Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 12.01.2015 gününde verilen dilekçe ile muhdesatın aidiyetinin tespiti, tapu kaydına şerh verilmesi ve tescil, mümkün olmadığı takdirde muhdesat bedelinin tahsili istenmesi üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 15.06.2021 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece,Yargıtay 8....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti ... ile ... ve ... aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, ... İlçesi Merkez ... Mahallesi'nde kain kuzeyinde ... nolu parsel, güneyinde ... nolu parsel bulunan tapulama harici alan üzerindeki ev ve müştemilatın davacıya aidiyetinin tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı ... vekili, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar vermek gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabülüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. (4721 s.lı TMK 684/1 m.)...
Davacı vekili 28.09.2018 tarihli duruşmadaki beyanında ise; "her ne kadar 47 ada 3 parsel sayılı taşınmaz demiş isekde anılı parsel dava konusu taşınmazın kadastro tespitinden önceki parsel numarasıdır, ayrıca her ne kadar dava dilekçemizde terditli şekilde tapu iptali ve tescil olmadığı taktirde taşınmaz bedellerinin davacı müvekkile iadesini talep etmiş isek de talebimi ıslah ederek yalnızca ağaçların ve inşaat raporunda belirtilen yapıların muhdesat aidiyetinin tespiti ile beyanlar hanesine şerh düşülmesini talep ediyoruz" şeklinde beyanda bulunmuştur. Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş, davanın reddini savunmuştur....
Davalı vekili, dava konusu taşınmaz üzerinde bulanan tek katlı ev ve ağaçların müvekkiline ait olduğunu; muhdesatların aidiyetinin davacılar tarafından kabul edilmemesi halinde muhdesatın aidiyetinin tespiti için dava açmak üzere süre verilmesini istemiş, dava konusu taşınmazda ortaklığın mümkün ise aynen taksim değilse satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne, 1690 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil, tescil, elatmanın önlenmesi, muhdesatın aidiyetinin tespiti ... ile Hazine ve ... aralarındaki tapu iptali ve tescil, tescil, elatmanın önlenmesi, muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının reddine dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 04.04.2013 gün ve 407/166 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı ve davalı Hazine vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
Mahkemece; 2005 yılında taraflar arasında görülen, eldeki dosya davacılarının davalı olduğu muvazaaya dayalı tapu iptali ve tescil davasında, muhdesatlar konusunda bir talepte bulunmadıkları, dolayısıyla açılan bu muhdesat tespitine ilişkin davanın hakkın kötüye kullanılması mahiyetinde bulunduğu gerekçe gösterilerek ret kararı verilmiş, hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Dairemizce yapılan kanun yolu incelemesi neticesinde; 09.02.2016 tarihli ve 2014/18192 Esas, 2016/2024 Karar sayılı ilam ile; Ortaca Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.07.2005 tarihli ve 2005/4-276 Esas - Karar sayılı eldeki dosyanın davalısı ... ile dava dışı ... tarafından muvazaaya dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil davasında; 564 parselin ortak miras bırakan tarafından çocuklar Celal, Sadık ve ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kadastro tespiti sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın aidiyetinin tespiti ile bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi ... ve Hazine vekilleri yönünden verilen dilekçelerle istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kadastro tespiti sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın aidiyetinin tespiti ile bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... ve Hazine vekillerince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Mahkemece verilen karar yanlış olup kaldırılması olduğunu, hukuk usul ve esaslarına aykırı red kararının kaldırılması için istinaf kanun yoluna müracaat etmemiz gerektiğini, bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Ünye 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/187 esas, 2022/53 karar sayılı dava dosyasında verilen muhdesat aidiyetinin tespiti talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE," karar verilmiştir....
Ancak; 1-Davanın muhdesat bedelinin belirlenmesi, muhdesatın davacı idareye aidiyetinin tespiti istemine ilişkin olduğu ve mahkemece muhdesat bedeline hükmedildiği halde ayrıca davalıya ait hissenin iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmesi, 2- 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine 6459 sayılı Yasanın 6. maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından, ... Mahkemesinin 19.12.2013 tarih ve 2013/817 başvuru numaralı 1....
Öğretide ve Yargıtay’ın devamlılık gösteren uygulamalarında; taşınmaz hakkında derdest ortaklığın giderilmesi davasının, kentsel dönüşüm uygulamasının ya da kamulaştırma işleminin bulunması gibi istisnai durumlarda muhdesatın tespiti davasının açılmasında güncel hukuki yararın bulunduğu kabul edilmektedir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti talebinin niteliğine gelince, taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez ve kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti ve tapunun beyanlar sütununa tescili isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespiti isteğini de kapsadığı kabul edilmelidir....
