Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkili ile davalı yüklenici arasında 06.09.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmenin 9. maddesi ile inşaatın bitimine kadar idari ve teknik sorumluluğun yükleniciye ait olduğunu, 10. maddesi ile hazine fazlalığının alınması işleri bittikten sonra 3 yıl içerisinde inşaatın tamamlanmasının kararlaştırıldığını, davalı yüklenicinin hazine fazlalığının alınması işini bitirmemesi nedeniyle 21.01.2013 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiklerini, öte yandan hazine fazlalığının ortaklığın giderilmesi davası yolu ile giderilmesinin kararlaştırılmadığını ve davalının makul sürede inşaata başlamadığını ileri sürerek, anılan sözleşmenin feshi ile tapudaki arsa payı karşılığı inşaat şerhinin terkinine karar verilmesini istemiştir....
Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında açıkça talep edilmese dahi arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde men'i müdahale istenmesi halinde sözleşmenin feshi talebininde bu istemin içinde yer aldığı kabul edildiği gibi davacı arsa sahibi 09.10.2009 tarihli dilekçesi ile talebini sözleşmenin feshi, men'i müdahalece tazminat olarak da ıslah etmiştir. Eldeki davada aynı tarih, aynı yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesine dayalı olarak ve aynı taşınmazla ilgili tapu iptâli ve tescil istenmiş ve davanın tarafları da sıfatları farklı olmakla birlikte aynı kişilerdir. Davalar aynı sözleşmeye dayandığı, taraflar ve konusu aynı olup biri hakkında verilecek hüküm diğerini etkileyecek nitelikte bulunduğundan aralarında bağlantı bulunmaktadır. Nitekim 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2008/222 Esas sayılı dosyasındaki dava temyize konu iş bu davanın sonucunu beklemektedir....
Dosya kapsamından, 17.07.2007 tarihli ''Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi İçin Ön Protokol ve Taahhütname'' başlıklı protokolde, davacı ...'in 1450 ada 46 ve 33 parselde murisi ve babasından intikal eden hisse karşılığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapmak için davalı şirketi temsilen ... ile ön protokol imzalandığını belirttiği, anlaşma yapıldıktan sonra arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi için diğer hissedarlarla uyuşma ve anlaşmayı sağlamak için yardım yapacağını taahhüt ve kabul ettiği, inşaat yapım aşamasında kira bedellerine mahsuben 5.000,00 TL'yi anlaşma peşinatı olarak aldığını beyan ettiği anlaşılmıştır. Yine, 09.04.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ön protokolüne göre, davacı ...'...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Somut olayda, ....07.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kendi adına asaleten,...'e vekaleten davacı ... tarafından imzalanmasına rağmen davada arsa sahiplerinden ve sözleşmenin tarafı olan... davada yer almamıştır. Bir davada, işin esasının incelenebilmesi için öncelikle taraf teşkili yapılması zorunludur. Bu husus, kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce re'sen dikkate alınması gerekir. Bu bilgiler ışığında, mahkemece, davacı tarafa dava dışı arsa sahibi...'...
Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile sözleşmenin feshine haksız olarak neden olan davalılardan cezai şart ve masrafların tahsili istemine ilişkindir. Davacı yüklenici, davalılar ise arsa malikleridir. Davacı vekili, davalılar ile müvekkili arasında arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmede arsa maliki olan kısıtlı adına vasisinin de sözleşmeyi imzalaması yönünde karar alındığını, buna rağmen kısıtlı adına sözleşmenin imzalanmadığını, sözleşmenin kurulacağı inancı ile müvekkilinin bir takım masraflar yaptığını, ayrıca sözleşmede cezai şart öngörüldüğünü, ihtar edilmesine rağmen davalıların kısıtlı malik adına da sözleşme yapmadıklarını belirterek davalılar ile imzalanmış olan sözleşmenin feshine, cezai şart ve masrafların tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece sözleşmenin feshi talebinin kabulüne, cezai şart ve masraf alacağına ilişkin talebin reddine karar verilmiştir....
Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur. Dava konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin birden çok parseli içerecek şekilde bir kısım arsa sahipleri ile imzalandığı görülmüş ise de, davacılara ait taşınmaza paydaş olan diğer arsa malikleri ve sözleşme gereğince inşaatın yapılacağı diğer tüm taşınmazların paydaşlarıyla arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanıp imzalanmadığı dosya kapsamından anlaşılamamaktadır....
Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin yüklenicisi olan taraf, BK'nın 162. maddesi hükmünden yararlanarak arsa sahibinin rızası da gerekmeden üçüncü kişilere yazılı olmak koşuluyla (BK. m.163) devir ve temlik edebilir. Temlik işlemi; inşaatın başında yapılabileceği gibi inşaat tamamlanmış iken dahi yapılabilir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Bu nedenlerle somut olayın arsa payı devri karşılğı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekir. Davalı arsa sahipleri tarafından yüklenici aleyhine...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/27 Esası üzerinden sözleşmenin feshi, tapuların iptali ve tescil davası açıldığı, yine eksik inşaat bedelinin tahsiline ilişkin açılan davanın da 2....
Mahkemece iddia, savnma ve tüm dosya kapsamına göre dava dışı arsa sahipleri ile yüklenicisi olan davacı ... arasında düzenlenen 30.01.1986 tarihli arsa payı karşılğı inşaat sözleşmesi uyarınca davacıya devir edilen paylara ilişkin arsa sahibi davacı ile davalı yüklenici ... arasında 27.03.2001 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığı, sözleşme doğrultusunda yüklenici davalı ...'...
