- K A R A R - Davacılar vekili, davalı şirket ile davacılar arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davacılara verilmesi gereken taşınmazların teslim edilmediğini, sözleşmeye göre ruhsat tarihinden 20 ay sonra teslim edilmesi gerektiğini, sözleşme yapıldığı tarihteki imar planının değişmesi nedeni ile fazladan kazanılan bağımsız bölümlerin davalı adına olduğunu ileri sürerek, davacılara düşen bağımsız bölümlerin tapu iptali ve tesciline, teslim süresinin dolduğunu ileri sürerek davacılara verilmesi gereken taşınmazların tapu iptali ve tesciline, geç teslim nedeni ile tazminata ve fazladan kazanılan dairelerin davacılara hisseleri oranında tapu iptali ve tesciline mümkün olmadığı takdirde bedeline hükmedilmesini talep ve dava etmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki maddi, manevi tazminat, tapu iptali ve tescil davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı tapu iptali, tescil ve manevi tazminat davasının reddine, maddi tazminat davasının kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....

Mahkemece, iddia savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı yüklenicinin edimlerini süresinde ifa etmediği, davacının fesih talebinde haklı olduğu gerekçesi ile fesih talebinin kabulüne, tapu iptali ve tescili istenen taşınmazın ise sözleşmede yükleniciye düşen bağımsız bölümlerden olduğu, tapu kayıtlarının incelenmesinde davacı tarafından diğer davalılara satıldığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescil talebinin reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin feshi ve tapu iptal tescil istemine ilişkin olup mahkemece taşınmazların arsa sahibi tarafından davalılara satıldığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescil isteminin reddine karar verilmiş ise de davacının satışı yüklenici adına yaptığı ve bedelin yüklenici tarafından alındığı savunması karşısında yapılan araştırma hüküm kurmak için yeterli değildir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil veya tazminat davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 11.12.2015 gün ve 2015/1308 Esas, 2015/11513 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde bir kısım davalılar vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat isteğine ilişkindir. Bir kısım davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin reddine, tazminat isteminin kabulüne karar verilmiştir....

Yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonunda dava konusu taşınmazda herhangi bir inşaat faaliyetinin bulunmaması, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olabileceğini gösteren fiziki bir durumun bulunmaması, taşınmazın boş arsa vasfında olması, beyanlarında samimi oldukları kanaatine varılan tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davalıların kural olarak iyiniyetli kabul edilmesi gerektiği ve aksinin ispat edilemediği kanaatine varıldığından tapu iptal ve tescil talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. " gerekçesiyle; davacıların davalılar Tayyip ve Erdal’a yönelik tapu iptal ve tescil davalarının ayrı ayrı reddine, davacılar ile davalı Göktürk Yapı Dekorasyon İnş. Ltd. Şti. arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçersiz olduğunun tespitine karar verilmiştir....

Anılan hükme göre; “eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir." Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun şekilde imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da yüklenici edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olaya gelince; arsa sahibi ile yüklenici arasında 01.11.1991 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, davacı harici şekilde düzenlenmiş sözleşme ile dava konusu daireyi yükleniciden iş karşılığı almıştır....

Şöyle ki ; Bozma ilamı uyarınca yapılan isticvaba göre, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca arsa payının devredilme koşulları gerçekleştiğinden dava konusu bağımsız bölümün tapuda 26.07.2007 tarihli satış işlemi yoluyla yüklenici adına tescil edildiği ve gerçekte para ödenmediği anlaşılmıştır. Tapuda 26.07.2007 tarihinde yükleniciye yapılan satışın amacının yaptığı inşaat nedeniyle arsa payı devretmek olduğundan bozma ilamı uyarınca davada 08.01.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin arsa sahibi olan tarafı ...’nın da davalı olarak yer alması zorunlu olduğundan mahkemece bu kişiye karşı dava açmak üzere uygun bir mehil verilerek, açıldığı takdirde eldeki dava ile birleştirilerek, arsa sahibinin de savunma ve delillerinin toplanmaması, ayrıca satış sözleşmesinde nitelendirilen yerle zemin artı 1....

Her arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden tapu intikali yapılan yükleniciden tamamen iyi niyetli olarak arsa payı veya bağımsız bölüm satın alanın bu iktisabını geçersiz saymak TMK nın 1023. maddesi karşısında açıkça Kanuna aykırı davranmak olacaktır. Arsa sahibi iyi niyetli ve risk almak istemiyorsa; tapu devrinin, sözleşme nedeniyle yapıldığını tapunun beyanlar hanesine şerh vermek suretiyle üçüncü kişilerin iyi niyet iddialarını bertaraf edebilir. Tapu siciline basit bir şerh vermekten kaçınan arsa sahibinin tamamen iyi niyetli üçüncü kişiler karşısında ve onların zararına sebep olacak şekilde korunması menfaatler dengesine aykırıdır. Somut olayda, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici arasında 18.06 2013 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış ve bu sözleşme gereğince arsa sahibi taşınmazını yükleniciye tapuda devretmiştir....

DANIŞTAY SAVCISI : … DÜŞÜNCESİ : Dava, İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi, … mahallesi, … mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmaz hakkında gerçekleştirilen "Düzenleme Şeklindeki Gayrimenkul Satış Vaadi ve İnşaat Yapım Sözleşmesi"nin tapuya şerh edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Arnavutköy Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işleme karşı yapılan itirazın reddine yönelik Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün … tarih ve E…. sayılı işleminin ve bu işlemlerin dayanağı olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının (Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tasarruf İşleri Dairesi Başkanlığı) 03/03/2009 tarih ve 2009/6, 1677 sayılı Genelgesi'nin "Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinin Şerhi ve Terkini" başlıklı "B" bölümünün iptali istemiyle açılmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1009. maddesinde; "Arsa payı karşılığı inşaat, taşınmaz satış vaadi, kira, alım, önalım, gerialım sözleşmelerinden doğan haklar...

Gerçekten, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile yüklenici arsa sahibine karşı kişisel hak kazanır. Koşulları yerinde ise, kazandığı kişisel hakkına dayanarak arsa sahibini bir şey vermeye veya yapmaya zorlayabilir. Kişisel hak kazanan yüklenici, bu hakkını doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi, şahsi hakkını arsa sahibinin rızası gerekmeksizin ve ancak yazılı olmak koşuluyla (BK. m.162,163) üçüncü bir kişiye de temlik edebilir. Kural, borç ilişkisinin sonucu olan edimin alacaklıya ifasıdır. Fakat hayat şartları, ticaret ve ekonomi gereksinmeleri, alacaklının ifayı beklemeden alacağını başkasına devretmesi veya borçlunun borcunu bir başkasına nakletmesi yollarının da açılmasını zorunlu kılmıştır. Somut olayda, dava konusu bağımsız bölüm kat karşılığı temlik nedenine dayalı olarak davalı yüklenici adına tescil edilmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde bina yapım işini borçlanan yüklenici, finans ihtiyacı duyar....