Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sözleşme hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğinin, davaya konu senetlerin niteliğinin tespiti ile davacının senetler nedeniyle borçlu olup olmadığının varsa miktarının tespiti, aksi halde senetlerin iptalinin gerekip gerekmediği hususundan kaynaklanmaktadır. Davacının eldeki davayı davacıya borçlu olmadığının tespit edilmesi, icra takibine konu 256.000,00TL bedelli senet ve davalı şirkette bulunan diğer teminat senedinin iptali ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesi talebi ile açtığı, davalının ise senetlerin tohum, gübre vs. masraf ve sözleşme hükümlerinden kaynaklanabilecek her türlü zararın karşılanması amacıyla verildiğini iddia ettiği anlaşılmaktadır. Davacı, davalı ile tarımsal üretim sözleşmesi imzalamış bir çiftçidir. Davalı ticari şirket olup tacir sıfatını taşımaktadır....

Davacı, 90.000TL bedelli senedi teminat amacıyla davalıya verdiğini, davalının anlaşmaya uymayarak hakkında icra takibi başlattığını, icra takibine konu senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle eldeki davayı açmış, davalı ise anlaşmaya göre kredi borcunun davacı tarafından ödenmesi gerektiğinin belirlendiğini, kredi borcunun ödenmemesi halinde bankaya olan borç miktarı kadar düzenlenen senedin kendisine verildiğini, davacının kredi taksitlerini ödememesi üzerine kendisinin ödemek zorunda kaldığından davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, kredi borcunun borçlu tarafından ödenmesi gerektiğinin tutanakla belirlendiği, ancak adı geçen borcun davalı tarafından ödendiği, davalının senet dolayısıyla alacaklı duruma geçtiği ve takip yapmakta haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dava ve takip konusu senedin 03.08.2007 tarihli sözleşmenin teminatı olduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi uyarınca müvekkillerinin davalıya 80.000 TL bedelli teminat senedi verdiğini, senet arkasında "teminat senedidir, ciro edilemez" kaydı bulunduğunu, davalının çektiği 03.08.2009 tarihli ihtarnamede bir kısım edimlerin yerine getirilmemesi halinde senedin işleme konulacağını bildirmekle senedin teminat olarak alındığını kabul ettiğini kaldı ki, taraflar arasında düzenlenen ek protokolde senedin teminat senedi olduğunun açıkça kararlaştırıldığını, davalının bu arada senedi takibe koyduğunu belirterek, müvekkillerinin takip nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava...

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT : Dava, icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti(menfi tespit) ve istirdat davasıdır. Davacı tarafça davalı ile aralarında bulunan franchise sözleşmesi kapsamında davalıya verdikleri -----bedelli senedin teminat senedi olduğu, senedin bedelsiz kaldığı, davalının senedi icra takibine konu ettiği, bu nedenle senetten dolayı borçlu olmadığının tespiti ve senet nedeniyle ödediği miktarın istirdadının talep edildiği anlaşılmıştır. Davalı tarafça taraflar arasında yapılan sözleşme kapsamında davacının edimlerini yerine getirmediği, bu nedenle sözleşmenin kendileri tarafından feshedildiği, bu nedenle senedin bedelsiz olmadığı iddialarıyla davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır....

ın davalıdan araç kiraladığı sırada kendisine kiralama sözleşmesi ve bu sözleşmenin alt kısmında bulunan bir adet boş senedin de teminat senedi olarak imzalatıldığını, diğer davacı ... nın da bu senedi kefil olarak imzaladığını, aracın iki günlük kiralama bedelinin peşin olarak ödendiğini, fakat aracın bu süre dolmadan arızalanıp servise bırakıldığını, davalı tarafından teminat senedi olarak imzalatılan boş senedin borç olmadığı halde doldurularak icra takibine konulduğunu, senedin teminat senedi olduğunu iddia ederek, müvekkillerinin borçlu olmadığının tespiti ile davalının % 40 kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacıların davasının haksız ve yersiz olduğunu, müvekkilinin davacılara borç verip bu paranın karşılığında kendilerinden senet aldığını, davacıların da bu parayı ödememek için iş bu davayı açtıklarını belirterek, davanın reddini istemiştir....

