Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, henüz işin başında yükleniciye bir kısım tapu paylarının devredilmesi avans niteliğindedir. Arsa sahiplerinin yükleniciye kat karşılığı sözleşme gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Borçlar Kanunu'nun 162. ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca; yüklenici hak ettiği oranda alacak haklarını üçüncü kişilere temlik edebilir. Ancak, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde, bu tapu payları, talep halinde arsa sahibine geri döner.Yükleniciden arsa payı satın alanlar ise, ancak yüklenicinin arsa sahibine karşı edimini tam olarak yerine getirmesi halinde arsa paylarına hak kazanabileceklerinden, Türk Medeni Kanunu'nun 1023. maddesindeki iyiniyet kuralından faydalanmaları mümkün değildir....
Emlaka devretmesinin kendi hakkının kaybına neden olabileceği, arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapımı ile ilgili yerleşik içtihatların davacı ile davalı ... arasında uygulanması mümkün bulunmadığı gerekçesi ile asıl ve birleşen davalardaki tapu iptali ve tescil taleplerinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Alacağın temliki ve borcun nakli dava tarihinde yürürlükte bulunan Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
Yevmiye numarasına kayıtla “Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” imzalandığını, sözleşmede müvekkili kooperatif arsa sahibi, davalı şirket yüklenici sıfatıyla imzaladığını, sözleşmenin konusu “…parsel" üzerinde yapılacak inşaatın yüklenici tarafından bu sözleşme şartları ve tasdikli projelerine ve işbu sözleşme eklerine uygun biçimde yapılıp kat mülkiyeti tapuları alınarak iş sahibine teslimi olduğunu, teslim tarihinin 01.04.2016 tarihi olmasına rağmen iskan ruhsatı alınarak arsa sahibi müvekkil kooperatife teslim edilmediğini, eserde pek çok eksik ve ayıplı imalat olduğu gibi, iskan ruhsatı da alınmadığını belirtip eksik ve ayıplı işler bedelinin davalının temerrüde düştüğü 28.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tahsiline karar verilmesini, davalının tapu iptali tescil talebi ile .......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, sözleşmenin iptali isteğine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununa 6572 sayılı Kanunun 27. maddesiyle eklenen Geçici 14. madde gereğince Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 19.01.2015 tarihli ve 2015/8 sayılı Kararına göre ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 23. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ancak, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60. maddesinde 6644 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gereğince görev uyuşmazlığının giderilmesi için dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna sunulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, görev sorunu giderilmek üzere dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 06.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, İİK'nın 94. maddesine göre tapu iptal ve tescil davasıdır. 1-Mahkemece, davacının bu davayı açmasına esas teşkil eden alacağının tutarı, arsa sahipleriyle yüklenici arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin hükümleri mevcut kat ve daire sayıları ile inşaatın dava tarihi itibariyle tamamlanma durumu göz önüne alındığında, bir kısım alacaklılar dışında ayrıca genel iskânın alınmadığı anlaşılmış olup davalı arsa sahibince kademeli devrinde kabulü konusunda yüklenicinin bu arsa da hiçbir daireye hak kazanamadığı sonucunu doğuracak nitelikte yüklenicinin arsa sahibine borçlu olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur....
nın edimini yerine getirmediği, bu nedenle tapu iptali tescil davasının reddi gerektiği, taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin halen yürürlükte olduğu, feshiyle ilgili herhangi bir işlem bulunmadığı, bu durumda arsa sahibinin birleştirilen dosyada eser sözleşmesinden kaynaklı tazminat davası açmasının mümkün olmadığı, ancak İmar Kanununa aykırı yapılan kısımların kal'ini isteyebileceği, ancak dosyada bu yönde talep olmadığı,imara aykırı yapılan yapıların ekonomik değerinin olmadığı, buna dayanarak tazminat istemlerinin yerinde görülmediği gerekçesiyle, tapu iptali tescil davasının reddine, birleşen 2003/400 Esas sayılı dosyada tazminat davasının reddine, birleşen dosyada karşı davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davalı-karşı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. ... 11. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının istemi davalı ... Grup Yapı İnşaat ... Kuyumculuk San. Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi uyarınca davacıya sözleşmeye uygun şekilde bir adet daire tesliminde yapılan hatadan dolayı tapu iptali ve tescildir....
Şti. ile dava dışı arsa maliki ... arasında düzenlenen 22.05.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra arsa maliki 11.06.2009 tarihinde çekişmeli taşınmazdaki 11/20 payını tapudan davalı yükleniciye devretmiş ise de; yukarıda açıklandığı üzere arsa sahibinin eserin tesliminde vermesi gereken arsa payını inşaat aşamasında yükleniciye devretmesi, arsa sahibinin yükleniciye kredi kullandırması demek olduğundan avans niteliğindedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan arsa malikinin bu sözleşmeden kaynaklanan def’ilerinin savunma yoluyla ileri sürebilmesi için davada davalı olarak yer alması zorunludur. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan arsa malikinin usulünce davaya dahil edilmesini sağlamak ve yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda taraf delillerini değerlendirmek ve hasıl olacak sonuca göre bir karar vermek olmalıdır....
