"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Muvazaa nedeni ile tapu iptali ve tescil talebine ilişkin olarak açılan davada Urla Asliye Hukuk ve ... 1.Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, boşanma Davası nedeni ile taşınmazların muvazaalı olarak kaçırıldığı iddiası ile açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Urla Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, davacı ... Var ile davalı ... arasında boşanma davası bulunduğu ve Aile Hukukundan kaynaklanan Tapu iptali ve Tescil davası olduğundan, boşanma davasının görüldüğü Aile Mahkemesinin görevli ve yetkili olduğu gerekçesi ile ... Aile Mahkemesine görevsizlik ve yetkisizlik kararı verilmiştir. ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu olan taşınmazın aile konutu olduğunu, davalı eşi ...'nın bu taşınmazı ...'e sattığını, bu işleme rızasının bulunmadığı, satış işleminin Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesine aykırı olduğunu belirterek aile konutu hukuki sebebine dayalı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı eş ... adına tescilini ve aile konutu şerhinin konulmasını talep etmiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda ise davanın kanıtlayamadığı gerekçesiyle reddine karar verilmiştir. Dosya kapsamından, tapu iptali ve tescili istenen taşınmaz davalı eş ... adına kayıtlı iken, ...'nın bu taşınmazı 19.11.2013 tarihinde dava dışı ...'...
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının aile konutu şerhi konulması davasına yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2-Davacınm tapu iptali ve tescil davasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Davacı, dava dilekçesinde davalılardan eşi olan Rüstem'in kendi adına kayıtlı olup, tarafların aile konutu olarak kullandıkları taşınmazı, kendisinin izni ve haberi olmadan davalı ...'e devrettiğini, davalı ...'in de taşınmazı diğer davalı ...'...
Aile konutu niteliğinde olan taşınmaz için davacı eşin açık rızası alınmadığından cebri satış sonucu davalı banka adına tescil edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı eş Recep adına tesciline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere; 1- Bozma kapsamı dışında kalan hususlar yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, 2- Tapu iptal ve tescil davasının KABULÜNE, çekişmeli Bingöl ili, Merkez ilçesi, Bahçelievler Mah. 626 ada 15 parselde kayıtlı 10 numaralı bağımsız bölümün davalı Türkiye Vakıflar Bankası A. Ş. Üzerine olan tapu kaydının iptali ile davalı T3 adına TAPUYA KAYIT VE TESCİLİNE, 3- İİK 2. Maddesi uyarınca hüküm özetinin ilgili tapu müdürlüğüne bildirilmesine, Dair, davacı vekili Av. T2 davalı T3' ve davalı Vakıfbank vekili Av....
Davacı 3.kişi vekili istinaf başvurusunda özetle; müvekkilinin aile konutu olan taşınmazda halen oturmakta olduğunu evin, Eskişehir 1. Aile Mahkemesi'nin 2020/49 Esas sayılı boşanma davasında mahkemece müvekkiline tahsis edildiğini, Eskişehir 2. Aile Mahkemesi'nin 2018/124 Esas sayılı dosyasının 14/02/2018 tarihli tensip 5 nolu ara kararı ile dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerine tedbir konulmasına karar verildiğini, aile konutu vasfının tartışmasız olduğunu, Mahkemenin aile konutu şerhi bulunmadığına kanaat getirdiği halde bu konuda dava açmak için yetki ve süre vermediğini, Eskişehir 5. Aile Mahkemesinin 2021/469 Esas sayılı dosyası ile tapu iptali ve tescil ve aile konutu şerhi verilmesi için dava açıldığını, davanın bekletici mesele yapılmasını ve kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Uyuşmazlık; tahliye emrine dayalı takibin iptali istemine ilişkin şikayet niteliğindedir....
a satıldığı iddia edilerek tapu iptal ve eski malik eş olan ... adına tescil ve aile konutu şerhi konulması talep edilmiş, mahkemece tapu iptal ve tescil davasının reddine, aile konutu şerhi konulması davasının ise kabulü ile taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiş, tapu iptal ve tescil davasının reddine dair hüküm temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Dava konusu taşınmazın mülkiyeti üçüncü kişi davalı ...'e aittir. Mülkiyeti üçüncü kişiye ait konutun tapu kütüğüne malikin tasarruf yetkisi ve temlik hakkını sınırlayıcı şerh konulmaz. Gerçekleşen bu hale göre aile konutu şerhi davasının reddine karar verilmesi gerekirken kabulü doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir. 2-Mahkemece davacı tarafından açılan Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesine dayalı tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmiş, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 2016/17701 Esas 2019/7854 Karar sayılı 25/06/2019 tarihli ilamı) Somut olayda dava dilekçesinde dava konusu taşınmazın boşanma öncesi kendisinden mal kaçırmak amacıyla muvazaalı bir şekilde davalıya devredildiği iddiası ile tapu iptal ve tescil ile taşınmaza aile konutu şerhi işlenmesi talep edilmiştir. Yukarıda belirtilen Yargıtay kararında da açılandığı üzere TBK'nın 19. maddesine dayalı hakka ilişkin muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescili talebi bakımından uyuşmazlığın çözüm yeri HMK’nın 1 ve devamı maddeleri uyarınca belirlenecek genel mahkemelerdir. Her iki davanın birlikte görülerek karara bağlanması usul ve yasaya aykırıdır....
Tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde davanın aile konutuna dayalı tapu iptali ve tescil mi ( TMK m. 194) yoksa muvazaaya dayalı tapu iptali ve tescil davası mı ( TBK m.19) olduğu konusunda belirsizlik bulunmaktadır... hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde, davacının talebinin aile konutuna dayalı tapu iptal ve tescil davası mı (TMK m. 194), yoksa muvazaaya dayalı tapu iptal ve tescil davası mı ( TBK m. 19) olduğu hususunda talebin açıklattırılması, yukarıda açıklanan şekilde görev hususu da düşünülerek sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesi uyarınca işlem diğer eşin rızasına bağlı olmaktan çıkmış, dava açıldığı tarih itibariyle taşınmaz aile konutu niteliğini yitirmiş durumdadır. Açıklanan sebeple davacının tapu iptali ve tescil talebinin reddine hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerekmiştir. 2- Davacı, dava dilekçesinde tapu iptali ve tescil isteminin kabul edilmemesi halinde taşınmazın ekonomik karşılığının ödenmesini talep etmiştir. Yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple tapu iptali ve tescili isteminin reddi gerektiği nazara alındığında görev hususu da düşünülerek, deliller değerlendirilip davacının taşınmazın ekonomik karşılığının ödenmesi talebi yönünden bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir..." gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir....
kararı verilmesi gerekirken, işin esasının incelenmesi ve yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmayıp, bozmayı gerektirdiği gerekçesiyle temyiz edilen hükmün bozulmasına; bozma sebebine göre, davacının tapu iptali ve tescil ile taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına yönelik davasında diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir....
