Mahkemece, yüklenicilerin sözleşmeden doğan edimlerinin eksikliklerinin katlanılabilecek boyutta bulunmadığı ve davalı ...'in kötüniyetli olduğu kanıtlanamadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ve davalı arsa malik ... vekili temyiz etmiştir. Dava, davalı yükleniciden temlik alınan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat istemlerine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
Davalı yüklenici ..., kazandığı şahsi hakkı ...’a temlik etti ise de bedelin ödenmediğini, davalı arsa sahibi ... yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan haklarını 12.04.1999 tarihinde davalı kooperatife devrettiğini, ... kazandığı şahsi hakkı davacıya temlik ettiğini, davalı ikinci yüklenici kooperatif ise dava konusu dükkanın 12.04.1999 tarihinde yapılan temlikle ilk yüklenici ...’ya bırakıldığını bildirmiştir. Mahkemece, resmi biçim koşuluna uyulmadan yapılan sözleşmeye değer tanınamayacağından bahisle ilk kademedeki mülkiyet aktarımı isteği reddedilmiş, davacı tarafından ödendiği anlaşılan 5.000,00 TL’nin davalı ...’dan tahsiline karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Burada öncelikle, arsa payı karşılığı inşaat yapım işini yüklenen yüklenicinin kazanacağı hakkın ne olduğu hususu üzerinde durulması gerekmektedir....
Karar, davacı ... vekili ve ... tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, 28.04.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. Feshi istenilen sözleşmede davacılar dışında arsa maliklerinin imzalarının bulunduğu anlaşılmıştır. Her ne kadar, tapu kayıtlarından, dava açılmadan önce davacıların diğer paydaşların paylarını devraldıkları anlaşılmışsa da; dosya kapsamından, feshi istenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan hak ve yükümlülüklerin de devredildiğine ilişkin bir delil bulunmamaktadır. Bu sebeple, mahkemece yargılama sonucunda verilecek karar, sözleşmede imzası bulunan ancak davada taraf olarak gösterilmeyen bu arsa sahiplerinin de hukukunu etkileyecektir. ...'...
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, imar uygulaması sonucu, sözleşmeye konu parsellerden dava konusu 21622/1 nolu parselin, açık pazar yeri olarak kamu hizmetine ayrıldığı, üzerine inşaat yapılmasının mümkün olmadığı, taraflar arasındaki sözleşmede üzerine inşaat yapılan parsellerden yükleniciye pay devri yapılmasının amaçlandığı, üzerine inşaat yapılmayan bu parselden pay devri yapılamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki 12.04.2000 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, davacı yüklenici kooperatif, imar uygulamaları ve projelendirme sonucu çıkacak olan daire sayısının %36'sı ile 30.000,00 TL'yi davalı arsa sahiplerine vermeyi taahhüt etmiştir....
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, özellikle hakim hakkındaki red isteğinin 1086 sayılı HUMK’nun 29. maddesine ve bilirkişiler hakkındaki red istemin de aynı kanunun 277. maddesine göre koşullarının oluşmamış olmasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan fesih, tazminat ve tapu iptal-tescil istemine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenmiş 01.08.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre davalılardan yüklenici... inşaatı sözleşmesine, ruhsatına ve ruhsata esas projelere uygun şekilde inşa edip teslim ettiğini kanıtlayamamıştır....
Taraflar arasında imzalanan 25.08.2000 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenici tarafından inşa edilecek villaların anahtar teslimi olarak arsa sahiplerine teslim edilmesi halinde teminat olarak bırakılan 2 no.lu villanın yüklenici adına tescil edileceği kararlaştırılmıştır. Karşılıklı edimleri içeren sözleşmelerde, bir tarafın diğer taraftan edimini yerine getirmesini isteyebilmesi için, TBK'nın 97. maddesine göre, öncelikle kendi edimini ifa etmiş olması gerekir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince yüklenicinin bedele, başka bir anlatımla sözleşmede kararlaştırılan arsa payı veya bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi için inşaatı sözleşme ve ekleri ile tasdikli proje ve inşaat ruhsatı ile kamu düzeninden olan imar mevzuatı ve yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tamamlayıp, arsa sahiplerine teslim etmesi gerekir. İnşaat yapma borcunu yerine getirmeyen yüklenici, arsa sahibinden tapu devrini isteyemez. .../......
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademedeki istek ise ödemeler tutarı 22.000 Euro’nun tahsili istemlerine ilişkindir. Davalı yüklenici, davanın reddini savunmuş, diğer davalı arsa sahibi edimlerin yerine getirilmediğini belirtmiştir. Mahkemece, davacının mülkiyet aktarımı istemi kabul edilmiştir. Hükmü, davalı arsa sahibi ... temyiz etmiştir. Davalılar arasındaki biçimine uygun düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre çekişme konusu 36 numaralı bağımsız bölüm yükleniciye bırakılması kararlaştırılan yerler içindedir. Kuşkusuz, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar. Yüklenici bu hakkını doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi Borçlar Kanununun 163. maddesi hükmünce yazılı olmak koşulu ile üçüncü kişilere de temlik edebilir. Davadaki istemin dayanağı 29.07.2002 tarihli temlik işlemidir....
Mahkemece bozma ilamlarına uyarak yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın kısmen kabulü ile 1998 ve 2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerin feshine, tazminat talebinin reddine, birleşen 2008/213 Esas sayılı davada; 10.000,00 TL imalat bedelinin tahsiline, birleşen 2019/354 Esas sayılı davada eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli 61.801,01 TL’nin tahsiline, birleşen 2019/336 Eas sayılı davada; tapu iptal tescil talebinin reddine, 90.000,00 TL rayiç bedelinin tahsiline, birleşen 2011/361 Esas sayılı davada; 1998 ve 2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelere yönelik taleplerin derdestlik nedeni ile reddine, 2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine yönelik talebin esastan reddine, birleşen 2016/433 Esas sayılı davada 67.500,00 TL’nin tahsiline karar verilmiştir. Karar yüklenici ... ile ... , kat malikleri ..., ..., ..., ... ve arsa sahipleri ..., ..., ..., ... ve ... tarafından tarafından temyiz etmiştir....
Kararı asıl davada davacı-karşı davada davalı vekili ve karşı davada davalı -karşı davacı vekili temyiz etmiştir. 1- Asıl davada davacı vekilinin temyiz istemi yönünden; Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2- Asıl davada davalı- karşı davada davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince; Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil, karşı dava ise eksik işlerin tespiti ile ifası ve gecikme tazminatı istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan tapu paylarına hak kazanabilmesi için inşaatı sözleşmesine, plan ve projesi ile imar mevzuatına uygun bir şekilde tamamlaması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı tapu iptali ve tescil davasının reddine, alacak davasının kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
