ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/12/2022 tarihli ara karar NUMARASI : 2022/359 ESAS (DERDEST) DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (TBK 19) KARAR : Yukarıda yazılı İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ Dava, TBK'nın 19. maddesi kapsamında, tasarrufun iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tasarrufun iptali talebi ile birlikte dava konusu İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Topraklık Mevkii, Bağcılar Mahallesi, 3512 Parsel, A Blok, Bodrum Kat, 2 numaralı bağımsız bölümde kayıtlı mesken nitelikli taşınmazın İİK'nın 281/2. maddesi gereğince ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince 22/12/2022 tarihli ara karar ile davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, davanın İİK’nun 277.maddesine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali davası olduğu, bu davanın görülebilmesi için gerekli aciz belgesinin sunulmadığından bahisle davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, Borçlar Kanunu'nun 19. maddesinde düzenlenen dava konusu işlemin danışıklı (muvazaalı) yapıldığı iddiasına dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. HMK'nun 33.maddesine göre Hakim, Türk hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur....
Bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi tarafından eksik incelemeyle verilen hükmün hatalı olduğunu, ilk derece mahkemesince kendilerine itirazın iptali davası açılıp açılmadığının sorulması gerektiğini, aciz vesikası gibi özel dava şartının da yargılamanın her aşamasında tamamlanabileceğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dava, tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Davacı vekili tasarrufun iptali istemini içeren dava dilekçesinde İİK'nin 277 ve devamı maddeleri yanında, tasarrufun muvazaalı olduğunu da ileri sürerek TBK'nin 19'uncu maddesi uyarınca da tasarrufunun iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/976 KARAR NO : 2023/931 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : VAKFIKEBİR ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01.03.2023 (Ara Karar) NUMARASI : 2023/87 ESAS (DERDEST) DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı ve TBK 19. Maddesine Dayalı) KARAR : Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması esnasında ihtiyati haciz talebinin reddine dair ara karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/11/2021 NUMARASI : 2020/180 ESAS, 2021/364 KARAR DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 ve Devamı), Olmazsa TBK. 19. Maddeye Dayalı Tapu İptali ve Tescil KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Mıntıka Mahallesi 96 ada 5 parseldeki kök parselin ifrazı ile oluşan 2024 ada 2 parsel, 2026 ada 1 parsel, 2039 ada 1 parsel, 2041 ada 2 parsel nolu yeni taşınmazların satışına ilişkin tasarrufun TBK.19. maddesi gereğince muavazaa nedeniyle iptali ve öncelikle taşınmazların tapu kaydının iptali ile davalı şirket dışındaki dâvalılar atına tesciline, bu mümkün değilse Yozgat 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/332 E sayılı derdest davasından doğacak alacağın tahsili amacıyla dava konusu taşınmaz üzerinde olacak ve tüm fer'ilerine yeter miktarda cebr-i icra yetkisinin verilmesine, mahkemece davanın, 3. şahsın elinden çıkarılmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ettiği kanısına varılması halinde ise değerler nispetinde alacaklarının faiz ve ferileri ile yapılan takip masrafları da gözetilerek nakden tazmine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İcra Müdürlüğünün 2019/10390 Esas sayılı takip dosyasında davalı T4'ın maaşı üzerine konulan 1. sıra haciz işlemine konu davalı T3 tarafından 15.01.2019 vade tarih, 30.000,00 TL bedelli bono ile davalı T3 lehine yapılan tasarrufun iptali ile, davacıya Şanlıurfa 1. İcra Müdürlüğünün 2019/12245 Esas sayılı icra takip dosyası ile söz konusu takip ve maaş haczi üzerinde cebri icra yapabilme yetkisi verilmesine karar verilmiştir. İstinaf kanun yoluna başvuran davalı T3 istinaf dilekçesinde, mahkemece hatalı karar verildiğini beyanla mağduriyetinin giderilmesi hususunda kararın kaldırılmasını istemiştir. Dava, BK’nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptaline ilişkindir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi gereğince, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda; Davacının kendisinin alacağını akim bırakan bir işleme karşı, TBK 19.( BK 18.) maddeye dayalı olarak bir dava açabilir....
Mahkemece, davalının davacı aleyhinde tasarrufun iptali davası açtığı, bu nedenle menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava İİK'nın 72. maddesine dayalı olarak açılmış bulunan takip konusu bono nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ilişkindir. Davalı tarafından açılan tasarrufun iptali davası ise davacı borçlu tarafından 3. kişiye satışı yapılan taşınmazın satış işleminin muvazaalı olması nedeniyle İİK'nın 277. maddesi gereği iptali istemine ilişkindir. Bu durumda İİK'nın 72. maddesine dayalı olarak açılan ve görülmekte olan dava ile tasarrufun iptali davasının herhangi bir bağlantısı bulunmadığından işin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken hukuki nitelendirmede hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
ın da araçları kısa sürede başka şahıslara satarak elden çıkartması hususları dikkate alındığında, davalılar arasındaki tasarrufun iptaline, İ.İ.K.'nun 283. maddesinin 2. bendine göre davalı üçüncü şahıs ...'ın elinden çıkardığı malların yerine geçen 35.400,00.-TL'nin davacı tarafın ... . İcra Müdürlüğü'nün 2014/14703 sayılı dosyasındaki alacak ve ferileriyle sınırlı olmak kaydıyla davalı ...'dan nakden tazmini ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, öncelikle İİK'nun 277 ve devamı madde hükümleri uyarınca açılmış tasarrufun iptali, olmadığı takdirde TBK 19. maddeye dayalı muvazaa nedeniyle iptal davası olup, talep ihtiyati haciz istemine ilişkindir. Gerek TBK.m.19'da düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak açılan iptal davaları gerekse İİK.m.277 ve devamı madde hükümleri uyarınca açılmış tasarrufun iptali davaları, tasarrufa konu malların aynı ile ilgili olmayıp, alacaklıya alacağını temin imkanı sağlayan nispi nitelikteki dava türleridir. Muvazaaya dayalı iptal davalarında da davanın başarıya ulaşması halinde İİK'nın 283/1 maddesi kıyasen uygulanarak, davacıya tasarruf konusu taşınmaz üzerinden haciz ve satış yetkisi verilmesine karar verilecektir....
