"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kamulaştırmasız El Koymadan Kaynaklanan Tazminat K A R A R Mahkeme tarafından yapılan nitelendirmeden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı adına tapulu taşınmaza kamulaştırmasız elatmadan kaynaklanan tazminat isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (18.)...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/06/2019 NUMARASI : 2019/244 ESAS - 2019/725 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Koymadan Kaynaklanan KARAR : İstinaf incelemesine konu dava, kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüne dair karar verilmiş ve davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş olmakla, yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin tapuda adına kayıtlı, Adıyaman ili, Merkez İlçesi, Yeni Sanayi Mahallesi, 903 ada, 439 parsel sayılı taşınmazı üzerinde, yasal bir kamulaştırma işlemi yapılmaksızın davalı idarece, enerji nakil hattı geçirilmek sureti ile fiilen el atıldığını, bu hat nedeni ile taşınmazın tümünde gerçek manada çok büyük bir kıymet düşüklüğüne sebebiyet verildiğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, kamulaştırma yapılmaksızın, üzerinden enerji...
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: davacının dava konusu taşınmazdaki hissesinin okul alanı dışındaki bir kadastro parselinin 1996 yılında okul sahasında oluşturulduğunu, 1996 yılında okul sahasında kalan bir tapu mülkiyeti nedeniyle 1983 yılından önce el konulan yerlere ilişkin uzlaşma başvuru şartı olmaması gerektiğini, çünkü davacının tapu hissesine 1996 yılında el konulduğunu beyan ederek ilk derece mahkemesi kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE: Dava Tazminat (Kamulaştırmasız El Koymadan Kaynaklanan) davasıdır. HMKnun 342- e maddesine göre istinaf dilekçesinde başvuru sebepleri ve gerekçesinin bildirilmesinin de zorunluluk bulunduğu, yine HMK.nun 355. Maddesinde incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı ancak Bölge Adliye Mahkemesince kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde bunun resen gözetileceği belirtilmiştir....
Anayasa Mahkemesinin iptali kararının yürürlüğe girdiği 04/11/2003 tarihinden sonra ve bu tarihten önceki 20 yıl içinde taşınmazlarına kamulaştırmasız el konulanların, idare aleyhine tazminat ve el atmanın önlenmesi istemiyle süreye bağlı olmaksızın dava açmalarının önünde yasal bir engel bulunmamaktadır. 5999 ve 6487 sayılı Yasalarda düzenlenen ve Kamulaştırma Kanununa eklenen geçici 6. madde, bir tasfiye yasasıdır. 09.10.1956- 04.11.1983 tarihleri arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazlarla ilgili olarak, 11.06.2013 tarihinden sonra açılacak davalarda uygulanacak usul ve esasları düzenlemiştir....
Bu durumda, davalı idare tarafından Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca acele el koyma kararı alındığı ve kamulaştırma yapılmasına ilişkin kararın geri alınmaması ile davalı idarenin acele el koyma kararı doğrultusunda dava konusu taşınmaza her an el atma hukuki hak ve yetkisine sahip olması karşısında, kamulaştırmasız el atma olgusunun gerçekleştiği anlaşılmıştır . Dava, kamulaştırmasız el atılarak üzerine enerji nakil hattı geçirilen taşınmazın, irtifak hakkı karşılığının tahsili istemine ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Davacının davası, dava konusu taşınmazdan kamulaştırmasız olarak ENH geçirmek suretiyle el atılmasından kaynaklanan tazminat davasıdır. Mahkememizin iade kararı sonrası yapılan araştırma sonucunda tüm dosya kapsamına göre el atma tarihi olan 1975 yılı itibariyle davaya konu taşınmazın arazi vasfında nitelendirilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamıştır. Kamulaştırmasız el atma davalarında 2942 sayılı kamulaştırma kanununun kamulaştırılan yerin bedelinin belirlenmesine ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin 1. fıkrasının arazilere ilişkin (f) bendine göre, arazi niteliğinde olan taşınmazların değerinin tespitinde, kamulaştırma tarihindeki mevkii ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde, getireceği net gelir esas alınır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/05/2019 NUMARASI : 2015/485 ESAS - 2019/207 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat Kamulaştırmasız El Koymadan Kaynaklanan KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi, Merkez Mahallesi, 1290 parsel sayılı taşınmazın tamamının T32 tarafından kamulaştırıldığını, kamulaştırma kararı doğrultusunda taşınmazın mahkeme kararı ile T32 adına tescil edildiğini, tescil kararının murislerine edilmediğini ve kamulaştırma bedelinin ödenmediğini beyan ederek, kamulaştırmasız el atma bedelinin davalı idareden yasal faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir. Mahkemece davanın T32 yönünden kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı idare tarafından istinaf talebinde bulunulmuştur....
Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir....
Dava, kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat davası olup, davaya bakan İstanbul Anadolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesi davanın kısmen kabulüne karar vermiş, bu karar istinaf edilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri arasındaki işbölümüne göre davanın konusu gereği dosyayı incelemenin dairemizin görevi dahilinde olmadığı, 5. Ve 39. Hukuk Dairelerinin görev alanında kaldığı anlaşıldığından dosyanın görevli daireye gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 21/06/2019 tarih ve 678 sayılı kararı gereğince; istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiğinden dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, Dosyanın İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 39. HUKUK DAİRESİ'NE GÖNDERİLMESİNE, dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda 23/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Kural olarak emredici açık hukuk kurallarına aykırılık kamu düzenine de aykırılık sayılır. 04/11/1983 tarihinde kabul edilip, 08/11/1983 gününde yürürlüğe giren 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunun 38. maddesinde kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan davalarda süre yönünden 20 yıllık bir sınırlama getirilmiş ise de; bu hükmün, Anayasa Mahkemesi'nin 04/11/2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 10/04/2003 gün ve 2012/112 esas 2003/33 karar sayılı karar ile iptal edilmesi sonucu, idarenin kamulaştırmasız el koyma işlemine karşı hak sahiplerinin dava hakkını 20 yıl ile sınırlayan hak düşürücü süre ortadan kalkmıştır....