Ancak senedin teminat senedi olduğuna daire senet üzerinde bir açıklama yada başkaca bir yazılı belge yoksa, kambiyo senetlerine özgü yoluyla başlatılan takibe karşı artık borçlu senedin bir borcun teminatı için verildiğini ve senet dolayısıyla borçlu olmadığının tespiti için menfi tespit davası açabilir. Menfi tespit davası sonucunda verilen kararlar maddi anlamda kesin hüküm niteliğinde olduğundan artık davada, sadece senedin teminat senedi olması davanın kabulü için yeterli olmayıp, davacının aynı zamanda senet dolayısıyla borçlu olunmadığını da ispat etmesi gerekir. Senedin bir alacağın teminatı için verildiği iddiası ile açılan menfi tespit davalarında da mahkemenin görevi, senedin verildiği iddia edilen hukuki ilişkinin niteliğine göre belirlenir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davada ... 6. Asliye Ticaret ve ... 19. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın eser sözleşmesinden kaynaklanan işin eksiksiz olarak bitirilmesine rağmen sözleşme gereği teminat senedi olarak verilen bono yönünden davacının borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu ve uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesi tarafından çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 19....

- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında imzalanan 20.10.2009 tarihli sözleşme kapsamında davalının yapımını üstlendiği olimpik havuzun aydınlatma malzemelerinin teminini üstlenen müvekkilinin sözleşmenin imzalanmasından itibaren bu malzemeleri 10 gün için temin etmiş olmakla edimini yerine getirdiğini, sözleşmenin 4. maddesine göre yapılan iş karşılığında satıcı firmadan %30 oranında teminat senedi alınacağının düzenlendiğini, icra takibine konu senedin iş bu sözleşme kapsamında alınan teminat senedi olduğunu, müvekkilinin sözleşmeden doğan edimlerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini, müvekkilinin ısrarına rağmen davalı tarafça senedin üzerine teminat senedi olduğunun yazılmadığını ileri sürerek müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, yapılmak zorunda kalınan ödemelerin istirdadına, icra takibinin iptaline, %40 kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Davalı vekili, söz konusu tesis ile müvekkilinin alakasının olmadığını, müvekkilinin bununla ilgili bir sözleşme yapmadığını, davacının senedin teminat olarak verildiği iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, tarafların bozma sonrasında her hangi bir bilgi ve belgenin sunmadıkları ve getirilmesini istedikleri delillerinin de olmadığı, dosya kapsamında taraflar hak ve alacaklarının tespiti hususunda bilirkişilerden rapor alındığı, alınan rapor ve yapılan yargılama neticesinde teminat senedinin işleme konulmasını gerektirecek sözleşme maddelerine aykırılık durumunun tespit edilmediği anlaşıldığından dava konusu teminat senedi dolayısıyla davacıların borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Karar davalı vekilince temyiz edilmiştir....

Kargo arasındaki sözleşmenin ayrıntısını gayet iyi bildiğini, zaten taraflar arasındaki sözleşmenin 1. ve 8. maddesinde de sözleşmenin kargo şirketi ile yapılan 05/02/2016 tarihli sözleşmenin devamı olduğunun açıkça yazdığını, devir yasağının olmaması halinde acentenin davalıya resmi olarak devredilebilmesinin imkanı olacağını, ayrıca davalı tarafından bu yönde bir savunma da ileri sürülmediğini,sözleşmenin devir yasağı nedeniyle geçersiz olduğunun kabulü halinde sözleşmenin tüm hükümlerinin geçersiz olacağından sözleşme kapsamında verilen teminat senedinin de icraya konulamayacağını, kaldı ki davalının hem sözleşme nedeniyle ödemesi gereken bedelleri ödemediğini hem de sözleşmeyi dava dışı bir kişiye devrettiğini, müvekkilinin de kargo şirketinden gelen taleple bayilik ilişkisini sona erdirdiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE: Dava, kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı, davalı ile aralarında, dava dışı ......