Mahkemece, çekişmeli taşınmazların tapuda kayıtlı olmadığı ve de zilyetliğinin devri ile mülkiyetinin geçeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Oysa, dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacının miras bırakanının dava konusu taşınmazları tapu kaydı üzerinden 1973 yılında kayden temlik ettiği, aynı yıl içerisinde öldüğü, kadastro tespitlerinin ise 1975 ve 1976 yıllarında yapılarak 1977 yılında kesinleştiği görülmektedir. Bilindiği üzere, muris muvazaası nedeniyle dava açma hakkı murisin ölümü ile ortaya çıkar. Somut olayda, muris kadastro tespitinden önce öldüğünden, davada kadastro öncesi nedene dayanıldığı açıktır. Kadastro tespitleri 1977 yılında kesinleştiğine; eldeki dava da 2011 yılında açıldığına göre, olayda 3402 sayılı Kanunun 12/3. maddesinde yazılı hak düşürücü sürenin geçtiği kuşkusuzdur. Hal böyle olunca, davanın açıklanan gerekçeyle reddedilmiş olması sonucu itibariyle doğrudur....
Maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle davanın reddine dair verilen ilk karar doğru olup bu kararın davada kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil ve muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil olmak üzere iki ayrı talep olması nedeniyle bu taleplerin tefrik edilerek ayrı ayrı görülmesi gerektiği gerekçesi ile anılan kararın kaldırılmasına ilişkin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 12/11/2021 tarih ve 2021/1101 esas 2021/1234 karar sayılı kararı hatalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacılar, ..., ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazların kadastro tespiti sırasında anneleri ... adına tespit ve tescil edilmesi gerekirken babaları davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, Yusuf’un taşınmazları muvazaalı olarak davalı ...’e, onun da davalı ...’e temlik ettiğini ileri sürerek taşınmazların tapularının iptali ile payları oranında adlarına tescil istemişlerdir. Davalılar, süresinde davaya cevap vermemişlerdir....
Kadastro Mahkemesince Kadastro Kanununun 25. maddesine dayanılarak görevsizlik kararı verilmiş ise de, kadastro tutanağı düzenlenen üç adet taşınmaz yönünden taşınmazların aynına ilişkin olarak muvazaaya dayalı tapu kaydının iptali davasında, mirasçıların muvazaa nedeniyle akdin iptalini dava etmeleri yenilik doğurucu nitelik taşımadığından anılan Yasanın 25 ve 27. maddeleri uyarınca Kadastro Mahkemesinde bakılması gerekir. Muris muvazaası nedeniyle ölünceye kadar bakma akdine dayalı olarak oluşturulan dava konusu diğer dokuz adet taşınmazın tapu kayıtlarının iptali yönünden ise istem yenilik doğurucu davalardan olmakla, bu konudaki uyuzmazlı- ğın Kadastro Kanununun 25/son maddesi gereğince genel mahkemelerde görülmesi gerekmektedir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil (Muris Muvazaası Nedeniyle) K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastro öncesi nedenlere dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulunun 11.01.2019 tarihli ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 30.01.2019 tarihli ve 2019/1 sayılı Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilip, 31.01.2019 tarihli ve 30672 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2019 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (16.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 13/12/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ, TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. (Her nekadar karar başlığından muris muvazaası diye belirtilmiş ise de gerekçeli karar içeriğinden nitelendirme kadastro öncesi nedene dayalı iptal ve tescil olarak yapılmıştır). Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 19.01.2015 tarih ve 8 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 22.01.2015 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 02.02.2015 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 16.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren, Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,03.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Şu halde davaya konu uyuşmazlığın, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali tescil istemine ilişkin açılan davada verilen ihtiyati tedbir kararına yapılan itirazın reddi ara kararına yönelik olduğu, Hakimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesinin Bölge Adliye Mahkemelerinin iş bölümüne ilişkin 01/07/2022 tarih ve 1047 sayılı kararının A. Hukuk Daireleri Arasındaki İş Bölümü Kriterleri Başlıklı Ortak Hükümler alt başlıklı kısmının 3.maddesinde "Asıl davayla ilgili ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir taleplerine ilişkin kararların inceleme görevi, asıl davaya bakacak olan daireye aittir." denilmiş olduğundan , ve aynı işbölümü kararının 4. Hukuk Dairesi işbölümünün 36. Maddesinde yer alan "Kadastro öncesi nedenlere(zilyetlik,kamu orta malı iddiası dahil)dayanılarak genel mahkemelerde açılan (3402 Kadastro Kanunu m. 12) tapu iptal ve tescil davaları" ibaresi gereğince incelemenin 4....
Dolayısıyla eldeki dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davası ile birlikte Davacılardan T7 ve Hayriye Baş'ın Fazlı Yılmaz'ın mirasçısı olduğu da nazara alındığında kadastro sonrası muris muvazaası hukuki nedenine, diğer davalılar açısından ise kadastro sonrası muvazaa hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil davası olup bu taleplerin hak düşürücü süreye tabi olmadıkları halde davacılardan T7 ve Hayriye Baş'ın kadastro sonrası muris muvazaası, diğer davacıların ise kadastro sonrası muvazaa hukuki nedenine dayalı davaları hakkında hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verilmesi isabetsizdir....
Muris muvazaasının hukuksal kaynağını 01/04/1974 tarihli ve 1/2 sayılı içtihadı birleştirme kararı (tevhidi içtihat) oluşturur. Muris muvazaası bir kimsenin (miras bırakanın) mirasçısını, miras hakkından yoksun bırakmak amacıyla (mal kaçırmak için) tapuda kayıtlı olan taşınmazını, gerçek iradesi bağış yapmak olmasına rağmen satış ya da ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile mülkiyetini başkasını devir ve temlik etmesidir. Muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasının asıl dayanağı 01/04/1974 tarih ve 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararıdır. Bu içtihadı birleştirme kararı ancak, “Bir kimsenin kendi üzerine tapuda kayıtlı olan taşınmazını satım veya ölünceye kadar bakma akdi ile devretmesi durumunda” uygulanabilecektir. Satım veya ölünceye kadar bakma akdi ile bir kimsenin tapuda kayıtlı taşınmazını devretmesi hali dışında muris muvazaası hukuki nedenine dayanılarak tapu iptali ve tescil davası açılamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, davalı 159, 160, 161 ve 163 parsel sayılı taşınmazların 80/320'şer payının kadastro sırasında davalılarla ortak miras bırakanları ...adına tespit edildiğini, kendilerinin durumu böyle bildiklerini, intikal için ... Tapu Sicil Müdürlüğüne gittiklerinde taşınmazların belirtilen paylarının davalılar adına tespit ve tescil edildiğini öğrendiklerini, davalıların kötü niyetli olduklarını, taşınmazlardaki söz konusu payların miras bırakan ...'a ait olduğunu ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir. Davacılar, daha sonra muris muvazaası hukuksal nedenine dayanarak dava açtıklarını bildirmişlerdir. Müdahil davacı, taşınmazların kök miras bırakan...'den kaldığını, annesi...'...
