Dava; taraflar arasında akdedilen 14/12/2006 tarihli bayilik sözleşmesinin davalı tarafça haksız feshedildiği iddiasıyla haksız feshin tespiti ve haksız fesihten kaynaklanan denkleştirme tazminatı, komisyon alacağı ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin .../... talimat sayılı dosyasından alınan Mali Müşavir ... ve Nitelikli Hesaplama Uzmanı ... tarafından müşterek imzalı 12/04/2022 tarihli talimat raporunda özetle; Yedek Parça ve Madeni Yağ Alış Satış Farkları KDV hariç 967.924,82, KDV 174.22647, toplam tutar 1.142.151,29; Traktör Alış Satış Farkları KDV hariç2.751.358,86, KDV 220.588,71, toplam tutar 2.977.947,57; Genel Olarak Taplam 5 Yıllık Alış Satış farkı KDV hariç 3.725.283,68, KDV 394.815,18, toplam tutar 4.120.098,86; Genel Olarak 1 Yıllık Ortalama Kar KDV hariç 745.056,74, KDV 78.963,04, toplam tutar 824.019.77 olduğu tespit ve rapor edilmiştir....
Taraflar arasındaki tazminat davasının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Mahkemece davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen 14.11.2012 tarihli ilk hüküm taraf vekillerinin temyizi üzerine Dairemizin 30.05.2013 tarihli kararı ile bozulmuştur. Hükmüne uyulan ... K. sayılı bozma ilamında "...Davacı taraf davalılardan Mais'le arasında imzalanan 01.09.1992 tarihli yetkili satıcılık ve bayilik sözleşmesinin davalı Mais tarafından tek taraflı feshedilerek manevi zarara uğradığını belirterek haksız fesih nedeniyle manevi tazminat talebinde bulunmuş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacının tazminat talebinin kabul edilmesi için feshin haksız olarak yapıldığının tespiti gerekmektedir....
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın dava şartı yokluğu sebebiyle öncelikle usulden reddinin gerektiğini, davacının talepleri yönünden zamanaşımı itirazlarının olduğunu, davacının iş sözleşmesinin performans düşüklüğü sebebiyle sona erdirildiğini, dava dilekçesinde düşük performans değerlendirmelerinin fesihten 1 sene önceki döneme ilişkin olduğunu, uzun yıllar davalı bankada çalışan davacının manevi tazminat iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ayrıca davacının iş akdinin 2018 yılında sona ermiş olup, davalı bankaya karşı bu tarihten itibaren açtığı davaların mevcut olduğunu, 3 yıl boyunca başka davalar açıp manevi tazminat istememiş olmasının kötü niyetli hareket edildiğinin göstergesi olduğunu, davacının fesihten 3 sene sonra söz konusu davayı açmasının manevi tazminat unsurlarının gerçekleştirilmediğinin göstergesi olduğunu, manevi tazminat söz edebilmek için öncelikle kanunda düzenlenen tazminat şartlarının varlığının gerekmekte olup , iş bu...
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir. 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür....
GEREKÇE: Dava, Sigorta Acentelik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle denkleştirme tazminatının tahsili talebine ilişkindir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu 23/16. Maddede "Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra sigorta şirketi sigorta acentesinin portföyü sayesinde önemli menfaatler elde ediyor ve hakkaniyet gerektiriyorsa, sigorta acentesi, sigorta şirketinden tazminat talep edebilir. Ancak, sigorta acentesinin haklı bir nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmesi ya da kendi kusuruyla sözleşmenin feshine neden olması halinde tazminat hakkı düşer.” şeklinde düzenleme mevcut olup özel kanun-genel kanun ilişkisi dikkate alındığında, Sigortacılık Kanunu'nda ki acenteye ilişkin hükümler sigorta acenteleri hakkında öncelikle uygulanacaktır....
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir. 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür....
Değerlendirme Dava, acentelik sözleşmesinin haksız olarak feshi sebebiyle doğan alacak ve tazminat taleplerine ilişkindir.Mahkemece, davacıdan ıslah ettiği miktar ve dava dilekçesindeki miktara ilişkin hangi kalem için ne kadar talepte bulunulduğu hususunda açıklama istenilmesi üzerine davacı, 29.09.2015 havale tarihli dilekçesi ile talep ettiği 85.000,00 TL'nin; 49.697,00 TL'sinin müşteri tazminatı, 27.375,00 TL'sinin yoksun kalınan kâr, 2.928,00 TL'sinin 13 günlük haksız fesihten doğan kâr kaybı, 5.000,00 TL'sinin aracına kesilen cezaya ilişkin olduğunu beyan etmiştir. Dairemizin 12.11.2020 tarihli bozma ilamında müşteri tazminatıyla ilgili alacak kalemi bakımından gerekçeli kararda hiçbir ayrıntıya ve değerlendirmeye yer verilmediği, söz konusu alacak kaleminin neden reddedildiğinin anlaşılamadığı, sözleşmenin feshinin haklı mı haksız mı bulunduğuna ilişkin bir tespite yer verilmediği belirtilmiştir....
İNCELEME VE GEREKÇE; Dava, sözleşmenin haksız olarak feshedildiğinin tespiti ve haksız fesih nedeniyle uğranılan müspet zararın tahsili istemine ilişkindir. Davacı, davalı şirket ile ---- imza tarihli ----imzaladıklarını, sözleşmenin devamı sırasında davalının sözleşmede belirtilen fesih usulüne aykırı olarak sözleşmeyi fesih ettiğini, feshin haksız olduğunu, sözleşmenin haksız olarak feshedildiğinin tespitini ve müspet zarar olarak şimdilik --------- davalıdan tahsilini talep etmektedir. Davalı ise, aradaki sözleşme ilişkisini kabul etmekle birlikte sözleşmenin 11.maddesinde "Taşıyıcının iş bu sözleşme hükümlerinden herhangi birisine aykırı davranması halinde sözleşme şirket tarafından derhal feshedilir....
fesihten dolayı zararın bulunduğunu ve davalı yanca tazmin edilmesi gerektiğini, nitekim 6102 sayılı TTK'nin “Denkleştirme İstemi” başlıklı 122....
Mahkemece, iddia, savunma, bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, davacı acentenin acentelik sözleşmesinin haksız olarak feshi nedeniyle tazminat talep etme hakkının doğduğu, tazminat miktarının davalı ... şirketinin acentenin portföyü sayesinde elde ettiği menfaat miktarı olması gerektiği, acentelik sözleşmesi feshedilmeseydi davacının acenteliğinin 2 yıl daha devam edebileceği, davalının birinci yıl 642.392,04 TL, ikinci yıl 481.794,03 TL menfaat elde edebileceği, TTK 122/2. maddesine göre davacı acentenin talep edebileceği tazminat miktarının üst sınırının 241.076,30 TL olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile 241.076,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, taraflar arasında düzenlenen sigorta acenteliği sözleşmesinin haksız feshedildiği iddiasına dayalı, portföy tazminatının tahsili istemine ilişkindir....
