"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 12.01.2023 gün ve 2022/7051 Esas, 2023/166 Karar sayılı ilâmı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince "mahkemece fiili taksim olarak kabul edilen ürün kazancının dağıtılması şeklindeki kullanım, gerçek anlamda taraflar arasında fiili taksim olduğunu göstermediği...zeminde davacı ve davalıya pay satanların kullandıkları yer olup olmadığı hususlarının araştırılması gerektiği" gerekçesiyle karar bozulmuştur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/02/2021 NUMARASI : 2019/439 ESAS, 2021/68 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece "Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde davanın, Ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebinden ibaret olduğu, davalının davanın reddini savunduğu, mahkememizin 28/10/2021 tarihli celsesi 1 numaralı ara kararı gereğince davacı tarafça 60.000,00 TL'si tapu bedeli 1.200,00 TL'si tapu masrafı olmak üzere 61.200,00 TL'nin mahkememiz veznesine depo edildiği, dava konusu taşınmazın davacı ve dava dışı şahıslar arasında paylı mülkiyet hükümlerince tapuya tescil edildiği, davacının paylı mülkiyet hükümleri uyarınca paydaşlardan birisinin payını 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Önalım hakkından kaynaklanan Dava, Ön alım hakkına dayalı tapu iptali istemine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 tarih ve 28540 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca hükmün, temyiz incelemesi Yargıtay 14 Hukuk Dairesine ait bulunduğundan, dosyanın görevli Daire Başkanlığına gönderilmesine, 02. 09. 2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Hal böyleyken ilk derece mahkemesinin dava dilekçemizin TMK m.2 uyarınca hakkın kötüye kullanılması şeklindeki nitelemesi hukuka ve yasaya aykırılık teşkil ettiğini, bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Tokat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/395 esas, 2023/261 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (önalım hakkından kaynaklanan) talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (önalım hakkından kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın REDDİNE, " karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gölhisar Asliye Hukuk Mahkemesi SAYISI : 2019/233 E., 2021/301 K. 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, asıl davada miras taksim sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescili, birleştirilen davanın ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescili istemlerine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (7). Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY (7). HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 06.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Toplulaştırma işlemi sonucunda davacı ve davalının aynı taşınmazlarda paydaş olmaya devam ettikleri, davalının söz konusu parsellerde satış işleminden önce paydaş olmadığı, tarafların sulh anlaşması doğrultusunda belirlenen şufa bedelinin davacı tarafça mahkeme veznesine depo edildiği anlaşılmakla, sulh anlaşması doğrultusunda davanın kabulüne, yönelik karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Onalım hakkı, sözleşmeden doğan onalım hakkı ve alımgeri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır....
İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre; dava, tapuya kayıtlı olup tahsis kararı bulunan taşınmazın harici satış sözleşmesine dayalı olarak tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Buna göre, somut uyuşmazlığa ilişkin istinaf başvurusunu değerlendirme görevinin 01.09.2020 tarihinde yürürlüğe giren Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 25/06/2020 tarihli, 564 ve 586 sayılı Bölge Adliye Mahkemeleri İş Bölümü Kararı gereğince (... a) Satış vaadi sözleşmelerine dayalı tapu iptali ve el atmanın önlenmesi davaları, ...c) Tahsis kararlarına dayalı el atmanın önlenmesi ve tapu iptali ve tescil davaları,) İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin görev alanında kaldığı, işbölümü yönünden Dairemizin görevli olmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1- Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2- Dava dosyasının İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi 7....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava Önalım hakkına dayanan tapu iptali tescil davasıdır. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dava konusu taşınmaza ait tapu kayıt ve satış senedinin incelenmesinde; tarafların tapuda paydaş oldukları görülmüştür. Dava, ön alım hakkından kaynaklı tapu iptal ve tescil davasıdır. Önalım hakkı; paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda payın 3. kişiye satılması halinde diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın 3. kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir....
Dairemizin iş bölümünün 4. maddesinin (d) bendinde inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları (05.02.1947 tarihli 20/65 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı), aynı maddenin hatırlatma kısmında : Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1. Hukuk Dairesi'ne ait bulunmaktadır." düzenlemesi yer almaktadır. Dairemizin görev alanı HSK'nun 01.09.2020 tarihinden itibaren geçerli kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01.09.2020 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "Mülkiyet hakkına dayanılarak açılmış ve bu hakkın gerçek sahibine hükmen nakledilmesini amaçlayan tapu iptal davaları (TMK m. 705 ve 716) sonucu verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.-2. Hukuk Dairesinin görev alanındadır....
