Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 10.08.2018 tarihinde verilen dilekçeyle tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın reddine dair verilen 26.09.2019 tarihli hükmün Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluyla incelenmesi davacı tarafından talep edilmiştir. Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya ve içeriği incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü. KARAR Dava, tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini istemine ilişkindir. Yerel mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekilince istinaf talebinde bulunulması üzerine Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ilkesi dikkate alındığında; Dava konusu taşınmazların tapu kaydı üzerinde 14/03/1991 tarihinde irtifak hakkı tesis edildiği, davacı tarafından idare tarafından takdir edilen bedel ödenerek hattın 28/02/2018 tarih 84061 sayılı yönetim kurulu kararı ile demonte edildiği ve tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edildiği anlaşılmakla; Dava konusu taşınmazlar üzerinde tesis edilen irtifak hakkı nedeni ile varsa davalı idareden kamulaştırma ve ödeme belgeleri celp edilerek dava konusu taşınmazlar için kayıt malikine ödeme yapılıp yapılmadığı araştırılarak, ödeme yapılmadığının anlaşılması halinde irtifak hakkının da bedelsiz terkini gerekeceği düşünülmeden yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmediğinden, Doğru görülmediğinden, sair istinaf nedenleri incelenmeksizin yukarıda açıklanan eksiklik giderildikten sonra yeniden karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/10/2020 NUMARASI : None DAVA KONUSU : Deplase Nedeni İle İrtifak Hakkının Terkini KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Kirazlı Mahallesi, 2587 ada 14 parsel sayılı taşınmazda 08.03.1989 tarihi ve 2870 yevmiye no ile Türkiye Elektrik Kurumu lehine irtifak hakkı bulunduğunu, taşınmaz üzerindeki yüksek gerilim hattının sökülerek kaldırıldığından tapu kaydındakı irtifak hakkının terkinin gerektiğini beyanla mahkemece belirlenecek irtifak hakkı bedelinin dava tarihindeki değerinin depo edilmesi ve tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edilmesini talep ve dava etmiştir....
Dairemizin bu kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 5.HD.sinin 2022/8194 esas 2022/17033 karar sayılı kararı ile: " Davacılar vekili tarafından dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan enerji nakil hattının idarece deplase edilmesi nedeniyle tapu kaydındaki irtifak şerhinin terkini talebi ile davalı idareye yazılı olarak başvurulması üzerine davacıların pazarlık görüşmesine çağrıldığı, bundan sonra dava açıldığına göre; bedelsiz terkin isteyen davacı tarafın yargılama aşamasında irtifak hakkının usulüne uygun yapılan kamulaştırma işlemi ile tesis edilmediği gerekçesiyle davasını ıslah ederek kamulaştırmasız el atma tazminatı da istediği, ancak dosya içeriğinden dava konusu taşınmazın tapu kaydında 06.06.1975 tarihli ve 3428 yevmiye numaralı, 02.06.2016 tarihli ve 18983 yevmiye numaralı 1.147,42 m² alanlı iki ayrı irtifak şerhinin bulunduğu, dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının bedeli karşılığında veya bedelsiz olarak...
Yönetim Kurulu Kararı ile deplase edilmesine karar verildiği, enerji nakil hattının davalı idare tarafından deplase edilmesi üzerine, davacıların taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak hakkının terkini karşılığı olarak dava konusu taşınmaz için 26.160,00TL belirlendiği, davacı tarafça 26/12/2012 tarihinde bedel ödenerek tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edildiği, tarafların irtifak hakkının terkini konusunda anlaştıkları ancak bedelde uzlaşamadıkları, her ne kadar tesis edilen irtifak için arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazın emsal incelemesi yapılarak değeri belirlendikten sonra dava konusu taşınmazın tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattının taşınmazdan geçiş güzergahı dikkate alınıp, söz konusu enerji nakil hakkı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek olan değer düşüklüğü oranı belirlenip taşınmazın tamamının değeri ile bu oranın çarpılması sonucu irtifak tesisi nedeniyle taşınmazda...
Dava, irtifak hakkının terkini isteğine ilişkindir. Taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı niteliği itibariyle üst hakkıdır. Üst hakkı, başkasının taşınmazı üstünde veya altında inşaat yapma veya önceden yapılmış bir inşaatı koruma yetkisi sağlayan ve inşaat üzerinde irtifak hakkı sahibine mülkiyet hakkı kazandıran bir irtifak hakkıdır. Üst hakkı Türk Medeni Kanununun 726. ve 826-836. maddelerinde düzenlenmiştir.Üst hakkı olarak tanımlanan bu hakkın, bağımsız ve sürekli nitelikte ise hak sahibinin istemi üzerine tapu kütüğüne “taşınmaz” olarak kaydı Türk Medeni Kanununun 826.maddesinin 3.fıkrası hükmü uyarınca mümkündür. En az otuz yıl için kurulan üst hakları sürekli nitelikte kabul edilir. Üst hakkını bağımsız kabul edebilmek için de başkasına devrinin taraflarca kısıtlanmamış olması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 03.03.2010 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkının terkini ve alacak istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 22.12.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini ve alacak istemlerine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın konusuz kalmış olması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki taşınmazın tapu kaydındaki irtifak şerhinin terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak şerhinin terkini istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
. - 1994/49 K. sayılı kararı ile orman niteliğiyle Hazine adına hükmen tescil edilmiş, davacı Orman Yönetimi orman olan taşınmazın üzerinde TTK lehine irtifak hakkı şerhi ve davalı ... lehine kullanım hakkı şerhi bulunduğu, ormanlar üzerinde kişi ve kurumlar lehine hiç bir şekilde şerh konulamayacağı iddiasıyla tapu kaydındaki davalı ... lehine bulunan irtifak hakkına ilişkin şerhin ve davalı ... lehine kullanım hakkına ilişkin şerhin iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne; 126 ada 11 nolu parselin tapu kaydının beyanlar hanesindeki "1979 yılından beri ... oğlu ...'ün kullanımındadır" şerhinin ve 07/04/1989 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle ... Kurumu lehine tesis edilen irtifak hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir Dava, tapulu taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini ve kullanım şerhin silinmesine istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 05.10.2007 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08.05.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... vekilleri tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir. Davacı, 5 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının terkinine Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açarak, Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı davada talep etmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesinde görevsizlik kararı verilmesi üzerine Sulh Hukuk Mahkemesinde yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı ... ve ... temyiz etmiştir....
