Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22/12/2014 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki şerhin terkini talebi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16/06/2021 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulü ile ...,... parsel sayılı taşınmazlar kaydında Hazine lehine işlenmiş şerhin terkinine, depo edilen 38.960,62 TL bedelin karar kesinleştiğinde davalı Hazineye ödenmesine, karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ŞERHİN TERKİNİ, ELATMANIN ÖNLENMESİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; tapu kaydındaki muhtesat şerhinin terkini ve elatmanın önlenmesi isteklerine ilişkin olup, taraflar arasında öncelikle şerhin terkini isteğinin çözümüne kavuşturulması gerekmektedir.. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,24.9.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Kısaca, davacı pay maliki diğer paydaşın katılımı olmadan tapu kaydındaki kira şerhinin terkini talebi ile dava açamaz. Mahkemece, dava şartı olan bu husus gözden kaçırılarak çekişmenin esasının incelenmesi yasaya aykırı olmuştur. Kabule göre de; 1.8.1982 başlangıç tarihli 20 yıllık kira sözleşmesinin bitim tarihi 1.8.2002 olmaktadır. Ne var ki, davalı şirkete sözleşmede, sözleşmenin bitimi tarihinden asgari 1 ay önce bildirilmesi koşulu ile 10 sene için temdit hakkı tanınmıştır. Davalı 16.5.2002 tarihinde bu hakkını kullanmış, sözleşmenin bitimi 1.8.2012 tarihine ötelenmiş ve bu husus tapu siciline işlenmiştir. Özetle, sözleşme davanın açıldığı tarihte hüküm ve sonuç meydana getirmektedir. Ayakta olan sözleşme dururken B.K.nun 255.maddesinden yararlanılarak konulan şerhin sözleşme dışındaki ve kira sözleşmesini etkilemeyecek bazı ilişkilerin varlığından söz edilerek terkini yasaya ve sözleşme hükümlerine aykırıdır. Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır....
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ve şerhin terkini davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davada davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU KAYDINDAKİ ŞERHİN TERKİNİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava; tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 23.01.2020 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 28.01.2020 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2020 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Yargıtay 14. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 19/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 05.11.2010 tarih ve 4510 yevmiye ile tapu siciline şerhedildiği, 6512 ada, 1 parselde davacıdan başka hissedarların da bulunmasına karşın, 2009 yılından bu güne kadar davalının taşınmazdaki tüm hissedarlar ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedemediği, tapudaki tüm maliklerle sözleşme yapılmadığından sözleşmenin geçersizliğine, tapu kaydına konan şerhin terkininin gerektiği, sözleşme yok hükmünde olduğundan 59.000,00 TL harca esas değerin hesaplamalarda dikkate alınmadığı gerekçeleriyle, davanın kabulü ile sözleşmenin geçersizliğine, tapu kaydına konan 05.11.2010 tarih ve 4510 yevmiye sayılı şerhin terkinine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 07.01.2015 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki şerhin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 26.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin ... İlçesi 10177 ada 203 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, tapu kaydının beyanlar hanesinde yer alan, "Parsel üzerindeki zeytin ağaçları...a aittir." şeklindeki belirtmenin terkinini istemiştir. Davalı Hazine vekili, davanın şerh lehtarına karşı açılması gerektiğini, Hazineye husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur....
Tevhitten önce çıkartılan ve dosya içerisinde bulunan 154 ada 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarında her ne kadar şerhin olmadığı belirtilmekte ise de tevhitten sonra oluşan 154 ada 47 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında şerhin bulunduğu açıkça anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece davanın esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Diğer taraftan şerhin terkinine ilişkin davalarda şerh lehtarının davada davalı olarak yer alması zorunludur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerekir. Tapu kaydındaki şerhin lehtarlarına karşı husumet yöneltilerek dava açılması gerekirken davada davalı sıfatı bulunmayan tapu müdürlüğüne husumet yöneltilerek yazılı şekilde karar verilmesi de doğru değildir. Mahkemece, belirtilen hususlar gözardı edilerek ve taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeplerle hükmün bozulması gerekmiştir....
Somut olayda; uyuşmazlık, tapu kaydındaki şerhin terkini isteğine ilişkin olup bu tür davalarda husumet, kural olarak şerh lehtarına karşı yöneltilmektedir. Şerhin, kimin yararına konulduğu yani lehtarının belirlenemediği durumlarda ise husumet bu kayıtları tutmakla yükümlü tapu müdürlüğüne yöneltilmelidir. Nitekim, tapu müdürlükleri, Türk Medeni Kanununun 997 ve devamı maddeleri uyarınca tapu sicilinin tutulması ve bu sicillerinin yasalara uygun oluşması konularında görevli ve sorumludur. Tüm bu olgular gözetildiğinde, şerhin terkini istenirken, bu kayıtları tutmakla yükümlü tapu müdürlüğünün davada yasal hasım olması nedeniyle, eldeki dava konusunun çekişmesiz yargı işi olduğundan da söz edilemez. Bu durumda, davanın asliye hukuk mahkemelerinde görülmesi gerektiğinden, mahkemece asliye hukuk mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU KAYDINDAKİ ŞERHİN TERKİNİ Dava, tapu kaydındaki şerhin kaldırılması isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun ....01.2014 gün ve ... sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay .... Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek .... Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 28.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
