HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - ALACAK Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinden verilen 21/02/2020 tarihli ve 2019/947 Esas - 2020/220 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde eksik ödenen paranın tahsili isteğine ilişkindir. Mahkemece, verilen süreye rağmen davacının TBK′nın 97. maddesi çerçevesinde kendi edimini yerine getirmediği gerekçesiyle davanın reddine ilişkin mahkeme kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine dair verilen karar Dairece onanmıştır. Davacı 01.07.2021 tarihli dilekçesi ile Daire kararına karşı karar düzeltme istemiştir....

Dava dosyası içerisinde tapu kaydı ile resmi senet ve tüm dosya kapsamından davacının maliki olduğu dava konusu taşınmazı 03/06/2009 tarihinde satış suretiyle davalı şirkette devrettiği, davacının eski tapu maliki ve mülkiyet hakkı sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Davacı eski tapu maliki ve mülkiyet hakkı sahibi sıfatıyla teminat amaçlı davalı şirkete devrettiği taşınmazın inançlı temlik hukuksal nedenine dayalı olarak tapu kaydının iptali ile adına tescilini, takyidatların kaldırılmasını talep etmiştir. Dava inançlı temlikten kaynaklanan tapu iptali ve tescil, takyidatların kaldırılması istemine ilişkindir. Dairemizin iş bölümünün 4. maddesinin (d) bendinde inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları (05.02.1947 tarihli 20/65 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı), aynı maddenin hatırlatma kısmında : Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1....

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:Çarşamba 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/46 esas, 2021/370 karar sayılı kararında: Dava; hile nedenine dayalı tapu iptali ve tescile ilişkin olup, davacı taraf Samsun ili Çarşamba ilçesi, Porsuk mahallesi 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davalı lehine ipotek verileceğini zannederek ve karşılığında davalının 150 bin TL vereceği hususlarında yapılan anlaşma doğrultusunda tapuya gittikleri, ancak davacının okuma yazma bilmemesi ve satışa ilişkin işlemi açıkça anlatılmaması nedenine dayalı olarak satış işlemi yapıldığı gerekçesiyle tapunun iptali ve adına tescilini talep etmiş olup, mahkememizce yapılan yargılamada; davalı taraf davacının iddiasını kabul etmeyip üzerindeki hacizlerle birlikte taşınmazı satın aldıklarını ve haciz bedelleri ile tapuda verilen bedelin taşınmazın değerini oluşturduğu ve davacının iddialarının yazılı belge ile ispat edilmesi kanaatine varılarak davanın reddini talep ettiği, dinlenen tanık, mahalli bilirkişi ve dosyada...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava; inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil isteğine ilişkindir. Davacı, kız kardeşinin eşi ...'...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TAZMİNAT Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 17.10.2012 gün ve 2010/212 Esas - 2012/532 Karar sayılı hükmün bozulmasına ilişkin olan 30.04.2013 gün ve 3541-6554 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, inanç sözleşmesi hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davalı ... bakımından muvazaa olgusunun sabit olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, mevcut hali ile kayıt maliki görünmeyen davalı ... bakımından davanın reddine karar verilmiştir....

Asliye Hukuk Mahkemesi 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, mülkiyet hakkı sahibi tarafından, mülkiyetin iadesine yönelik inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 1. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY 1 . HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....

-KARŞI OY- Dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali- tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. 3 parsel sayılı taşınmazın 4/40 payı davacı derneğe aitken 8.5.2009 tarihinde cebri satış suretiyle davalı ... adına tescil edildiği, aynı gün diğer davalı Sema'ya satış suretiyle temlik edildiği kayden sabittir. Somut olayda davacının dayandığı 29.05.2008 tarihli belge harici satış sözleşmesi olup İçtihadı Birleştirme Kararında sözü edilen yazılı delil niteliğinde değildir. Bu durumda davalı ...'ün karar düzeltme isteği kabul edilip, bozma ilamı ortadan kaldırılarak hükmün onanması düşüncesinde olduğumdan sayın çoğunluğun ret görüşüne katılamıyoruz....

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, inançlı işlem hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Bilindiği üzere; inanç sözleşmesi, inananla inanılan arasında yapılan, onların hak ve borçlarını belirleyen, inançlı muamelenin sona erme sebeplerini ve devredilen hakkın, inanılan tarafından inanana geri verme (iade) şartlarını içeren borçlandırıcı bir muameledir. Bu sözleşme, taraflarının hak ve borçlarını kapsayan bağımsız bir akit olup, alacak ve mülkiyetin naklinin hukuki sebebini teşkil eder. 3.2.2. 05.02.1947 tarihli 20/6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, inançlı işleme dayalı iddianın, şekle bağlı olmayan yazılı delille kanıtlanması gerekeceği kuşkusuzdur....

Bilahare Dairemizin 23.12.2014 günlü mahalline iade kararı sonrası dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: KA R A R Asıl dava, davalılar ... ve ... aleyhine inanç sözleşmesi ve muvazaa iddiasına dayalı dava konusu ... Köyü 767 ve 787 parsellerin tapu kayıtlarının iptali ve tescili ikinci kademede tazminat istemlerine, birleştirilen dava ise davalı ... aleyhine inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, asıl davada davacının davalı ... aleyhine açtığı tapu iptali tescil isteminin dava şartı yokluğundan usulden reddine, davalı ... aleyhine açtığı tapu iptali ve tescil ile tazminat istemlerinin de reddine, birleştirilen davada davacının davalı ... aleyhine açtığı tapu iptali ve tescil isteminin atiye bırakılması nedeni ile konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekilinin, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat talep ettiği, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür....