Bunun doğal sonucu olarak hakim, kanunları doğrudan doğruya uygulayarak iddia ve savunmadaki sonuç ve istemleri karara bağlamakla yükümlüdür.O halde Mahkemece; taraflar arasındaki uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre yapılan masrafların iadesi istemi olarak nitelendirilmesi ve uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda çözümlenmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz Zenginleşme; geçerli olmayan veya varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Bilindiği üzere; paydaşlığın giderilmesine konu olan taşınmaza, paydaşlar tarafından faydalı ve zaruri masraf yapılmış ise; bu masraf, diğer paydaşlardan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istenebilir. Ne var ki, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme borçlusunun bu muhdesatın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülemez. Zira vücuda getiren paydaş tarafından kullanılan muhdesatın, diğer paydaşlara herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. Ekonomik yönden zenginleşme ve fakirleşmenin, satış suretiyle taşınmazdaki ortaklığın giderildiği anda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Daha açık deyişle, sebepsiz zenginleşme; satışın yapılıp bedelinin ödendiği tarihte gerçekleşir....
ile satılmadığı anlaşılmaktadır.Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının yaptırdığı imalat bedelinin 17.545 TL olduğu açıklanmıştır.Davada, dava konusu taşınmaza davacı tarafından yapılan faydalı ve zorunlu masrafların tamamının sebepsiz zenginleşme kurallarına göre davalılardan tahsili talep edilmektedir.Uyuşmazlık, taşınmazın davacı tarafından dava tarihine kadar kullanılıp kullanılmadığı ve iade borcunun kapsamı noktasında toplanmaktadır.02.02.1991 gün, 1990/1 E-1991/1 K.sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı gibi, iade borcunun kapsamını belirleme de öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde fazlaya ilişkin hak saklı tutularak 60.000 TL alacağın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, dava konusu dairenin inşaat halindeyken davacı tarafından haricen satın alındığı iddia olunarak, ödenen bedel ile dairenin tamamlanması için yapılan masrafların davalılardan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili talep edilmektedir.Mahkemece, davacının satın alma bedelini ispatlayamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Davacının talebi, sadece ödenen bedele ilişkin olmayıp; inşaat halinde dairenin satın alınması nedeniyle inşaatın tamamlanması ve oturulabilir hale getirilmesi için yapılan masrafların da tahsiline ilişkindir....
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile her bir davalının hissesine düşen 1 122,00 TL zorunlu giderin tahsili cihetine gidilmiş, hüküm, süresinde taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Dava dilekçesinde muristen intikal eden taşınmazın 20 yıl olan ekonomik ömrünü tamamladığı metruk ve harabeye dönüştüğü ve yapılan tamiratla kullanılabilir hale geldiği ileri sürülmekte ve dava konusu taşınmaza davacı tarafından yapılan faydalı-zorunlu ve lüks masrafların tamamının sebepsiz zenginleşme kurallarına göre davalılardan tahsili talep edilmektedir.Uyuşmazlık, taşınmazın davacı tarafından dava tarihine kadar kullanılıp kullanılmadığı ve iade borcunun kapsamı noktasında bulunmaktadır.02.02.1991 gün, 1990/1 E-1991/1 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı gibi, iade borcunun kapsamını belirleme de öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir....
Dava, davaya konu taşınmaza, davacı tarafından yapıldığı iddia olunan faydalı ve zorunlu masrafların (bina) sebepsiz zenginleşme kurallarına göre, diğer bir kısım paydaşlardan tahsili istemine ilişkindir. Dosya içeriğinden; taraflar arasında görülen ortaklığın giderilmesi davasında, taşınmaz üzerindeki evin de arzla birlikte satışına karar verildiği, bu doğrultuda zemin ve muktesat (bina) değeri birlikte değerlendirilerek tespit edilen bedelin tapudaki payları oranında paydaşlara dağıtılmasına karar verildiği görülmüş, dava konusu taşınmazın ise; temyize konu eldeki dosyanın yargılaması sırasında davacıya satıldığı anlaşılmıştır. Uyuşmazlık, davalıların, davacı aleyhine sebepsiz zenginleşip zenginleşmedikleri noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme kurallarına göre, alacak talebinde bulunabilmek için fakirleşme ve zenginleşme anının birlikte gerçekleşmesi gerekir....
in taraflarca ödenmesi gereken aidat borçlarına yönelik bir ödemesinin bulunması durumunda, açacağı bir davada tahsilinin mümkün olacağı gerekçesiyle ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Dava, ortak taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masrafların BK'nun 61.maddesi gereğince sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili talebine ilişkindir. Davanın niteliği gereği daire için yapılan zorunlu ve faydalı masrafların davacı tarafından yaptırıldığı iddiasının, yemin dahil her türlü delille ispatı mümkündür....
Somut olayda davacı, davalıya ait dairede kiracı olarak oturmakta iken meydana gelen yangında dairenin zarar gördüğünü, dairenin tadilatının kendisi tarafından yapılması halinde yapılan masrafların kira bedelinden düşüleceğinin kararlaştırılmasına rağmen davalı tarafından kira bedelinin tahsili için kendisi hakkında icra takibi yapıldığını belirterek dairenin tadilatı için yapmış olduğu masrafların davalıdan tahsilini talep etmektedir. Davacının iddiasına göre taraflar arasındaki temel ilişkinin kira sözleşmesi kapsamında değil sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davası niteliğinde olduğu gözetildiğinde, buna göre uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK.’nun 21. ve 22. maddeleri gereğince Çankırı 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 19.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda davacı, davalı banka lehine ipotekli taşınmazda tapuda kendi adına kayıtlı iken doğalgaza dönüşüm yaptığı, taşınmaza değer katan bu faydalı masraflardan dolayı taşınmazda oluşan değer artışını ipotek alacaklısı olarak taşınmazı sattırması nedeniyle sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, bu miktarda zenginleşen bankadan talep etmiş olup talep nazara alınarak davacının yaptığı faydalı masrafların davalı tarafından 3. kişiye yapılan satışta, taşınmazın değerine katkısı araştırılarak sonucuna göre hüküm kurmak gerekirken yanılgılı gerekçe ile husumet nedeniyle reddi doğru görülmemiştir. O halde mahkemece, davacı tarafından yapılan masrafların davalı bankanın 3.kişiye satış tarihi itibariyle taşınmaza kattığı değer konusunda uzman bilirkişilere tespit ettirilerek sonucuna göre hüküm kurmaktır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, elbirliği mülkiyetine tabi taşınmazda bulunan bina için yapılan faydalı ve zorunlu masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Dava, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açılmış olup, sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için, bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi,zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır....
