Asıl dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 162 (TBK 183). maddesi uyarınca temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri, taraflarına karşılıklı haklar ve borçlar yükler. Öncelikle üzerine inşaat yapılacak arsayı yükleniciye teslim etmesi gereken arsa sahipleri, yüklenicinin karşı edimini yerine getirmesinden sonra yükleniciye sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu devretmekle yükümlüdür. Yüklenicinin temel borcu ise eseri (binayı) meydana getirmektir. Binanın inşaasından maksat, yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir....
Ancak, bu tür davalarda yükleniciden temellük edilen kişisel hakka dayanılarak ifanın arsa sahibinden istenmesi halinde mahkemece, yüklenicinin sözleşmesine göre gerçekte neyi istemeye hak kazandığı yönü üzerinde durulmalıdır. Çünkü, yüklenici üçüncü kişiye ancak arsa sahibinden, neyi hak kazanmışsa onu temlik edebilir. Gerçekten de temlik sözleşmesinin konusu bir borç ilişkisinden doğmuş olan alacak ne ise odur. Az yukarda da sözü edildiği üzere davacıların istemlerinin dayanağı, alacağın temlikine ilişkin Borçlar Kanununun 162 ve devamı maddeleridir. Temlik işlemi nedeniyle alacak ve ona bağlı olan bütün yan ve öncelikli haklar devralana geçer. Yine, temlik işleminin yapıldığı ana kadar temlik sözleşmesinin dışında kalan ve işlemin tarafı olmayan (somut olayda arsa sahibi) arsa sahibi işlemin yapıldığı andan itibaren temlik işleminin tarafı olur ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklarını ona karşı (üçüncü kişiye) ileri sürer hale gelir....
Temlikin, temlik edenle borçlu (arsa sahibi) arasında bazı ilişkilerin doğmasına neden olduğu çok açıktır. Zira temlik alan evvelki alacaklının yerine geçmiş borçludan (arsa sahibinden) ifayı istemek, gerektiğinde de borçluyu ifaya zorlamak onun hakkı olmuştur. Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/201 ESAS, DAVA KONUSU : Arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali tescil KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davalılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 19/01/023 KARAR TARİHİ : 25/01/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 25/01/2023 Mahkememize açılan Tapu İptali Ve Tescil davasının dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, arsa sahibi ve müvekkili arasındaki 08.06.2018 tarih ve 22167 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" gereğince arsa sahibinin arsa payı devir borcuna dayanan davalı kooperatif adına tapu kayıtlı ... nolu bağımsız bölüm sayılı taşınmazların taraflar arasındaki “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" nin 3. maddesi uyarınca davalı kooperatifin tapuda ferağ işlemi yapmasına icbar edilmesine; davalı kooperatifin tapuda adına kayıtlı olan ve yukarıda belirtilen taşınmazların tapularının iptali ile müvekkili şirket adına cebren tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.05.2012 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil olmazsa tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davalı şirket yönünden tazminat isteminin kabulüne dair verilen 25.03.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı şirket vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yüklenicinin temliki nedeniyle tapu iptali ve tescil ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir....
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; kesinleşen mahkeme ilamları ile, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşmenin feshine karar verildiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu davadışı yüklenici firma tarafından Selmin Unan'a satışı yapılan 4 no'lu bağımsız bölümün tapusunun iptal edilerek davacı kooperatif adına tescil hükmü kurulduğu, Yargıtay uygulamalarına göre henüz işin başında yükleniciye bir kısım tapu paylarının devredilmesinin avans niteliğinde olduğu, BK'nın 162 ve devamı maddelerine göre yüklenicinin ancak hak ettiği oranda alacak haklarını 3. kişilere temlik edebileceği, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu tapu paylarının BK'nın 108/1. maddesi uyarınca talep halinde arsa sahibine geri döneceği, davalının tapu kayıtlarındaki yolsuz tescilden iyiniyetli olarak edimde bulunduğunun kabul edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalılar ......., ... ve ..., ..., ... ve ..., ..., ..., ..., ... ile ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davacı arsa sahibi ile davalılardan.......arasında düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca taşınmazın yükleniciye devredildiğini ve kat irtifakı kurularak diğer davalılar adına tescil edildiğini, ancak yüklenicinin inşaata başlamadığını öne sürerek taraflar arasında imzalanan sözleşmenin feshi ile davalılar adına kayıtlı olan tapuların iptali ile haciz ve ipoteklerden ari olarak müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalılar ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur....
HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 287 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.05.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali tescil veya tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; tapu iptal tescil isteminin kabulüne dair verilen 07.05.2008 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı Kemal vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademedeki istek, yükleniciye satış vaadi sözleşmesi nedeniyle yapılan ödemenin ve cezai şart alacağının tahsili istemlerine ilişkindir. Davalı yüklenici davanın reddini savunmuştur. Diğer davalı arsa sahibi Kemal, yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğini, açılan davanın reddini savunmuştur....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalılar ... ve ...’nın da aralarında bulunduğu arsa sahipleri arasında düzenlenen 03.11.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, müvekkiline isabet eden 16 ve 22 nolu bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarına, adı geçen davalıların borçları nedeniyle, diğer davalıların alacaklı bulunduğu icra dosyalarından hacizler konulduğunu ileri sürerek, anılan bağımsız bölümlerin müvekkili adına tescilini ve tapu kayıtlarındaki hacizlerin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı arsa sahipleri ... ve ..., davaya cevap vermemişlerdir. Bir kısım davalılar vekili, diğer davalı arsa sahiplerinden alacaklı bulunan müvekilleri lehine dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarına haciz uygulattıklarını, hacizlerin konuldu tarihte tapuda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhi bulunmadığından, davacının şahsi hakkını müvekkillerine karşı ileri süremeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
