HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 6. Hukuk Dairesi iş bölümünün 8. maddesinde; "İşin niteliği ve tarafların sıfatına bakılmaksızın eser (istisna) sözleşmelerinden kaynaklanan davalar sonucu verilen (TBK m. 470- 486) hüküm ve kararlar," ve 9. maddesinde; "Arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmelerinden kaynaklanan davalar nedeniyle verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenlemeler yer almıştır. Bu düzenlemeler karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'ne aittir....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Asıl dava ve birleşen davada, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafları arasındaki tapu iptali tescil, tazminat ve yine birleşen davada yükleniciden bağımsız bölüm satın alanların açtığı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, asıl uyuşmazlığın arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafları arasındaki davaya ilişkin bulunması nedeniyle, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 15.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 25.05.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
İstinaf sebepleri ile sınırlı dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tescil olmadığı takdirde tazminat istemidir. Davalılar ve dava dışı mirasçılar ile birlikte Yüklenici Suat Özkan arasında 04/07/2005 tarihli 6354 yevmiye no.lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, Sözleşmeye göre yapılacak olan 172 bağımsız bölümden 112 tanesi yükleniciye, 60 tanesi arsa sahiplerine, yine yapılacak 3 dükkanın 112/172 arsa payı yükleniciye, 60/172 arsa payı arsa sahiplerine bırakılacak, sözleşmenin 15. maddesinde inşaatın tamamlanması iskan izni alınmasına ve anahtar teslimine bağlanmış, sözleşmenin 13. maddesinde yükleniciye bırakılacak son % 25 dairelerin tapu devri yapı kullanma izninin alımından sonra verileceği kararlaştırılmıştır....
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlar, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının eksik ve hatalı işler yapmış olduğu, bunları tamamlamadan tapu iptal tescil talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle, davanın kabulü ile iki dairenin tapusunun iptali ile davacı adına tesciline, davacı tarafında depo edilen miktarın karar kesinleştiğinde davalıya ödenmesine, davalının dava açılmasına sebebiyet vermesi nedeniyle taraflar lehine vekalet ücreti ve yargılama gideri takdirine yer olmadığına, bakiye harcın davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili ve davalı temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Davalının temyizine gelince; dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal tescil istemine ilişkindir....
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde (6098 sayılı Kanunun 183 ila 204 md.) düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez....
Arsa sahipleri ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye devretmesi (temlik etmesi) halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, “alacağın devri ve borcun üstlenilmesi” işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın devri ve borcun üstlenilmesi Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde (6098 Sayılı TBK. md. 183-204) düzenlenmiştir. Alacağın devri, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızasının alınması gerekmez....
- KARAR - Davacı yüklenici şirket vekili, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkilinin inşaatları tamamlayarak kat irtifakı kurduğunu, 26.03.2014 tarihinde iskan ruhsatlarını aldığını, sözleşme gereği tapuların iskan aşamasında devri gerekirken, davalının tapu devrine yanaşmadığını, satış sezonunun geçmesi nedeniyle zarara uğradıklarını, vergi, harç ve masraflar, inşaatın maliyet bedeli ve yüklenici kârı ile KDV'nin davalıdan tahsili gerektiğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, şimdilik 1.230.000,00 TL'nin %18 KDV'si ve %30 yüklenici kârı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27/10/2022 tarih 2022/47 Esas 2022/392 Karar sayılı kararında özetle; Dava, Noterde düzenlenen gayrimenkul satış vadi ve kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir....
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 13.01.2010 tarihli satış sözleşmesi ile yüklenicinin temlikine dayalı tapu iptali ve tescil, değer kaybı ve kira tazminatı istemlerine ilişkindir. Mahkemece; tapu iptali ve tescil isteminin reddine, tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ile davalılar vekili temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile dava dışı arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Burada öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin hüküm ve sonuçları üzerinde durulması gerekmektedir....
Davalı, söz konusu bağımsız bölümün yüklenici Kooperatif ile sözleşme gereğince adına tescil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dava, kooperatif üyeliğinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Dosya kapsamına göre; dava dışı yüklenici ile arsa malikleri ... ile dava dışı arsa maliki ... ve ... arasında 13.06.1995 tarihinde arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi düzenlenmiş olup, sözleşmeye göre 4 daire arsa maliklerine ait olup bu daireler inşaat tamamlandıktan sonra belirlenecektir. Yine aynı sözleşmeye göre arsa maliklerinden... ve ... birer daire alacaklardır. Davalı binanın tamamlanmadığı, eksik bırakıldığı hususunda bir beyanda bulunmamıştır. Gelen tapu kayıt içeriğine göre, kat irtifakı 27.04.1999’da kurulmuş olup, D Blok 11 numaralı bağımsız bölüm ile ......