"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesi'nin 22.03.2016 gün ve 2016/4492 Esas, 2016/4730 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Davalı tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Hüküm, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkin olup, sulh mahkemesince verilmiştir. HUMK'nun 440/III-1. ve 2. maddeleri gereğince, aynı Yasa'nın 8. maddesinde gösterilen davalara ait hükümlerin onanmasına veya bozulmasına ilişkin kararlara karşı, karar düzeltme yoluna gidilemez. Dava, 440/III-2. maddede ayrık tutulan davalardan da değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalı dernek başkanı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz'in 26.10.2017 gün ve 2017/3242 Esas, 2017/13964 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Davalı tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: KARAR Hüküm, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkin olup, sulh mahkemesince verilmiştir. HUMK'nun 440/III-1. ve 2. maddeleri gereğince, aynı Yasa'nın 8. maddesinde gösterilen davalara ait hükümlerin onanmasına veya bozulmasına ilişkin kararlara karşı, karar düzeltme yoluna gidilemez. Dava, 440/III-2. maddede ayrık tutulan davalardan da değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, siyasi parti teşkilatı olarak kullanılan meskenin eski hale getirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz Isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Husumet kamu düzeni ile ilgili olup, yargılama sırasında mahkemece re'sen nazara alınması gerekir. Davalı ... İlçe Başkanlığı'nın husumet ehliyeti bulunmamaktadır. Siyasi Partiler Kanunu'na göre davanın ... Genel Başkanlığı aleyhine açılıp sonuçlandırılması gerekir. Mahkemece bu yön gözetilerek davanın sıfat yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, husumet ehliyeti bulunmayan İlçe Başkanlığı aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava; derneğin (siyasi partinin ilçe teşkilatının) kaybolan karar defterine ilişkin zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.5253 sayılı Dernekler Kanunun 32/k maddesinde dernekler tarafından toplanması zorunlu olan defter ve belgelerin zayi olması halinde ne gibi bir yol izleneceği açıklanmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 382. maddesinde, "çekişmesiz yargı işleri" düzenlenmiş, aynı maddenin 1. fıkrasında ilgililer arasında uyuşmazlık olmayan, ilgililerin ileri sürülebileceği herhangi bir hakkının bulunmadığı ve hakimin re'sen harekete geçtiği hâllerden bir veya bir kaçına göre bu yargıya giren işlere uygulanacağı; HMK 383. maddesinde ise, çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadıkça sulh hukuk mahkemesi olduğu belirtilmiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde dernekler tarafından tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan...
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/11/2022 NUMARASI : 2022/183 ESAS - 2022/1968 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : TARAFLARIN İDDİA ve SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin süresi içinde genel kurul toplantısını yapmadığını, bu durumda TMK ve DK'nın ilgili hükümleri gereğince davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk dereceli mahkeme tarafından yapılan yargılama sonrasında, davanın kabulü ile davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; kendisinin yurt dışında olması sebebiyle toplantının yapılamadığını derneğin tüzüğünde hiçbir sıkıntının bulunmadığını ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin üst üste iki genel kurul toplantısını yapmadığı gerekçesiyle derneğin kendiliğinden dağıldığının tesbitini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin üst üste iki genel kurul toplantısını yapmadığı gerekçesiyle derneğin kendiliğinden dağıldığının tesbitini istemiştir....
Türk Medeni Kanununun 87. mddesinde ise, "Her ilgili sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti isteyebileceği" belirtilmiştir. Ancak, Sulh Hukuk Mahkemesi kararından sonra 23.11.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5253 Sayılı Dernekler Kanununda derneklerin federasyona üye olma zorunluluğu bulunmadığından ve T.M.K.'nun 87. maddesinde belirtilen hallerde derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti görevi Sulh Hukuk Mahkemesine ait olup, somut olayda, derneğin feshi talep edildiğine göre, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince Şanlıurfa Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 30/03/2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi 21.03.2023 tarih ve 2022/503 Esas, 2023/68 Karar sayılı kararında özetle; "...Yapılan yargılamada toplanan delillere göre davalının siyasi parti vasfında olması nedeniyle Siyasi Partiler Kanunu 71. Maddesinde düzenlenen şartlar araştırılmıtır. Bu maddeye göre yapılacak giderler, sözleşmeler, girişecekleri yükümlülükler, genel merkezde parti tüzel kişiliği adına, illerde yönetim kurulu adına, ilçelerde ilçe yönetim kurulu adına yetkili kılınan kişi ve kurulca yapılır. Siyasi partilerin il ve ilçelerdeki teşkilat kademeleri tarafından parti tüzel kişiliği adına sözleşme yapılmasına ve yükümlülük altına girilmesine ilişkin esaslar, merkez karar ve yönetim kurulunca tespit olunur....
Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder." 2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanununun 15. Maddesinde ise Partiyi temsil yetkisi genel başkana aittir. Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisi, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine aittir. düzenlemesi bulunmaktadır.Yine aynı yasanın 71. Maddesi Siyasi partilerin il ve ilçelerdeki teşkilat kademeleri tarafından parti tüzelkişiliği adına sözleşme yapılmasına ve yükümlülük altına girilmesine ilişkin esaslar, merkez karar ve yönetim kurulunca tespit olunur....
