Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, bağıştan dönme (rücu) hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat isteğine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1.Bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun (TBK) 291. maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir. Haklı bir neden olmaksızın yerine getirilmemesi halinde de TBK.nın 295. maddesine dayanarak bağıştan dönme hakkını kullanıp verdiğini geri isteyebilir. Hemen belirtmek gerekir ki; bağış sözleşmesindeki koşul veya mükellefiyetin niteliğinin, kapsamının yerine getirilme zamanının tam olarak tespiti büyük önem taşır....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Asıl dava yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, karşı dava ise bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil ve alacak istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, asıl davanın kabulüne, karşı davada tüm taleplerin reddine karar verilmiş, karar davalı-karşı davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Somut uyuşmazlık kapsamı incelendiğinde; Mahkemece, yazılı şekilde davacının terditli taleplerinden ilki olan tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne dair karar yerinde olmamıştır. Mal rejiminin tasfiyesi isteğinde bulunan eşe ya da mirasçılarına tanınan hak ayni olmayıp, şahsi alacak hakkıdır (07.10.1953 gün 8/7 YİBK, 4721 sayılı TMK'nun 227/1, 231, 236/1 m). Buna göre, Mahkemece, tapu iptal tescil isteğinin reddi ile yukarıda izah edilen Dairenin yerleşmiş ilke ve esasları çerçevesinde davacının katkı payı alacak talebi yönünden bir karar verilmelidir. Açıklanan nedenler ile kararın bozulması gerekmiştir....
Asliye Hukuk ve ... 11. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde ise fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, taşınmazın bedeline mahsuben 50.000.-TL'nin tahsili istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi, taraflar arasında derdest boşanma davası bulunduğu, uyuşmazlığın TMK'nın mal rejimi ve katılma alacağına ilişkin hükümlere göre çözümlenmesi gerektiği ve aile mahkemesinin görevi kapsamında kaldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Aile Mahkemesi ise, davanın, BK'nın 295. maddesinde düzenlenen, bağışlamadan dönmeye dayalı tapu iptali ve tescil davası olduğu gerekçesi ile karşı görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, kayden maliki olduğu 116 ada 5 parsel sayılı taşınmazı, evlilik birliğinin devamını sağlamak ve ailevi sorumluluklarını yerine getirmesi amacıyla boşandığı eşi davalıya bağış yoluyla temlik ettiğini, ancak davalının kendisine fiziki şiddet uyguladığını, ailevi sorumluluklarını yerine getirmediğini ileri sürerek, tapu iptali ve tescil isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bağıştan rücu şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle kesinleşmiş boşanma kararında, davalı ...'...
Asliye Hukuk Mahkemesi SAYISI : 2018/391 E., 2019/329 K. 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, bağıştan rücu nedenine dayalı alacak isteminin yanında, dava konusu taşınmaza ilişkin (mülkiyet hakkına dayanmayan) tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 7. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple;Dosyanın YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,09.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
KARAR Dava, bağıştan rücu hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Taraflar arasında imar uygulamasından kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (1.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ne var ki; Yargıtay 1. Hukuk Dairesince de görevsizlik kararı verildiğinden 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6644 sayılı Kanunla değişik 60. maddesine göre görevli Dairenin belirlenmesi için dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna sunulması gerekmiştir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, eski ... ada ... parsel (yeni ... ada ... parsel) sayılı taşınmazın 1/2 payını 15/01/1997 tarihinde davalı ...'ya bağışladığını, "rücu etmek ve kayıt şartı" hakkının tapu sicilinin beyanlar hanesine şerh edildiğini, kayıtsız şartsız rücu hakkını saklı tutarak devir yaptığını, taşınmazın 1/2 payını devrettikten sonra davalının yanından ayrıldığını ve 1997 yılından itibaren nerede olduğunu bilmediğini, bağıştan rücu şartlarının gerçekleştiğini ileri sürerek, taşınmazın 1/2 payının davalı adına olan tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, bir yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince, davanın hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesi ile reddine dair verilen kararın istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Temyiz Sebepleri Davacı vekili dilekçesinde, Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın gerek genel hukuk kaideleri, gerek hukuki teamüller ve gerekse de hakkaniyet kaidelerine aykırı olduğunu, öncelikle müvekkili tarafından yapılan tüm başvuruların çoğunun yetkisiz yerlere yapıldığını, ...'na yapılmış tek bir başvurunun dahi olmadığını, davalı İdarenin dava konusu yere okul yapılacağını iddia ettiğini, Bölge Adliye Mahkemesinin ise okul yapılmayacağının öğrenilmesinden itibaren bir yıllık sürenin geçtiği gerekçesi ile davayı reddettiğini, bu hususun çelişki yaratmakta olup, aleyhlerine delil teşkil edemeyeceğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 2....
Temyiz Sebepleri Davacı temyiz dilekçesinde özetle, bağış sözleşmesi hükümlerine aykırı davranıldığını, sözleşmede amacı dışında taşınmazın kullanımının yasaklandığını, taşınmazda festival yapıldığını, taşınmazın otopark olarak kullanıldığını, taşınmazın bağışa uygun şekilde spor alanı olarak kullanılması amacıyla girişimde bulunulmadığını, yapıldığı söylenen ihalenin de iptal edildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır....
