İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ : İlk derece Mahkemesi tarafından; "Dosya bir bütün olarak incelendiğinde; davanın Kira Alacağından Kaynaklı Sebepsiz Zenginleşmeden kaynaklandığı görülmüştür. Borçlar Kanununa göre haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşme "sebepsiz zenginleşme" dir. Sebepsiz zenginleşme davasında yetkili mahkeme davalının ikametgahı olan yer mahkemesidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2014/22 E-2015/1664 K sayılı ilamı "...Sebepsiz zenginleşme davası, davalının ticari işlerini yürüttüğü bir yer varsa o yer; böyle bir yer yoksa davalının ikametgahının bulunduğu yer veya çekin düzenlendiği yer mahkemesinde açılabilir." şeklindedir....
da sözleşmeden doğan tazminat sorumluluğu olduğunu, dolayısıyla uyuşmazlığın sözleşmeden doğan sorumluluk kapsamında tapu iptal tescil olmazsa tazminat olarak nitelendirilmesi gerekirken, ipotek sebebiyle borçlu olunmadığının tespiti ve istirdat istemi şeklinde nitelendirilerek karara bağlanmasının açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, TBK 60.maddesi gereğince bir kişinin sorumluluğunu birden çok sebebe dayandırılabiliyorsa hakim zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe zarar görene en iyi giderim imkanı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verir....
HUKUK DAİRESİ E. 2013/16221 K. 2014/608 T. 20.1.2014 ) Aynı yönde “Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Öte yandan, hukuki işlemin borç doğurmasının nedeni irade açıklamasıdır. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının nedeni ise, tam aksine, kişinin iradesi dışında malvarlığında bir eksilmenin meydana gelmesidir....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının talebinin sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklı alacak talebi olduğu açıkça anlaşılmaktadır. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinin iş bölümü Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 21/06/2019 tarih ve 678 sayılı kararı ile belirlenmiştir. Kayseri 4.Hukuk Dairesi'ne ilişkin iş bölümü kurallarının 20. Maddesinde "Kararı veren mahkemenin sıfatına, nitelendirmesine ve sözleşme ilişkisi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, geçersiz sözleşmeden kaynaklanan (sebepsiz zenginleşmeden) (TBK m. 77 ila 82) davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar" düzenlenmiş olduğundan dosyanın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin görevine girmiş olduğu görülmüştür. Bu nedenlerle istinaf incelemesi görevinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi, 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Dava, Borçlar Kanununun 61-67 maddelerinden kaynaklanan sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat istemine ilişkin olup, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 13.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.09.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Sebepsiz zenginleşmede ise; sadece malvarlığındaki eksilmenin giderilmesinin talep edilmesi söz konusudur. Sebepsiz zenginleşme alacaklıya ikinci derecede bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi olanaklı ise sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez. Bunu sonucu olarak da sözleşmeden doğan bir hukuki ilişkinin bulunduğu hallerde tarafların sebepsiz zenginleşmeye dayanan bir talepte bulunması olanaklı değildir. 6098 sayılı TBK'nin 146'ncı, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun ise 125'inci maddesine göre kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir....
a 31/03/2001 tarihinde verildiğini, davalıların 31/03/2001 tarihinde sebepsiz zenginleştiğini belirterek, zamanaşımı süresinin geçtiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir. Taraflar arasında düzenlenen 17/10/1994 tarihli “Köy Satış Senedi” gereğince dava konusu taşınmazın 10.000.000 TL bedel karşılığında davacılara satıldığı, bedelin davalılara ödendiği ve taşınmazın zilyetliğinin aynı tarih itibariyle davacılara teslim edildiği anlaşılmaktadır. Davada, geçersiz sözleşme gereğince ödenen bedelin sebepsiz zenginleşme kurallarına göre tahsili talep edilmektedir. TBK'nun 77- 82. (BK.'nun 61- 66.) maddeleri gereğince; geçersiz sözleşmeden kaynaklanan davalarda herkes aldığını iade etmekle yükümlüdür. Dosya kapsamına göre; sözleşmenin düzenlendiği tarihte taşınmazın davacıların tasarrufuna bırakıldığı ve davacılar tarafından kullanıldığı tespit edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tazminat Taraflar arasındaki uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesi'ne ait olmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 04.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca tazminat talebine ilişkindir. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun hukuk dairelerinin işbölümünün belirlenmesine ilişkin 03.05.2016 tarih ve 2016/1 sayılı kararı uyarınca kararı veren mahkemenin sıfatına, nitelendirmesine ve sözleşme ilişkisi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, geçersiz sözleşmeden kaynaklanan (sebepsiz zenginleşme) (TBK m. 77 ila 82) davalar sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf incelemesi Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine ait iken Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 13/02/2018 tarih ve 208 sayılı kararı gereğince bu tür uyuşmazlıkların, istinaf incelemesini yapma görevi Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine verildiği gibi, dosyanın gönderildiği 18/10/2021 tarihi itibariyle yürürlükte olan Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 02/06/2021 tarihli ve 431 sayılı kararı ile belirlenen iş bölümüne göre de uyuşmazlığa bakma görevi halen 4. Hukuk Dairesi'ne aittir....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava konusu uyuşmazlık; tapulu taşınmaza ilişkin adi yazılı taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı TBK'nın 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
