E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TBK'nın 19.maddesine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı T3 vekili tarafından istinaf edilmiştir. Yüzeysel bakıldığında tasarrufun iptali davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tesbit ettirmeyi amaçlar....
Öte taraftan bu tür davalarda dava değerini, davacının alacağının miktarı ile iptali istenilen tasarruf konusu malın değerinden hangisi az ise o değer oluşturur. (Yargıtay 4. HD., 2020/1479 E., 2021/2039 K.) Mahkemece dava TBK 19. maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davası olmasına rağmen davanın hukuki nitelendirmesinde hataya düşülerek tasarrufun iptali davası olduğunun kabulü ile aciz vesikası aranması hatalı olmuştur. Somut olayda davacı vekilinin, eldeki davayı davalı borçlu T5 Gıda Rek. San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine başlattığı icra takip dosyalarındaki alacağının tahsiline yönelik olarak açmış olmakla, söz konusu icra dosyaları celp edilmeli, takiplerin kesinleşip kesinleşmediği tetkik edilmeli, bir kısım takip dosyasında ödeme yapıldığı ve haciz işlemi uygulandığı belirtildiğine göre alacağın devam edip etmediği araştırılmalı, davalı T5 Gıda Rek. San. Tic. Ltd. Şti. ile dava dışı Meka Ofis Mob. Mim. İnş. Taah. Eğt. Hiz. Org. San. Tic. Ltd. Şti.'...
ile İİK’nın 277 ve devamı maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davası olarak nitelendirilmesi durumunda dahi her iki davada da borcun tasarruftan önce doğması davanın ön şartı olduğu anlaşılmakla, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olmasına ilişkin dava şartının, eldeki davada gerçekleşmemiş olması nedeniyle mahkemece verilen kararın yerinde olduğu kanaatine varılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/93 ESAS, DAVA KONUSU : TBK 19 ve İİK 277 vd Maddelerine Dayalı Muvazaaya Dayalı Tasarrufun İptali KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı T5 vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
İlk Derece Mahkemesinin 10/02/2023 tarihli Ara Kararı ile; "..davanın TBK 19. Maddesinden kaynaklı tasarrufun iptali davası olduğu da gözetilerek, davanın konusunu para alacağı oluşturup davalı adına kayıtlı taşınmazın dava konusu bu aşamada oluşturmadığı, davacı tarafça dava dilekçesi ile tapu iptal ve tescil talep edilmediği anlaşılmakla ihtiyati tedbir talebinin reddine.." karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı tarafından muvazaalı olarak satışı yapılan taşınmaz üzerinde ihtiyati tedbir kararı verilmemesi halinde müvekkilin telafisi güç zararlara uğrayacağı , bu nedenle yerel mahkeme tarafından verilen ihtiyati tedbirin reddine ilişkin karara karşı itirazların kabulü ile dosya kapsamında ivedilikle ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etme zorunluluğu doğduğu, arz ve izah olunan ve mahkemenizce resen nazara alınacak nedenlerle, Bandırma 2....
İSTİNAF SEBEP VE GEREKÇESİ : Davacı Vekili tarafından verilen istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece açılan davanın hacze bağlı tasarrufun iptali davası olarak kabul edilerek, akabinde aciz vesikası veyahut geçici aciz vesikası sunulmadığından dolayı reddedildiğini; ancak dava dilekçesinde belirtildiği üzere söz konusu davanın sebebi işçilik alacağından kaynaklı şu an halen derdest olan dosya aşamasındaki mal kaçırma eylemine dayandığını, yani muvazaaya bağlı (TBK 19) iptal davası olduğunu, nitekim TBK 19 uyarınca açılan muvazaaya bağlı iptal davalarında borçlu aleyhine icra takibi başlatılma zorunluluğu yani dava ön şartı bulunmadığı gibi iş bu davada da işçilik alacağından kaynaklanan tazminat davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, hakimin taraflarca ileri sürülen maddi olguların hukuki değerlendirmesini yaparak uygulanacak yasa maddelerini bulmakla görevli olduğunu, dava dilekçesinde davacı müvekkilinin davalı yanlardan birinin işyerinde işçi olarak çalıştığını, haksız...
Özellikle vurgulandığı gibi tasarrufun iptali davasında ya da somut olayda olduğu gibi TBK’nın 19. maddesi gereğince ve İİK’nın kıyasen uygulanması istemli olarak açılan davalarda alacaklı ile borçlu taraflar arasındaki ticari nitelikteki alım satım ya da banka alacağını oluşturan ticari ya da genel kredi sözleşmeleri görevin belirlenmesinde dikkate alınamayacaktır. Ne tasarrufun iptali davası, ne de TBK m. 19 gereğince İİK’nin 283. Maddesinin kıyasen uygulanması istemli muvazaa davası TTK’nın 4. maddesinde belirtilen mutlak ya da nispi ticari dava niteliğine haiz olduğundan 6100 sayılı HMK’nin 2. maddesi gereğince genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanında kalmaktadır. Bu tür davalar, şahsi nitelikte ve borçlunun tasarruflarına yönelik olduğundan ve mutlak ticari dava niteliğinde olmadığından, bu niteliği itibarıyla asliye ticaret mahkemesinin görevi içinde sayılan ticari davalardan olmamasına göre, uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 26....
Kat 16 nolu meskeni diğer davalıya mal kaçırmak için devrettiğini, davalılar arasında gerek aile bağı gerekse iş birliğinden dolayı organik bağ bulunduğunu, zira davalılar arasında ticari iş birliği de söz konusu olup uzun süredir birbirleri ile ticari faaliyet içerisinde olduklarını, zaten davalıların aynı iş kolunda ticari faaliyette bulunmakta olduklarını ve aralarında komşuluk ilişkisi de bulunduğunu, davanın kabulü ile TBK Md 19 ve İİK'nın 277 vd maddeleri gereğince borçlu tarafından devredilmiş olan taşınmaz hissesine ilişkin TASARRUFUN İPTALİNE karar verilmesini dava ve talep etmektedir....
Dava, Borçlar Kanunu'nun 19. maddesinde düzenlenen dava konusu işlemin danışıklı (muvazaalı) yapıldığı iddiasına dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. HMK'nin 33.maddesine göre Hakim, Türk hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur. Davacı vekili, dava dilekçesinde davalılar arasında yapılan danışıklı satış işleminin iptalini istemiştir. Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre davanın niteliği itibarıyla TBK'nın 19.maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davası olduğu anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muvazaalı işlemin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın usulden reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Davacılar vekili, davalı ... hakkında takip yaptıklarını, borçlunun mal kaçırma amacı ile dava konusu taşınmazlarını diğer davalı kızı ...’e sattığını belirterek davalılar arasındaki muvazaalı satış işleminin iptaline karar verilmesi talep etmiştir. Mahkemece, davanın İİK’nun 277.maddesine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali davası olduğu, bu davanın görülebilmesi için gerekli aciz belgesinin sunulmadığından bahisle davanın usulden reddine dair karar, Yargıtay 17....
