"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, ve hüküm; davalı şirketçe yürütülen baraj inşaatı çalışması nedeniyle davacının evinde oluşan zarar ile manevi zararın tazmini istemine ilişkin olup, yerel mahkemece dava haksız fiilden kaynaklanan tazminat davası olarak nitelendirilmiştir. Diğer bir anlatımla, davada adam çalıştıranın sorumluluğuna ilişkin bir dava bulunmadığı gibi bu yönde bir nitelendirmede yapılmamıştır.(6110 sayılı Kanunun 8.maddesi ile değişik 2797 sayılı Yargıtay Kanununu 14.maddesi) Davanın niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 4.Hukuk Dairesinindir. Ancak, anılan daire dosyayı dairemize göndermiş olduğundan; dosyanın Hukuk Başkanlar Kurulunca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 10.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, Sınai-Ticari Yangın Sigorta Poliçesi'nden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir. 1-)Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ...'ın yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-) Davalı ... Vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Dava konusu olayda hırsızlık eylemi sonucu davacıya sigortalı işyerinde meydana gelen zarardan davalı şirketin BK'nin 55.maddesi (6098 sayılı TBK'nın 66) uyarınca adam çalıştıranın sorumluluğu hükümlerine göre sorumlu tutulması talep edilmiş olup, anılan yasada düzenlenen “adam çalıştıranın sorumluluğu” için “adam çalıştırma ilişkisi” ile “çalıştırılanın hizmetini yerine getirirken hukuka aykırı bir eylemle zarar vermesi” unsurlarının gerçekleşmesi zorunludur....
Borçlar Kanununun 55.maddesi hükmü gereğince adam çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için; zararın çalışanın hukuka aykırı eyleminden doğması ve zarar ile çalışanın eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir. Bu koşulların varlığı halinde çalıştıranın kendisine yükletilmiş olan özen gösterme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve zararın bu yüzden meydana geldiği kabul edilmektedir. Bu sorumluluk karinesinin çürütülebilmesi için yasa koyucu adam çalıştıranlar için kurtuluş beyyinesi hakkını tanımıştır. Adam çalıştıran, çalışanın seçiminde, talimat vermede ve denetlemede gerekli özeni gösterdiğini kanıtlaması halinde sorumluluktan kurtulur. Bir başka ifade ile çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için zarar verici eylem ile çalıştıranın görülen işi arasında fonksiyonel bağlılık bulunması yeterlidir....
Davalı, adam çalıştıran sıfatıyla sorumluluktan kurtulabilmesi için, gerekli özeni göstermiş olması halinde de zararın gerçekleşeceğini ispat etmesi icap etmesi gerekecektir. Bilindiği gibi adam çalıştıranın sorumluluğu bir kusur sorumluluğu olmayıp, olağan sebep sorumluluğudur. Burada yasa adam çalıştırana genel nitelikte objektif bir özen yükümlülüğü, bir gözetim ödevi yüklenmiştir. Adam çalıştıranın sorumluluğu kendisinin veya emrinde çalışan yardımcı kişinin kusurlu olup olmamasına bakılmaksızın, kusurdan bağımsız olarak doğmaktadır. Sorumluluğun doğması için objektif özen yükümlülüğünün ihlaliyle meydana gelen zarar arasında, uygun illiyet bağının bulunması yeterli kabul edilmiştir. Davacı ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, yerel mahkemece haksız fiilden kaynaklanan tazminat istemi olarak nitelendirilerek davalı .... Hakkındaki davanın kabulüne, davalı ... hakkındaki davanın ise hizmet kusuruna yönelik olması nedeniyle İdari Yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle yargı yolu yönünden mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş, hüküm davalı ... Tarafından temyiz edilmiştir. Diğer bir anlatımla davada adam çalıştıranın kusursuz sorumluluğuna ilişkin bir nitelendirme bulunmamaktadır. (6110 Sayılı Kanunun 8.maddesi ile değişik 2797 Sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi) Davanın niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 4.Hukuk Dairesinindir. Ancak, anılan daire dosyayı dairemize göndermiş olduğundan; dosyanın Hukuk Başkanlar Kurulunca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 08.07.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
GEREKÇE-DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ; Dava, haksız fiil ve adam çalıştıranın sorumluluğu hükümlerine göre manevi tazminat istemidir. TBK’nun 66.maddesinde adam çalıştıranın sorumluluğuna ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir. Maddede’’"Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz. Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir." yasal ifadesi bulunmaktadır....
