söz edilmesi mümkün değildir. Dosya kapsamından tarafların nişanlanmadıkları anlaşıldığına göre, taraflar arasındaki ilişkinin aile hukuku prensiplerine göre değil, borçlar hukuku kurallarına, özellikle de haksız eyleme ilişkin hükümlere göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Görev kuralları, kamu düzenine ilişkin olup, HMK'nun 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması dava şartlarındadır....
Hakim, davanın hukuki sebebini re'sen tayin ve tesbitle görevlidir.Bu durumda, davalının dava dışı kişi ile resmen evli olduğu dönemde davacı ile birlikte yaşamalarının nişanlanma niteliğinde bulunmadığı ve davanın TMK.nun 121.maddesinde yer alan "nişanın davalının kusurundan dolayı bozulması nedeniyle manevi tazminat" kapsamında olmadığı anlaşıldığına göre davanın aile hukukundan doğan ve Aile Mahkemesinin görevli olduğu dava ve işlerden olmadığı kesindir.O halde, mahkemece, görevsizlik kararı verilerek davaya Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılması gerekirken Aile Mahkemesi sıfatıyla davanın esası hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiştir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 17.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, evlenme vaadi ve nişanın bozulması nedeniyle tazminat isteminde bulunulduğu, taraflar arasında resmi olarak evlilik birliği kurulmasa da, tazminat istemine konu eylemin aile hukukundan kaynaklanan hakların ihlaline yönelik olması şeklindeki gerekçe ile Aile Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmiştir. Davacı ile davalı arasındaki gayrı resmi birliktelik, Türk Medeni Kanunu anlamında gerçekleşen ve hukuk alanında geçerlilik taşıyan bir evlilik olmayıp; taraflar arasında bir evlilik ilişkisi de doğurmamaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ Dava dilekçesinde nişanın bozulması nedeniyle 2.500 TL maddi ve 7.500 TL manevi tazminatın masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davacı vekili dilekçesi ile; müvekkili davacı ile davalının 19.04.2009 tarihinde nişanlandıklarını, altı ay sonra evlilik kararı aldıklarını; 31 Temmuz 2009 tarihine de nikah günü alıp, düğün salonunu da kiraladıklarını, ev tutup eşya aldıklarını; ancak, hiç bir neden yokken davalı tarafça nişanın bozulduğunu iddia ederek; fazlaya dair hak saklı kalmak üzere 2.500,00 TL maddi, 7.500,00 TL manevi tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ın sanığın oğlu ... ile nişanlanmış olduğu dönemde aileler arasında yaşanan sorunlar karşısında nişanın bozulmasına rağmen ... ile kaçıp ailelerin anlaşmasıyla da geri dönmesine mütakip tekrar aralarının bozulması nedeniyle ... hakkında 08.08.2011 günü şikayetçi olarak verdiği ifadede ...'...