Mahkemece davacı yanın tespit öncesi sebeplere ilişkin iddiaları bakımından nizalı parselin tespitinin kesinleştiği tarihten dava tarihine kadar hak düşürücü sürenin dolduğu, tespit tarihi ile tutanağın kesinleşme tarihi arasındaki sebepler bakımından, çekişmeli taşınmazın öncesi itibariyle tapulu yerlerden olduğu, tapulu taşınmazların devrinin resmi şekle tabi olduğu, TMK 713/2 maddesinde yazılı ölüm nedenine ilişkin talep bakımından anılan maddedeki ölmüş sözcüğünün Anayasa Mahkemesince 17/03/2011 tarihinde 2009/58 Esas 2011/52 Karar sayılı kararla iptal edildiği ve tespitin kesinleştiği tarihle iptal tarihi arasında yirmi yıllık sürenin dolmadığı, önalım hakkının taşınmazın paydaşı olunması halinde kullanılabileceği gerekçesiyle, haricen satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescile yönelik davanın esastan reddine, şufa nedenine dayalı terditli davanın ise aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. karar davacı vekilinin...

Mahkemece davanın kabülüne karar verilmiş, hüküm, davalılardan ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava kazanmayı sağlayan zilyetlik, TMK'nun 713/2. fıkrasında açıklanan ölüm hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Dava konusu 690 parsel sayılı taşınmaz 25.03.1961 tarihinde hükmen denilmek suretiyle paylı mülkiyet şeklinde 1/5 er hisse ile “ ...mirasçıları adına tescil edilmiştir. Tapu malikleri tapu sicilinin malik sütununda adları yazılı ... olmayıp adı geçen bu kişilerin tescil tarihi olan 25.03.1961 tarihinde sağ olan mirasçılarıdır....

Başka anlatımla mülkiyetin kazanılabilmesi için diğer kazanma koşullarının yanında dava konusu taşınmazda davacı tarafın aralıksız, çekişmesiz, malik sıfatıyla ve 20 yıl süreyle zilyet ve tasarrufta bulunması gerekir. Somut olayda, mahkemece, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtiği gerekçesiyle tapu iptal ve tescil yönünden davanın reddine karar verilmiş ise de, mahkemece davanın nitelendirilmesi hatalı yapılmış olup, davanın TMK'nın 713/2. fıkrasından yer alan ''maliki 20 yıl önce ölmüş'' nedenine dayalı tapu iptali ve tescili davası olduğu gözden kaçırılarak, ''maliki 20 yıl önce ölmüş'' ibaresine yönelik herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmamıştır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil ... ve müşterekleri ile ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair Korkuteli Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 05.02.2013 gün ve 525/32 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: Davacılar vekili, dava konusu 861 ada 1,2,7,11,12,13,14 parsel ve 841 ada 3 parsel sayılı taşınmazların ... adına tespit ve tescil edildiklerini, ..."ün yaklaşık 45 yıl önce öldüğünü ve dava konusu taşınmazların vekil edenlerinin zilyetliğinde bulunduğunu, vekil edenleri yararına TMK 713/2 maddesi kapsamında kazanma koşullarının oluştuğunu açıklayarak, dava konusu taşınmazların ... adına kayıtlı tapularının iptali ile, vekil edenleri adlarına tesciline karar verilmesini istemiştir....

Şu halde, tapu kaydı ve tapulama tutanağındaki açıklamalara göre kayıt malikinin kim olduğuna yarar bilgilerin tapu kütüğünde mevcut olduğu, kanun anlamında tanınan ve bilinen kişi olup, maddede yazılı koşulların gerçekleştiğini kabule olanak bulunmamaktadır. 2- Dava TMK.nun 713/2. maddesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup kural olarak, tapu iptali ve tescil davalarında, dava kayıt malikine, kayıt maliki ölmüş ise, saptanacak mirasçılarına yöneltilerek açılır. TMK.nun 713/2. maddesi uyarınca açılan tapu iptali ve tescil davalarında, taraf teşkilinin yargılama sırasında yerine getirilmesi de mümkündür. Çünkü bu tür davalar kamu düzeni ağırlıklı davalar olup, bir bakıma re’sen araştırma ve inceleme ilkesine tabi bulunmaktadırlar....

Dosya kapsamından; dava konusu 553 ada 43 parsel sayılı taşınmazın, 10.4.1970 tarihinde yapılan kadastro çalışmalarında, senetsizden ..adına tespit edildiği, tespitin itiraz edilmeksizin kesinleşerek 27.01.1971 tarihinde tapuya tescil edildiği anlaşılmıştır. Dava; kadastrodan önceki hukuki sebebe dayalı satın alma yoluyla tapu iptal ve tescil, ayrıca tapu malikinin “ölüm” nedenine dayalı TMK 713/2 de tarif edilen olağanüstü zamanaşımı zilyetliğine dayalı tapu iptal ve tescil davasıdır. Şu halde; somut olayda iddianın ilk bölümü tespit öncesi haricen satın alma ve eklemeli zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Az yukarıda açıklandığı üzere dava konusu taşınmaz 27.01.1971 tarihinde tapuya tescil edilmiş, dava 21.7.2014 tarihinde açılmıştır....

İlk derece mahkemesince dava her ne kadar harici satışa dayalı tapu iptal ve tescil davası olarak nitelendirilmiş ise de, dava dilekçesi, aşamalardaki beyanlar ve açıklanan maddi olgular dikkate alındığında davanın TMK 713/2 maddesindeki "ölmüş" ibaresine dayalı dava olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle TMK 713/2 maddesi "ölmüş" ibaresi çerçevesinde tüm delillerin toplanarak, maddi unsurların davacı lehine gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ile tapu iptal ve tescil yönünden maddi unsurların oluşup oluşmadığı belirlenmeli, koşulları oluşuyorsa tapu iptali tescile karar verilmeli, koşulların oluşmadığı kanaatine varılması halinde ikincil talep olan tazminat isteğinin değerlendirilmesi gerekirken hatalı nitelendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırıdır....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/09/2022 NUMARASI : 2021/165 2022/216 DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (TMK 713/2. maddeye dayalı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Bölge Adliye Mahkemesince incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosya incelendi....

İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava; Sivas ili Merkez İlçesi Çayboyu Mahallesi 5574 ada 206 parsel sayılı taşınmaz hakkında kazanmayı sağlayan zilyetlik ve TMK.nun 713/2. fıkrasında düzenlenen “...maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan...ve ölüm..” hukuki sebebine dayalı olarak TMK 713/2. fıkra gereğince açılan tapu iptali ve tescil davasıdır. Tapu kaydından taşınmazın 1/2 malikinin "Refik Ayaz; Ahmet oğlu" olduğu anlaşılmaktadır....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/06/2021 NUMARASI : 2020/232 2021/230 DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Bölge Adliye Mahkemesince incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosya incelendi....