Maddesinde düzenlenen "adam çalıştıranın sorumluluğu " hükümlerine atıf yapılarak zarardan sorumlu olduğu iddia edildiğini, davacı tarafça ileri sürülen haksız ve hukuki dayanaktan yoksun iddiaların kabul edilmediğini, adam çalıştıran çalışanını seçerken işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olamayacağını, bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlü olacağını, adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir." denilmek suretiyle adam çalıştıranın çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmesi halinde söz konusu zarardan sorumlu tutulamayacağı...
Adam çalıştıranın sorumluluğu 6098 sayılı TBK’nın 66. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde gereğince, adam çalıştıranlara genel nitelikte objektif bir özen yükümlülüğü yüklenmiş ve adam çalıştıranın bir özel hukuk ve bağımlılık ilişkisi içerisinde çalışanlarının kendilerine bırakılan işleri gördükleri sırada hukuka aykırı bir fiille üçüncü kişilere vermiş oldukları zarardan sorumluluğu düzenlenmiştir. Buna göre adam çalıştıranın sorumluluğu, kusursuz sorumluluk türlerinden özen sorumluluğudur. Başka bir deyişle adam çalıştıranın sorumluluğunun kaynağı, adam çalıştıranın çalışanlarını seçerken ve onları çalıştırırken çalışanlar üzerindeki denetim ve gözetim ödevini yerine getirmemesine, kanun tarafından kendisine yükletilen bu tür objektif bir ödevi ihlal etmesine dayanmaktadır (Eren, Fikret; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2017, s. 643)....
GEREKÇE :Dava, adam çalıştıranın kusursuz sorumluluğundan kaynaklanan maddi tazminat talebine ilişkindir. Uyuşmazlık, davacının uğradığı maddi zarardan davalının sorumlu olup olmayacağı, sorumlu ise tazminat tutarına ilişkindir. Yargılama sırasında dosyaya kazandırılan 04/01/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunda ;" Dava dışı sürücü ...'ın idaresindeki dava dışı ... 'a ait... plakalı araçla karıştığı trafik kazasında 2918 sayılı KTK.nun 47/d. ve 52/b. maddeleri kural ihlalleri ile %100 oranında kusurlu olduğu, davacı “...” ve davalı ...'nın meydana gelen kazanın oluşumunda kusursuz oldukları, davacı “...”ne ait kapı hasar gideriminin 19.12.2018 olan kaza tarihinde kdv dahil 19.767,36 TL olacağı" belirtilmiştir. Bilirkişi heyet raporunun; hüküm kurmaya ve istinaf denetimine elverişli bulunduğu anlaşılmıştır. Dava dışı araç sürücüsü olan ve meydana gelen kazada %100 kusurlu bulunan ...'...
TBK 66. maddesinde düzenlenen kusursuz sorumluluk hallerinden biri de adam çalıştıranın sorumluluğu olarak düzenlenmiştir. Bu madde hükmüne göre, "Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapımı sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür." "Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz." "Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür." Türk Borçlar Kanununun 66.maddesi hükmü gereğince adam çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için; zararın çalışanın hukuka aykırı eyleminden doğması ve zarar ile çalışanın eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir. Adam çalıştıranın sorumluluğu bir kusur sorumluluğu olmayıp, olağan sebep sorumluluğudur....
