Dava, alacaklı tarafından İİK'nın 94/2. maddesi uyarınca icra müdürlüğünden alınan yetkiyle açılmış arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptâli ve tescil istemine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulü ile; ... ili ... ilçesi ... mahallesi 3021 ada, 5 nolu parsel A blok 7. Kat 13 nolu bağımsız bölümün davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile müdahil ... Dayanıklı Tüketim Malları Gıda İnşaat Tekstil İletişim Kimya Turizm Reklam ve Elektronik Sanayi Ticaret Limited Şirketi adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin vazgeçme nedeni ile reddine dair verilen kararın onanması üzerine asli müdahil vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur. Dosya incelenmek üzere Dairemize gönderilmiş ise de; Yargıtay 23. Hukuk Dairesi'nin 23.09.2019 tarihli, 2016/4528 Esas, 2019/3776 Karar sayılı onama ilamının ve asli müdahil ......
Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifâ talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli BK'nın 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez....
Dosyada bulunan tapu kaydı ve satış akit tablosuna göre kat irtifakı sonucu davacılardan ... adına kaydedilen dava konusu bağımsız bölümün 06.09.2012 gün 5889 yevmiye nolu resmi senet (taşınmaz satış akit tablosu) ile davacı arsa sahibi ... vekili tarafından davalı ...'e satılarak tapu kaydının davalı adına intikâl ettiği anlaşılmaktadır. Arsa sahipleri, edimini ifa etmeyen ve temerrüde düşen yüklenici ile aralarında var olan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden dönseler (fesih etseler) dahi, kendilerinin dönmeden önce üçüncü kişiye satış suretiyle devrettikleri tapu payının geri verilmesini bu kişiden talep etmeleri mümkün değildir. Çünkü satın alan kişi, tasarruf yetkisi olan arsa sahibinden bağımsız bölüm satın aldığından tescil işlemi yolsuz değildir. Tapuda devir işlemi arsa sahibince yapıldığından karine de arsa sahibinin kendisine ait bağımsız bölümü satmış olmasıdır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Dava, arsa maliki ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 24.01.2014 tarihli ve 2014/1 sayılı Kararı uyarınca ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 23. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 23. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 10.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DAVACININ İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, davalı arsa sahibi ve diğer davalı müteahhit şirketin akdetmiş olduğu birden fazla yapım sözleşmesi bulunduğunu, satış protokolünün her iki davalının onayı dahilinde yapıldığını yasal faiz işletilmesi gerektiğini belirterek, istinaf başvurusunda bulunmuştur. DELİLLER: Tapu Kaydı, satış protokolü vs. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil; ikinci kademede alacak istemine ilişkindir. Bilindiği gibi; eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.01.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07.05.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davalılar, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davalı arsa sahibi ... temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Davacı kooperatif devralan yüklenici, davalılar bir kısım arsa sahipleri olup dava arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâli ve tescil istemine ilişkindir. Yerel mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir....
Davalı-karşı davacı ..., yükleniciden bağımsız bölüm satın almış olup, yüklenicinin halefi olarak tapu iptâli ve tescil isteminde bulunduğuna göre tescile hak kazanabilmesi için yüklenicinin inşaatı sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, yapı ruhsatı ile imar mevzuatına uygun olarak tamamlayıp arsa sahiplerine ait bağımsız bölümleri teslim etmesi zorunludur. Yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden doğan haklarını bağımsız bölümü satın alarak temlik alan sözleşmede 3. kişi konumunda olan karşı davacının da, tescile hak kazanabilmesi yüklenicinin edimlerini yerine getirmesi koşuluna bağlı olduğundan, temliken tescil davasında yüklenicinin bıraktığı eksik ve kusurlu işleri gidermek ya da bedelini karşılamak zorundadır....
Hukuk Dairesi'nin 25.05.2017 gün ve 2016/4213-2017/1567 sayılı ilamı aleyhinde asıl ve birleşen dosya davalısı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmış olup, asıl dava gecikme tazminatı, birleşen 2010/511 Esas sayılı dava gecikme tazminatı, eksik işlerin yapılması ve yapı kullanma izin belgesinin alınması için nama ifaya izin ve satışa yetki verilmesi, yükleniciye özgülenen bağımsız bölümlerin adına tescili, birleşen 2011/5 Esas sayılı dosyadaki dava, yüklenici tarafından açılmış olup tapu iptâli ve tescil, birleşen 2012/55 Esas sayılı dosyadaki dava ise 11.12.2010 tarihinden bu davanın açıldığı 31.01.2012 tarihine kadar gecikme tazminatı alacağının tahsili istemine ilişkindir....
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
