Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Çorum 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/366 esas, 2023/42 karar sayılı dava dosyasında verilen alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davacının davalı aleyhine açmış olduğu davanın KABULÜ ile; 286.396,99 TL’ nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, " karar verilmiştir....
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.09.2009 gününde verilen dilekçe ile satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali veya tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; tescil talebinin ve davalı ... mirasçıları yönünden reddine, tazminat talebinin kabulüne dair verilen 12.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenicinin temlikine dayalı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişkindir. Davacı vekili, davalı ... ile arsa sahibi diğer davalı ... arasında ..... 10. Noterliğinin 06.08.1999 tarih ve 36286 yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin de davalı yüklenicinin hak sahibi olduğu..... kayıtlı 4....
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının ve icra takibinin dayanağı, davacılar-arsa malikleri ile davalı yüklenici şirket ve yetkilisi tarafından imzalanan düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşme gereğince davalı yüklenici şirket adına kayıtlı taşınmaz üzerinde inşaatın teminatını teşkil etmek üzere tesis edilen inşaat teminat ipoteğidir. Dava konusu uyuşmazlık davacılar-arsa malikleri ile davalı yüklenici şirket ve yetkilisi tarafından imzalanan düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden ve bu sözleşme gereğince tesis edilen inşaat teminat ipoteğinden kaynaklanmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacılar-arsa malikleri ile davalı yüklenici şirket ve yetkilisi tarafından imzalanan düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri değerlendirilmek ve tartışılmak suretiyle çözümlenebilecektir....
Kararı, asıl ve birleşen davada davacılar vekili temyiz etmiştir. Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptali-tescil istemlerine ilişkindir. Davacı arsa sahipleri ile davalı-yüklenici ... arasında 11.11.2005 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiş olup, sözleşmeye göre devri gereken arsa payının, yüklenicinin istediği zaman tapuda devri kararlaştırılmıştır. Nitekim, 14.11.2005 tarihinde sözleşme konusu parseller yükleniciye devredilmiş, bilahare, arsa sahiplerine ait taşınmaz 31.05.2006 tarihinde başka parsellerle tevhid edilmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, arsa sahibince yapılan pay devirlerinin kural olarak sözleşme gereği yapıldığı kabul edilir. Bunun aksini savunan yüklenicinin, savunmasını kanıtlaması gerekmektedir....
Noterliği'nin 08/11/2017 tarih ve 12975 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre müvekkillerinden Ayhan Yıldırım'a okul tarafından 130,00 m2 net dubleks diare ve zemin üstü 81.00 m2 net normal daire, T2'a 130,00 m2 net Dubleks daire ve zemin üstü 81,00 m2 net normal daire ve 250.000,00 TL de nakit ödeme yapılması, diğer arsa sahibi Cemal Avşar'a da yine altyol tarafından 130,00 m2 dubleks bir daire ve zemin üstünden de 81,00 m2 daire verilmesinin kararlaştırıldığını, mezkur inşaat sözleşmesinin 6....
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; davalı ile dava dışı hisse satanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin dava konusu taşınmazlarda hissedar olanların tamamı yer almadığı için geçersiz olduğunu, ayrıca davalının müvekkillerini davalı göstererek 12 Ekim 2017 tarihli dilekçeyle Aksaray Sulh Hukuk Mahkemesine ortaklığın giderilmesi davasını açtığını, bu nedenle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa kabiliyetinin bulunmadığını ve hisse devirlerinin gerçek bir satış olduğunu belirterek hükmün bozulmasını talep etmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun, paylı mülkiyette yönetim ve tasarrufu düzenleyen “d....
Noterliği 20.10.2016 Tarih ve 09568 Yevmiye Nolu Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzaladıklarını, ancak ilgili şirketin inşaatı yapamayacağını beyanla sözleşmeyi davalı Ada Group İnşaat San. Tic. Ltd. Şti'ye devrettiğini, ancak davalı şirketin inşaatı tamamlamadan kat irtifakı kurup bağımsız bölümlerini teslim almak isteyince davalıya 2- 4- 6 ve 8 nolu daireler devredildiğini ve 10 nolu dairenin tesliminin iskan alındıktan sonra devredileceğinin kararlaştırıldığını, davalının edimlerini yerine getirmediğini ve inşaatın yarım kaldığını, beyanla;" Gebze 14. Noterliği 20.10.2016 Tarih ve 09568 Yevmiye Nolu Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Gebze 14. Noterliği 03.08.2017 Tarih ve 012642 Yevmiye Nolu Düzenleme Şeklinde Muvafakatname ve Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Gebze 4....
Davacı taraf, davalı kooperatifin peşin ödemeli ortağı olduğu, davalı tarafça önceki yükleniciden devralınan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu bağımsız bölümlerden dava dışı ... Ltd. Şti. ile yapılan sözleşme kapsamında kendisine satılan bağımsız bölümün kooperatif adına olan tapu kaydının iptali ile kendisi adına tesciline ve peşin ödemeli ortak olduğunun tespiti isteğinde bulunmakta, davalı taraf düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeyi dava dışı ... Ltd. Şti.'...
Noterliğinin 12.02.2008 tarih ... yevmiye nolu gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine, sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğü bulunmadığının tespiti ile tapuda yer alan Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi şerhinin terkinine, sözleşmeden ve uğranan zararlardan doğan tazminat ve alacak haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile 15.000,00 TL üzerinden dava açılmasına rağmen inşaatın yapım aşamasında ödenmeyen işçi sigorta primleri ile gecikme faizleri ve elektrik, su, inşaat izni ve ruhsat giderleri ile yoksun kalınan kâr nedeniyle müvekkilinin 6 villa yönünden uğramış olduğu zararlardan 450.000.00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, bu bedelin öncelikle davalının arsa üzerinden yapmış oldıığu ve eksik kalan inşaatlardan mahsubuna, yarım kalan inşaatlar ve büronun bilirkişi raporu ile tespit edilen değeri üzerinden müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir....
