Bilindiği üzere, 6502 sayılı Yasa'nın 11.maddesinde, ayıplı olan mal nedeniyle tüketicinin seçimlik hakları tek tek ve ayrı ayrı sayılmış olup, alım satım sözleşmesinin düzenlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan 4077 sayılı TKHK'nun 4.maddesinde de, "... tüketici gizli ayıp sebebiyle bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm veya yaralanmaya yol açan veya kullanımdaki diğer diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı üreticiden tazminat hakkına da sahiptir. İmalatçı - üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve 10.maddenin 5.fıkrasına veya 10/B maddesinin 9.fıkrasına göre kredi veren, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur..."...
Bu yasal düzenlemeyle tüketiciye ayıplı mal nedeniyle tanınan seçimlik haklarından birisi de ayıplı malın iadesi ve ödenen bedelin tahsilidir. Tüketici, yasayla kendisine tanınan dört seçimlik hakkından birini tercih etmekte özgürdür....
Malın ayıplı olması halinde davacının ayıptan kaynaklı seçimlik hakları 6098 sayılı TBK'nın 227/1. maddesinde düzenlenmiştir. Kural olarak, davacı ayıplı maldan kaynaklı kanunda tanımlanan seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir. Ancak, seçimlik hakların kullanılmasında, Türk Medeni Kanunu(TMK)'nun 2.maddesi kapsamında iyiniyet ve dürüstlük kuralı ile ayıbın niteliği ve kullanılan seçimlik hakkın ölçülülüğü, orantılılığı ve hakkaniyete uygunluğu gibi hususların da göz ardı edilmemesi gerekir. Bu kapsamda, hükme esas alınan son bilirkişi raporunda, yerleşik Yargıtay içtihatlarına uygun bir şekilde nispi metot esas alınarak, dava konusu araçtaki ayıptan kaynaklı değer kaybı hesaplanmış, değer kaybının 4.550,00 TL olduğu belirtilmiştir....
noktalar şeklini aldığı, yüzeyde çok fazla olan bu siyah noktaların kullanıcı gözüyle lekelenmeler şekilde göründüğü, bu lekelenmelerin uygulama ile oluşamayacağının tespit edildiği, yüzeyde olmaması gereken ve istenmeyen bu gözenekli yapının uygulama öncesi veya uygulama sonrası (kullanım olmaksızın) görülmesi veya tespit edilmesinin son kullanıcı tarafından mümkün olmamakla birlikte, oluşan bu yüzey hatasının üretim kaynaklı olduğu, dolayısıyla yüzeyin uygun sırlanmaması veya uygun üretim prosesi koşullarının yerine getirilmemesi kaynaklı olabileceği, yapılan inceleme neticesinde kullanılan malzemenin özellikle ayakkabı ile temas eden bölgelerinde yoğunlukla istenmeyen yüzey lekelenmelerinin görüldüğü ve ürünün üretimden kaynaklı gizli ayıplı olduğunun değerlendirildiği, fatura tarihi üzerinden bu gizli ayıplı malzemelerin toplam değerinin 2.574,00 TL (KDV Dahil) + 3.000,00 TL (KDV Dahil)= 5.574,00 TL olarak belirlendiği, ayrıca bu ayıplı malzemelerin yerine döşenmesi için harcanan...
Maddesine uygun şekilde imal edildiği, imalat hatasının bulunmadığı ayrıca 3 kez üst üste test yapılmasına rağmen patlama olmadığı bu nedenle ayıplı mal niteliği taşımadığı, kullanım hatasına bağlı patlamanın gerçekleştiğinin kabulü gerektiği bu nedenle davacıların davalıdan maddi ve manevi tazminat talep edemeyecekleri..." gerekçeleriyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür. Bozmadan sonra alınan bilirkişi raporunda, patlama anına ilişkin görgü tanığının bulunmadığı, imalat hatası olduğunda testte ve güvenlik supaplarında hasar olması gerektiği, imalat hatasının bulunmadığını, gizli ayıptan söz edilemeyeceğini, yapılan testler sonucu patlama olmadığı ve standartlara uygun olduğu yönünde tespitlerde bulunulduğu anlaşılmıştır. Herkes iddiasını ispatla mükelleftir. Alına her iki bilirkişi raporunda da üründe üretimden kaynaklı ayıp bulunduğuna ilişkin iddialar ispatlanamamıştır....
dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur.“ şeklinde ayıplı mal sebebiyle sorumlu olanlar düzenlemiştir....
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yetkili mahkemenini Kahramanmaraş veya Elazığ olduğunu, davaya konu araçtaki boya hatasının üretimden kaynaklı olmadığını kullanıcıdan kaynaklı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, raporda belirtilen miktarların fahiş miktarda olduğunu, Elazığ bölgesindeki asit yağmurları nedeninden dolayı boyanın zarar gördüğünü belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE: Dava, sıfır km olarak satın alınan aracın üretimden kaynaklı boya hatası ve ayıplı olması nedeni ile malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi ikinci kademede ayıplı malın bedelinin iadesi, üçüncü kademede ayıp oranında bedelden indirim istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkili şirketin davalının ürettiği aracı satın aldığını, davacılardan... 'in aracı kullandığı esnada kaza meydana geldiği, kazanın sebebinin araç direksiyonun kilitlenmesi olduğunu ve hava yastıklarının açılmadığını, aracın üretimden kaynaklı ayıplı olduğunu ileri sürerek, kaza nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararın tazminini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, dava konusu aracın ayıplı olmadığını, ayıp mevcut olsa bile sürede ihbarda bulunulmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece olayın oluş şekline göre kazanın davacılardan...'...
Şti ise ayıbın üretim hatası olduğunu kabul etmediklerini bildirdiklerini ileri sürerek davanın kabulü ile talepleri gibi malın ayıpsız olan misli ile değiştirilmesine karar verilmesini, bu taleplerinin karşılanması mümkün olmaması halinde ise malın ayıplı olması sebebiyle davalılara iadesi ile mal bedeli olarak ödenen 105.000 TL 'nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, müvekkilinin ayıplı maldan dolayı uğradığı zararın tazminine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılara usulüne uygun olarak dava dilekçesi tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır. Davalı ... Tarım Mak. Oto. Nak. Turz. Zahirecilik. İnş. Taah. San ve Tic. Ltd....
Mahkemece davacının tercih hakkını onarım yönünde kullandığı ve arızanın tamir edilerek giderildiğini gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. 4077 sayılı yasanın 4. maddesi gereğince ayıplı bir malın teslimi halinde tüketici bedel iadesi de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme hakkına sahiptir. Aynı yasanın 13. maddesi tüketici onarım hakkını kullanmışsa ... süresi içinde sık sık arızalanma nedeniyle maldan yararlanamama süreklilik arzetmesi halinde 4. maddede yer ... değer seçimlik hakların kullanılabileceği düzenlemesini getirmiştir. ......
