Kayseri ili Hunat Mah. 858 Ada 156 parsel zemin 2/2 bağımsız bölüm üzerindeki hisseye teminat aranmaksızın üçüncü şahıslara devrini ve taşınmazları yükümlülük altına sokacak ipotek, haciz, irtifa hakkı gibi kısıtlamalar yapılmasını engeller şekilde teminatsız ihtiyati tedbir ve yapılacak yargılama neticesinde davanın kabulü davalı adına olan hissenin tapu kaydının iptali ile eşit olarak tapu kayıt ve tescilini talep ve dava etmiştir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinin iş bölümü Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 21/06/2019 tarih ve 678 sayılı kararı ile belirlenmiştir. Ancak 01/09/2021 tarihinden itibaren Hukuk Daireleri arasındaki iş bölümü kriterleri yeniden düzenlenmiştir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi'ne ilişkin iş bölümü kurallarının 31....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. VI. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur. B. Temyiz Sebepleri Davacılar vekili istinaf dilekçesinde belirttiği nedenlerle temyiz başvurusunda bulunmuştur. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Ön alım hakkı; paylı mülkiyete tâbi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir. 2....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen, 5403 sayılı Kanuna göre yasal ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan istinaf incelemesi sonucunda, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir....
KARAR : Asıl ve birleştirilen davanın kabulü Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleştirilen davaların kabulüne karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA VE BİRLEŞTİRİLEN DAVALAR 1. Asıl davada, davacı ... vekili, 8070 ada 2 parsel sayılı taşınmazda davalının 05.07.2010, 16.08.2011 ve 01.02.2012 tarihlerinde satın almış olduğu paylar yönünden ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur. 2. Birleştirilen İzmir 12....
kabulü ile davacıya yasal ön alım hakkının tanınarak dava konusu Samsun ili Bafra ilçesi Kelikler mahallesi Kırco yazısı mevkii 118 ada 1 parsel, 120 ada 1 ve 2 parsel sayılı taşınmazlardaki davalıya ait söz konusu payların ve Samsun ili Bafra ilçesi Kelikler mahallesi Kırco yazısı mevkii 120 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki davalıya ait tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescil edilmesine, taşınmazlardaki payların ve taşınmazın üçüncü kişilere devrini önlemek için ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
Bazı davalarda ise, mahkemece belirlenen ve hüküm altına alınan dava değeri davacının değil davalının lehine olabilmektedir. Mesela, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davalarında, davanın kabulü halinde, belirlenen değer üzerinden davalı taraf harç ve vekalet ücreti ödemek zorunda ise de, ön alıma konu payın belirlenen bedelinin davalıya ödenmek üzere davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesi gerekmektedir. 3. Ön alım davalarında, kural olarak davaya konu payın resmi satış senedindeki değeri ön alım bedeli olmakla birlikte, davacı resmi senetteki satış bedelinin yüksek gösterildiğini belirterek davasını kendi belirlediği daha düşük bir bedel üzerinden harç yatırmak suretiyle açabilmektedir....
Temyiz Sebepleri Davacı vekili, istinaf dilekçesindeki beyanları ve re'sen belirlenecek nedenlerle temyiz kanun yoluna başvurmuştur. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, 5403 sayılı Kanun'un 8/i maddesine dayalı önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5403 sayılı Kanun'un 8/İ maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 732 inci ve devamı maddeleri. 3. Değerlendirme 1. Somut olaya gelince; davacı ... dosyada mevcut tapu kaydına göre ön alım hakkının doğduğu sırada 200 ada 3 parsel sayılı taşınmazda paydaştır. Ön alım hakkının tarım arazisinin davalıya satıldığı tarihte doğduğu ve kullanılabilir duruma geldiği gözetildiğinde, tam malik olmayan davacının ön alım hakkını kullanması mümkün değildir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun); a)"Ön alım hakkı sahibi" kenar başlıklı 732 inci maddesi şöyledir: "Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler. " b)"Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre" kenar başlıklı 733 üncü maddesi şöyledir: " Cebrî artırmayla satışlarda ön alım hakkı kullanılamaz. Ön alım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir. Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir. Ön alım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer."...
Paylı mülkiyet nedeniyle doğan ön alım hakkı ancak paylı mülkiyet devam ettiği sürece mevcuttur. Ön alım hakkı paylı mülkiyete tâbi taşınmazlarda kullanılabilir Taşınmazın paylılık durumunun herhangi bir nedenle sona ermesi halinde ön alım hakkı sona erer. 2....
Kararı, davacı vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Akçakale Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/307 esas 2021/86 karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanım kanununun 8/i maddesi ile komşu taşınmaz malikine de ön alım hakkı tanınmıştır....
